Генплан — ён як клешч. Сёння ты чытаеш у інтэрнэце, што трыста чалавек былі пагрызеныя паразітамі за вясну, і думаеш, што гэта цябе ніяк не закране, бо ты жывеш у чатырохпавярховіку на Чырвонаармейскай, а прысмоктваецца генплан звычайна да двух- ці трохпавярховай забудовы. А назаўтра выходзіш на шпацыр і бачыш: ужо вісіць, ужо ўгрызся, пся крэў. Толькі лапкі і срачка тырчаць. І нават чытаць нецікава, што там будзе, замест паваленых дрэваў, за часовым плотам, што за чарговы гатэль “Пекін”.
Руйнаванне прыгажосці ў беларускай сталіцы — гэта стыхія, рацыяналізаваць якую гэтак жа марна, як спрабаваць выводзіць прынцыпы пераборлівасці кляшчоў (маўляў, адзінокіх мужчын, якія шмат часу праводзяць за камп’ютарнымі гульнямі, яны кусаюць з меншай ахвотай, чым грыбнікоў, якія да таго ж штораніцы займаюцца джогінгам у лесе).
Але мы ўсё ж паспрабуем.
- Падлягаць зносу ў першую чаргу мусяць каларытныя і прыгожыя куточкі гарадской забудовы, у якіх пацыенты пачуваюцца “замілаванымі”, бо ім падаецца, што тут “нібы ў Эльзасе” (Трактаразаводскі пасёлак) ці “нібы ў Венецыі” (колішняе Траецкае). Тэрмінова ўтыркнуць тут шматпавярховую халабуду, каб вось гэтае чортава “замілаванне” прайшло. Каб уніфікаваць адчуванне ад горада. Каб іншыя не зайздросцілі. Уся сталіца мусіць быць Каменнай Горкай, інакш Каменная Горка закрыўдуе.
- Будоўля мусіць анансавацца адначасова ў некалькіх месцах, каб паралізаваць волю тых, хто яшчэ думае, што ён можа гэтаму супраціўляцца. Ушчыльненне Чырвонаармейскай, надбудовы і падземныя гаражы на Захарава, высячэнне дрэваў на Цэнтральнай, знос Асмалоўкі — усё было заяўлена ў канцы траўня — чэрвені. Ударым адзіным фронтам, таварышы.
- Дрэваў мусіць быць як мага меней. У дрэвах можа схавацца шпіён. Ствалы дрэваў замінаюць міліцыі своечасова выяўляць грамадзян, якія займаюцца распіваннем вадкасцяў з утрыманнем алкаголю ў грамадскіх месцах. У дрэвы можа збегчы ўдзельнік несанкцыянаванага сходу. Дрэва стварае перашкоду для камер відэаназірання. Дрэва запрашае справіць на яго малую патрэбу (на будынак з камерай відэаназірання прыстойны чалавек малую патрэбу спраўляць не пойдзе). Пілаванне дрэваў і высадка новых, маладых дрэваў (і потым прыбіранне пасохлых маладых дрэваў і замена іх яшчэ не пасохлымі маладымі дрэвамі) — невычэрпная крыніцай працаўладкавання. Што вельмі каштоўна для горада, населенага дармаедамі.
- Калі не ведаеш, як пазначыць у праекце аб’ект, які ўзвядзе інвестар, бо ў цябе няма нават блізка ідэй, скуль таго інвестара ўзяць, пішы так: “шматфункцыянальны гандлёва-забаўляльны цэнтр з магчымасцямі ўдамаўлення жылой і камерцыйнай нерухомасці”. Ніхто нічога не зразумее, а калі зразумее, будзе ўжо позна — слуханні прайшлі яшчэ калі інвестара не было! Калі ж інвестар ужо ёсць і ён, да прыкладу, плануе пляснуць гіпермаркет на тым месцы, дзе была дзіцячая пляцоўка, пішы: “узвядзенне шматфункцыянальнага дзіцячага садка”. Пасля таго як аб’ект вытырчаўся і трэба вешаць на яго лагатып — тлумач, што функцыі дзіцячага садка будзе адыгрываць пакойчык для гульняў у крамцы на другім паверсе. Калі сябравіты бізнесовец, бацька родны для адміністрацыі раёна, замахнуўся ўціснуць у двары навабуды, нафаршаваныя трыма тысячамі новых кватэр, бізнес-цэнтр, пішы так: “аб’ект медычна-рэкрэацыйнага прызначэння”. Дурні падумаюць, што гэта новая паліклініка (апошняя тут была пабудаваная за савецкім часам, калі машыны яшчэ не паркаваліся елачкай на газоне), а ты потым адкрыеш на першым паверсе фітнес-цэнтр і фіта-аптэку. І хто дакажа, што гэта не аб’екты “медычна-рэкрэацыйнага прызначэння”, той хай ідзе прыкоўваць сябе да экскаватараў!
- Калі збіраешся будаваць дваццаціпавярховы жылы дом, пішы ў праекце: “шматузроўневы аб’ект малавысотнай забудовы”. Калі паверхаў будзе дзевяць, пішы: “пяціпавярховік з тэлескапічнай мансардай”. Наважваешся санкцыянаваць маларэнтабельную паціпавярховую хрэнь — пішы: “рэканструкцыя аднапавярховага будынка з яго адначасовай рэстаўрацыяй”. Вазьмі за правіла: ніколі не кажы, што збіраешся рабіць насамрэч. Інакш гэтыя прызвычаяцца да таго, што ім кажуць праўду, і будуць патрабаваць той праўды ўвесь час. І на падставе ілжы наважацца патрабаваць перагляду санкцыянаваных табой рашэнняў.
- Усе рашэнні па архітэктурных праектах мусіць прымаць грамадскасць на слуханнях. Раней было прасцей — слуханні з прэзентацыямі ідэй анансаваліся на сайтах раённых адміністрацый, якія ніхто не чытае, бо там няма нічога цікавага. Цяпер нячыстыя на руку журналісты ўзялі за моду правакаваць канфлікты ў грамадстве шляхам шырокага распаўсюду інфармацыі, якая тычыцца толькі раённай адміністрацыі і некалькіх сотняў жыхароў раёна. Журналісты выносяць гэта на ўсю краіну, вось жа, ну! У будучыні трэба прыдумаць сістэму абмежаванага доступу да аб’яў пра грамадскія абмеркаванні — толькі па пашпартных дадзеных і толькі для прапісаных у раёне. А пакуль варта разгледзець варыянт запрашэння на тыя слуханні зорак беларускай эстрады. Калі працуе гукаўзмацняльнае абсталяванне, а над залай пануе цемра, не так заўважна, што там выкрыкваюць гэтыя.
- Слова “прымаць” у сказе “ўсе рашэнні па архітэктурных праектах мусіць прымаць грамадскасць на слуханнях” трэба разумець як “прымаць як належнае, замірацца”. Прыкл.: “Пяць стадый непазбежнага: адмаўленне, гнеў, гандаль, дэпрэсія, прыняцце”.
- Інвестара трэба шукаць у краінах, якія знаходзяцца як мага далей ад рэспублікі Беларусь і жыхары якіх не карыстаюцца ні кірылічнай, ні лацінскай клавіятурай на ноўтбуках. Па-першае, будзе значна прасцей вымусіць іх паверыць, што рэспубліка Беларусь у дадзены момант знаходзіцца ў стадыі рухлівага эканамічнага ўздыму, перажывае будаўнічы бум (паглядзіце толькі на колькасць будоўляў у па сталіцы!) Па-другое, калі інвестар паходзіць з краіны, што знаходзіцца вельмі далёка, ён не здолее прыгнаць дзесяць тысяч супрацоўнікаў сваіх карпарацый пратэставаць з патрабаваннямі вярнуць грошы ў той момант, калі зразумее, што яго запрашэннем горад проста затыкаў дзіркі ў бюджэце.
- Каб інвестар упэўніўся, што Беларусь знаходзіцца на імклівым эканамічным уздыме, горад мусіць запрасіць яго ў любую мінскую кавярню. Парайце рэферэнту звярнуць ўвагу інвестара на цэннік пасля сціплага ланчу без алкаголю. Адсутнасць публікі ў кавярні можна патлумачыць тым, што ўстанова занадта танная для большай часткі беларусаў.
- Калі некаму баліць за Асмалоўку, Чырвонаармейскую, Цэнтральную, Захарава ды іншыя прыгожыя месцы, хай ён пільна перачытае пункты 8, 9, пацікавіцца лёсам грошай і людзей, што ўкладаліся і пераўкладаліся ў гаргару ля парка Горкага, і зразумее: беларускі кон нікога не пакідае “неаддзячаным”.
Віктар Марціновіч, budzma.by
Глядзіце таксама: