• budzma.by
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Разумняты»
  • Словы мацней
  • Вандруем разам
  • Афіша
30.03.2022 | Грамадства Беларуская мова

«Этнічная пастка» для дзяржаўнасці Беларусі. Што рабіць беларусам

«Суайчыннікамі» прапануецца прызнаваць асоб, «якія валодаюць рускай мовай і адносяцца да народаў, якія гістарычна пражываюць на тэрыторыі Расіі», а таксама тых асоб,"чые прамыя продкі нарадзіліся або пражывалі на тэрыторыі Расійскай Федэрацыі". Законапраектам таксама прапануецца ўдакладніць пералік народаў, якія гістарычна жывуць на тэрыторыі Расіі. У прыватнасці, у пералік уключаны прадстаўнікі беларускага і ўкраінскага народаў, карэнных малаколькасных народаў, піша ТАСС.


Якія рызыкі для Беларусі нясе ўказаны законапраект? На гэты конт экспертаў апытаў sn-plus.com.


belorusskij-i-rossijskij-pasporta.png

Павел Усаў: да 30% грамадзян могуць купіцца на «этнічную пастку»

1111.jpeg 

Доктар палітычных навук Павел Усаў лічыць, што беларускія ўлады не змогуць запрацівіцца працэсу паглынання краіны. Да 30% насельніцтва могуць купіцца на матэрыяльныя выгоды, якія абяцае статус «суайчынніка», — а значыць, фактычна могуць садзейнічаць размывання беларускай нацыі і знішчэння этнасу. 

— У законапраекце гаворка ідзе аб тым, каго прызнаваць суайчыннікамі, выдаюцца спецыяльныя дакументы, ўсталёўваюцца спецыяльныя льготы для тых, хто вырашыцца атрымаць статус «суайчынніка» — нешта накшталт рускай карты. З’яўленне падобнага законапраекта азначае пашырэнне сістэмы атрымання грамадзянства Расійскай Федэрацыі, забеспячэнне абароны тых, хто захоча атрымаць статус «суайчынніка».

Прыкладна 90% беларусаў, нават мы з вамі зараз, размаўляюць на рускай мове. Многія з іх могуць палічыць дабром атрыманне ласкава прапанаванага статусу — калі яно будзе суправаджацца атрыманнем забеспячэння, іншых матэрыяльных выгод... так, значны працэнт насельніцтва можа купіцца. Уявіце сабе, што 50% рускамоўных ня супраць атрымаць статус суайчынніка. А ў цэлым гэта каля 30% усіх грамадзян Беларусі! Што фактычна азначае ператварэнне Рэспублікі ў рускую тэрыторыю, і гэта пасля немінуча прывядзе да паглынання краіны і канчатковага знішчэння беларусаў як этнасу, як нацыі.

 Улады не змогуць супраціўляцца працэсу паглынання краіны. Улады не змогуць забараніць «рускую карту», як гэта зрабілі з той жа «картай паляка». Бо сёння забараніць сваім грамадзянам атрыманне статусу «суайчынніка» — значыць, праводзіць антырускую палітыку. Атрыманне статусу суайчынніка супярэчыць новай рэдакцыі беларускай Канстытуцыі. Наколькі я памятаю, у ёй устаноўлены абмежаванні, або цэнзы, для тых, хто маюць дакументы замежнай дзяржавы. Напрыклад, удзел у электаральных кампаніях. Аднак на саюзную дзяржаву гэта не распаўсюджваецца. 

У дамове аб яго стварэнні ад 1999 года прапісана нават стварэнне адзінага грамадзянства Саюзнай дзяржавы. Паўтаруся: дамінуючая частка нашага насельніцтва карыстаецца рускай мовай, гэта значыць — цалкам рэальна, што да 30% грамадзян могуць купіцца на «этнічную пастку». Таму галоўная мэта законапраекта аб суайчынніках — падрыў этнічнага адзінства і як вынік — знішчэнне беларусаў як нацыі. 

— Атрыманне статусу «суайчынніка» па ідэі аўтаматычна прадугледжвае абарону «рускамоўнага насельніцтва» — як на Данбасе, напрыклад...

— У Беларусі і так рускія войскі, беларуская дзяржава ў цэлым пад стратэгічным і ваенным кантролем Крамля. Гэта значыць глыбінны сэнс статусу «суайчынніка» для нашай рэспублікі — надаць дадатковы імпульс для размывання некансалідаванага этнасу. Больш на самай справе законапраект накіраваны на Казахстан, Кыргызстан, Арменію, Эстонію і Латвію, дзе вельмі вялікі працэнт рускамоўных грамадзян, якіх Расія пагражала абараняць. 

Цяпер пытанне заключаецца ў тым, які механізм абароны плануе выкарыстаць Крэмль. Мы абмяркоўваем ідэалагічную падаплёку крамлёўскага рашэння, і натуральна, можам меркаваць агрэсіўныя метады абароны «суайчыннікаў». Галоўная мэта занесенага законапраекта — кансалідацыя рускай прасторы, размыццё некансаліданых этнасаў і іх паглынанне. 

Алена Анісім: Калі «па-добраму» не ўдасца запісаць у «соотечественнікі», у сцэнары прадугледжаны сродкі прымусу 

1626423372_1574779915_1572420181_1569227962_len_02.jpg

Былы дэпутат Палаты прадстаўнікоў Алена Анісім мяркуе, што адзіны сродак супрацьстаяць захопніцкім планам Масквы — увесь час размаўляць па-беларуску, прасоўваць беларускую мову з тым, каб нас ніхто прымусова не запісваў ні ў якія суайчыннікі чужой краіны і чужога народа. 

— Рызыкі відавочныя: тут прысутнічаюць прэтэнзіі на землі, які яналежаць беларускаму народу. Канешне, гэта вялікая небяспека. Але пытанне найперш у тым, што чаму б не запытацца ў беларускага народа: хоча ён быць «соотечествінніком» ці не хоча, хочам мы жыць у камунальнай кватэры ці ўсё ж — асобным жыццём у незалежныай краіне Беларусь, шанаваць сваю мову, культуру і гэтак далей? Падобна на тое, што ў народа якраз-такі не збіраюцца пытацца, а чарговы раз яму збіраюцца ўказваць. А калі не ўдасца, так сказаць, «па-добраму», то відавочна, што ў сцэнары прыхаваныя іншыя сродкі — прымусу. 

— Што ў гэтай сітуацыі могуць зрабіць беларусы, як могуць процістаяць прымусоваму запісу ў «соотечественнікі»? 

— Паўплываць на прыняцце нейкіх законаў у іншай краіне мы дакладна не можам; на гэта здольныя паўплываць тыя беларусы, якія жывуць у Расіі. Гэта раз. Мы, жывучы тут, можам рабіць толькі адно: увесь час размаўляць па-беларуску, прасоўваць беларускую мову з тым, каб нас ніхто прымусова не запісваў ні ў якія суайчыннікі чужой краіны і чужога народа.

 — Гэта адзіны сродак прадэманстраваць сваю волю? 

— Гэта адзіны сродак — штодня бараніць сваё права на незалежнасць, права на сваю палітычную свабоду. І дзяржаўную свабоду. 

— Беларускія ўлады будуць супраціўляцца паглынанню Беларусі ці не? 

— Калі беларускія ўлады пачнуць у Беларусі больш шырока выкарыстоўваць беларускую мову і папулярызаваць яе — сваімі дзеяннямі, сваімі выказваннямі, прыняццем законаў ці зменаў у законы, якія будуць умацоўваць стан беларускай мовы, а не наадварот, — тым самым яны будуць умацоўваць дзяржаўнасць. У адваротным выпадку яны не паспрыяюць умацаванню Беларусі як самастойнай краіны.


Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства

Пасля допыту выйшлі галоўрэд і бухгалтарка «Беларусаў і рынку»

Галоўны рэдактар газеты «Беларусы і рынак» Андрэй Александровіч выйшаў з КДБ пасля допыту. Ён пад падпіскай аб неразгалошванні....

valiancina_shauchenka
Грамадства

Прадавачку «Кнігаўкі» асудзілі на 13 сутак арышту за «дробнае хуліганства»

Насту Карнацкую, якую затрымалі разам з выдаўцом Андрэем Янушкевічам 16 траўня падчас візіту сілавікоў у кнігарню...

valiancina_shauchenka
Літаратура

«Жахлівае здарэнне скалыхнула ўсю дзяржаву». Новы рэліз праекта «Малус» пісьменніка Кірыла Стаселькі

З’явіўся новы рэліз праекта «Малус» — серыі мастацкіх падкаст пастановак па літаратурных тэкстах пісьменніка Стаселька...

valiancina_shauchenka
Грамадства

Затрыманыя дырэктар і бухгалтарка газеты «Беларусы і рынак»

Раніцай 18 траўня КДБ затрыманыя дырэктар газеты «Беларусы і рынак» Канстанцін Залатых і бухгалтарка выдання Юлія...

Апошнія навіны

    Грамадства
    Пасля допыту выйшлі галоўрэд і бухгалтарка «Беларусаў і рынку»
    Грамадства
    Прадавачку «Кнігаўкі» асудзілі на 13 сутак арышту за «дробнае хуліганства»
    Літаратура
    «Жахлівае здарэнне скалыхнула ўсю дзяржаву». Новы рэліз праекта «Малус» пісьменніка Кірыла Стаселькі
    Грамадства
    Затрыманыя дырэктар і бухгалтарка газеты «Беларусы і рынак»
    Культура Грамадства Музыка
    Песні Аляксандра Кулінковіча па-беларуску. Падборка да дня народзінаў музыкі
    Грамадства Музыка Літаратура
    «Легенда гарадзенскага панк-року, арганізатар сапраўднага музычнага фэсту, стваральнік арыгінальнага выдавецтва». Музыка Алесь Дзянісаў пра выдаўца Андрэя Янушкевіча
    Грамадства Літаратура
    Раман Альгерда Бахарэвіча «Сабакі Еўропы» прызнаны экстрэмісцкім
    Грамадства
    У Гродне з’явіцца скульптура «Генерал Карбышаў у глыбе лёду». Яе ўсталююць у СШ № 15
    Грамадства Літаратура
    Беларускі кашмар і літаратурныя сны Франца Кафкі. Новы ролік ад Андрэя Хадановіча
    Музыка Беларусы свету
    Чарговая адмена канцэрту «Би-2» у Расіі. Цяпер у Піцеры
    Грамадства
    Падлеткі vs.сістэма. Як супрацьстаяць адміністрацыйнаму свавольству ў школе
    Грамадства
    Пагром выдавецтваў. Канец беларускай кнігі ці — рэлакацыя?
    Гісторыя Літаратура
    Паэт, краязнаўца, перакладчык і гісторык літаратуры. След Уладзіслава Сыракомлі
    Музыка
    «Упэўнены, што цягам гэтага года ўжо буду рабіць гуслі». Майстар музычных інструментаў, удзельнік гурта «Стары Ольса» Алесь Чумакоў працягвае аднаўляць майстэрню пасля пажару
    Грамадства Грамадскі сектар
    Рыхтуецца спіс патэнцыйных заказнікаў і помнікаў прыроды. Як далучыцца да працэсу і дапамагчы дзікай прыродзе

Афіша

  • 18.05

    ПАДЗЕЯ ДНЯ: Канцэрт да 50-годдзя Аляксандра Кулінковіча ў Варшаве

  • 18.05 — 29.05Замкі і сядзібы Беларусі ў акварэлях Марыі Сыракваш у Мінску
  • 18.05 — 22.05Выстава Аляксандра Шапо «Маладыя багі» ў Віцебску (18+)
  • 18.05 — 15.06Выстава графікі Валерыя Славука ў Мінску
  • 18.05 — 30.05Віртуальная выстава "КАНДРАТ КРАПІВА: да 100-годдзя пачатку творчай дзейнасці"
  • 18.05 — 12.06Выстава Ядвігі Раздзялоўскай у Мінску
  • 18.05 — 29.05Персанальная выстава Дзяніса Барсукова «Ён, Яна, Яны» ў Мінску
  • 18.05 — 28.05Анлайн-фестываль беларускіх фільмаў «Невядомы ўсход»

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: razam@budzma.org

Папулярнае

    • «Расія — гэта вайна». Як Пазняк у 1994-м апынуўся самотным прарокам у пустыні
    • Пагром выдавецтваў. Канец беларускай кнігі ці — рэлакацыя?
    • Ад улад нават вянка не было…
    • «У мяне толькі адна радзіма, і гэта Украіна». Ці проста быць украінкай у Расіі
    • Васіль Быкаў: «Я лічу нацыяналізм выратавальнай ідэалогіяй»
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип
Распрацавана і звярстана Логотип компании IBWM