• budzma.by
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Разумняты»
  • Словы мацней
  • Вандруем разам
  • «Пра тэхналогіі і не толькі»
  • Афіша
15.11.2016 | "Культурызм" з Віктарам Марціновічам

Віктар Марціновіч: Прамахнуліся Іллічом

Дзівакі, якія кажуць, што беларусы мусяць шанаваць Леніна, бо без Леніна не было б нашай суверэннай дзяржаўнасці, ці то ўдаюць дурняў, ці то напраўду імі ёсць. Той факт, што да 1917 года не было такой краіны, як Беларусь, а пасля 1991-га гэтая краіна з’явілася, азначае толькі тое, што незалежнасць мы набылі ў 1991-м (а не ў 1917-м).

У камуністаў і іх дубагаловых сябрукоў з нізавой вертыкалі, якія праз уласнае тугадумства не паспелі зарыентавацца ў плыткай кан’юнктуры апошніх 24 месяцаў, логіка спісаная з падручніка па гісторыі БССР. Па гэтай логіцы індусы, напрыклад, мусяць быць удзячнымі за ўласную незалежнасць брытанцам. Не вызвольнай барацьбе, не ідэям Гандзі, а брытанцам. Бо тыя ж вызвалілі ў XVIII стагоддзі індусаў ад прыгнёту французаў і галандцаў (а галандцы, у сваю чаргу, яшчэ раней, у XVII ст., вызвалілі Індыю ад партугальцаў)! Дык хвала каланізатарам!

Той факт, што адна турма, царская, змянілася для нас іншай турмой — савецкай, неяк праходзіць міма мазгоў гэтых недаадукаваных кукарэкаў.

Пры прыняцці рашэння помнік ля МТЗ быў інтэрпрэтаваны як крок насустрач пажаданням народа. Маўляў, працоўныя ў нас настолькі любяць Леніна, што падчас 7 лістапада будуць усцешаныя такому падарунку, аднаўленню помніка. Але з народам у Беларусі якраз усё нармальна. Народ тут цяпер больш абазнаны за тых, хто думае, што гэты народ можна адорваць Ленінымі.

Як аднесліся да здані з мінулага беларусы, добра бачна вось тут. Па стане на 12 лістапада форум пад артыкулам пра адкрыццё помніка прачытала 47 тыс. 300 чалавек — паказнік, які робіць паводзіны юзераў сацыялогіяй. Пры гэтым тут.бай ліберальным рэсурсам ні разу не з’яўляецца. Паглядзіце на размеркаванне сімпатый пад рэплікамі і зразумейце, на чыім баку краіна. «Маразм! Які Ленін!» — 690 «за», 90 «супраць». «Памятника кому? Вы там с ума посходили все что ли»? 700 — «за», усё тыя ж 90 — «супраць». І гэтак далей — можаце азнаёміцца самастойна. Атрымалася, што замест адорвання публіку чарговым разам раззлавалі. Прычым на пустым месцы. Каментары пра стан МТЗ, адсутнасць месцаў памяці, звязаных з Барадуліным, Быкавым ды Гілевічам, не хочацца нават прыгадваць, каб не закіпаць самому і не заводзіць чытачоў.

У нейкім сэнсе я задаволены тым, што яны выцягнулі Леніна на свет Божы. Бо праз гэты раздражняльнік увесь паспаліты люд знянацку мусіў выпрацаваць стаўленне да Леніна ды камунізму (пра якіх ужо забылі). І выявілася, што Ленін — болей не наш герой. І не трэба цешыць сабе ілюзорнай блізкасцю ідэалогій! Калі б Уладзімір Ілліч раптам ачомаўся пасярод Беларусі 2016-га, ён бы не да праўладных камуністаў далучаўся, не ў райсавет уваходзіў і не ў «Белую Рюсь». Ён бы ўзначаліў барацьбу жыхароў халуп у Паўночным пасёлку супраць буйнога бізнесу, які правёў праз выканкам рашэнні па зносе тых хацін.

Сённяшняя ідэалогія беларускай дзяржавы — гэта выбуховая сумесь неалібералізму ў дачыненні да адных інвестараў, крайняга пратэкцыянізму — у дачыненні да іншых інвестараў, аздобленая рэйганавых памераў ультракансерватызмам у сацыяльнай сферы. Адно што, уводзячы падатак на галечу, Рональд Рэйган не называў Амерыку «сацыяльнай дзяржавай», не расстаўляў па яе гарадах помнікаў Леніну ды Марксу. Але і ў выпадку з Беларуссю гэта выглядае ўжо недарэчна.

Час, калі беларусам можна было дагадзіць выцягнутым з-пад зямлі Іллічом, мінуў гадоў гэтак 10 таму. Калі пенсіі былі вялікімі, праезд для старых — бясплатным, а генерацыя, якая памятала пра хаджэнне ў калоне на 7 лістапада, — жывой і адносна здаровай. Тады расклад эмоцый пад аналагічным артыкулам на тут.баі яшчэ мог быць іншым. Сёння чырвоныя дні календара яшчэ захаваліся, але прапановы перакваліфікаваць клас занятых на буйных заводах у абслугу айцішнікаў, у вытворцаў смузі ды падносчыкаў піцы пакрысе ператвараюцца ў мэйнстрым. І ўсё гэта ў горадзе, дзе нейкія дурні яшчэ водзяць карагоды вакол савецкіх помнікаў.

Адкуль жа тады зваліўся  Ленін? Я думаю, што ведаю адказ.

Справа ў тым, што цяпер у Расіі сапраўдны бум цікаўнасці да сталінскага мастацтва, скульптуры савецкага рэалізму ды іншай эстэтыкі савецкіх часоў. У сваім артыкуле для Die Zeit я тлумачу гэта тым, што ў Расіі, поруч з выспяваннем вялікай дзяржавы, узнікае патрэба ў «буйным стылі». Бо імперыі без імперскага мастацтва не бывае. І паколькі дзейныя мастацкія эліты (акрамя Міхалкова і Прылепіна) здольныя адно да сацарту, а не да сацрэалізму, Расія ў эстэтычным плане задуменна дрэйфуе ў савецкія часы, пачынаючы адчуваць асалоду ад сутыкнення з экспанатамі савецкіх музеяў.

Не так даўно ў «Рускім піянеры» быў артыкул пра тое, што помнікі Леніну ды Сталіну зараз паперлі па ўсёй федэрацыі як грыбы пасля дажджу. Іх дастаюць з запаснікаў музеяў, адкопваюць у лясах, з вялікай помпай усталёўваюць у тых месцах, дзе зусім нядаўна была аўтастаянка, парк ці проста лавачка. І са сваім МТЗаўскім Іллічом беларускія леніналюбы пастараліся лагодненька ўліцца ў гэты трэнд.

Адна бяда. Краіну пераблыталі!

Беларусь — не Расія! Нам таго Леніна не трэба ні з якога боку. Калі вы, таварышы, возьмеце звычку глядзець навіны на АНТ часцей за навіны на «Расія 24», вы пабачыце, што мэйнстрымам у Рэспубліцы Беларусь з’яўляецца дэсаветызацыя і ўмацаванне суверэнітэту. Не трэба нас упісваць вензялёчкам у савецкі вялікі стыль, бо гэты стыль сёння апрапрыявала Расія. Вам гэта можа падавацца ўтульным, але вашы начальнікі — асабліва праз непаразуменне ў пытанні «$135 за тысячу кубоў» — ужо даўно не бачаць сябе васаламі Масквы.

Ленін каля МТЗ — гэта выразны крок да таго, каб кіраўніцтва МТЗ, як і раней, прызначалася ў сталіцы СССР. Што пра гэта скажуць тыя, хто зацвярджае бюджэт БРСМ?

Вызначальнай рысай жыццяздольнага чыноўніка з’яўляецца добрая інтуіцыя. Гэта пісьменнік можа ляпнуць палітычна недальнабачную тэзу і застацца пісьменнікам. Да чаго прывяло ўсталяванне помніка Леніну ля МТЗ? Да процьмы раздражнёных каментаў? Да з’яўлення ў горадзе прыцягальнага цэнтра для вандалаў? Гераізацыі Змітра Дашкевіча? Чарговага асуджэння міліцыі і АМАПа?

І што, хіба ніхто за гэта не атрымае па галаве?

Прыбірайце хутчэй гэты помнік. На тэрыторыю МТЗ, за плот, пад зямлю, у Маскву, але як мага хутчэй. І болей не памыляйцеся з аб’ектамі ўласнага патрыятызму. Ці мяняйце нарэшце грамадзянства на тое, што не будзе канфліктаваць з унутраным Іллічом.

 

Віктар Марціновіч

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства

ГУБАЗіК затрымаў 70-гадовага гомельскага барда Аляксея Ільінчыка

Як паведамляюць праваабаронцы, па звестках праўладных тэлеграм-каналаў, пенсіянера затрымалі з-за «„творчай“ дзейнасці...

valiancina_shauchenka
Культура

Парк Жылічы хочуць пераўтварыць у парк Булгакаў

Праект вынесены на грамадскае абмеркаванне, піша «Зялёны партал». Парк у Жылічах Міністэрства прыродных...

valiancina_shauchenka
Грамадства Асоба

Ірына Шушкевіч: «Станіслаў прасіў, каб на магіле паставілі крыж…»

Жонка першага кіраўніка незалежнай Беларусі распавяла «Народнай Волі», якімі для яе былі тры з паловай месяцы без...

valiancina_shauchenka
Культура Грамадства

Абрад «Страла» ў Валасовічах. Новы фільм праекта «Кола беларускіх абрадаў»

Паглядзіце, як праходзіў абрад «Ваджэнне і пахаванне стралы». Абрад праходзіў на Ушэсце ў вёсцы Валосавічы...

Апошнія навіны

    Грамадства
    ГУБАЗіК затрымаў 70-гадовага гомельскага барда Аляксея Ільінчыка
    Культура
    Парк Жылічы хочуць пераўтварыць у парк Булгакаў
    Грамадства Асоба
    Ірына Шушкевіч: «Станіслаў прасіў, каб на магіле паставілі крыж…»
    Культура Грамадства
    Абрад «Страла» ў Валасовічах. Новы фільм праекта «Кола беларускіх абрадаў»
    Грамадства
    Амбасадарка Швецыі Крысціна Юханэсан: «Успаміны пра Беларусь, якую я за гэты час шчыра палюбіла, будуць саграваць мяне дома...»
    Літаратура
    «Мастацкая літаратура» выпусціла аднатомнік з п’есамі і апавяданнямі Аляксея Дударава
    Грамадства
    Ганна Шаркунова: Мы павінны быць дома, нам вельмі шмат чаго трэба зрабіць!
    Грамадства Адукацыя
    Першы званок: шлях да ведаў ці нервовых зрываў?
    Літаратура Асоба
    «За працу я атрымала 100 долараў». Гэту мінчанку называлі літаратурным вундэркіндам, у яе была прэзідэнцкая стыпендыя, і яна жыла ў камуне хіпі. Вось што з дзяўчынай зараз
    Культура Грамадства Літаратура
    Міленіялы: раслі без глебы і ператварыліся ў перакаці-поле
    Адукацыя Беларусы свету
    У Польшчы вучыцца 11 тысяч беларускіх студэнтаў
    Грамадства
    Беларусь не хоча, каб яе грамадзяне скардзіліся ў ААН наконт парушэнняў правоў чалавека 
    Грамадства Беларуская мова
    Чалавек перайшоў на беларускую? Адкаркоўваем шампанскае!
    Грамадства
    Зняволенаму журналісту Анджэю Пачобуту выставілі новае крымінальнае абвінавачанне
    Грамадства
    У Гродне ўратуюць ад разбурэння найстарэйшую капліцу на Вайсковых могілках. Што для гэтага патрэбна

Афіша

  • 18.08

    ПАДЗЕЯ ДНЯ: Прэзентацыя фотакнігі «Плошча перамен» Яўгена Ацецкага ў Варшаве

  • 18.08 — 31.08Зброя ВКЛ на выставе ў Нясвіжы
  • 18.08 — 25.09Выстава беларускага мастацтва «Калі сонца нізка — цені доўгія» ў Лейпцыгу
  • 18.08 — 28.08Выстава Марка Шагала ў Мінску
  • 18.08 — 18.09Арганны фестываль Ars Magna Organi па гарадах Беларусі
  • 18.08Выстава «Odszkolnić!» у Беластоку
  • 18.08 — 19.09Выстава Сяргея Селіханава «Вяртанне» ў Віцебску
  • 18.08 — 04.09Выстава маляванак Яээпа Драздовіча ў Віцебску

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: razam@budzma.org

Папулярнае

    • Як аддавалі Беласток
    • Васіль Быкаў: «Мы — апошнія, Наша чарга...»
    • Рабіся інакшым — альбо загінеш
    • 50 гадоў ад забойства лідара руху нацыянальнага адраджэння
    • У Літве знайшліся тэксты, якія маглі належаць Кастусю Каліноўскаму
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип
Распрацавана і звярстана Логотип компании IBWM