Актуальнае пераасэнсаванне жыццяпіса Скарыны

05.10.2017 Тэатр

Гэты год багаты не толькі на навукова-папулярныя выданнямі, прысвечаныя подзвігу Францыска Скарыны, але і на сцэнічныя формы асэнсавання біяграфіі асветніка.У жніўні паспяхова прайшла і выклікала зацікаўленасць прэм’ера спяктакля  “1517” у сталічным тэатры беларускай драматургіі.

SAM_0423

Новая інтэрактыўная пастаноўка “Друкар” па п’есе А. Петрашкевіча адбылася 4 кастрычніка ў мінскім Ліцвінскім клубе ў прысутнасці больш 100 гледачоў.Творчая група пад кіраўніцтвам Наталлі Бачышчы засяродзіла ўвагу на драматычных момантах з жыцця Францішка Скарыны і дазволіла адчуць выпрабаванні і пакуты першадрукара. Адзін з такіх эпізодаў адбываўся ў 1532 годзе, калі Скарына быў зняволены у турме ў Познані за даўгі свайго брата Івана. Вартаўнік прыносіць ежу ў камеру і распытвае пана Францішка, ці не рабаўнік ён, ці не валацуга, ці не злодзей. Супраць Скарыны, які ўносіў свае прапановы ў Статут ВКЛ 1529 года і марыў, каб у валадароў дзяржавы побач са зборнікам свецкіх законаў знаходзілася Біблія, плятуцца прыдворныя інтрыгі. Ён сумуе па доме, па каханай жонцы Маргарыце, балюча перажывае вестку пра пажар у друкарні. Яго ратуе моцная вера і суцяшае слова Божае.

Назіральнік у астрозе, ролю якога выканаў Раман Патапчук, разважае пра тое, колькі ўсяго спатрэбілася пану Францішку для першадрукаў: дасканалы пераклад Бібліі, над якім ён працаваў пяць гадоў, кірылічныя шрыфты, гравюры для ілюстрацый, папера і, ўрэшце, грошы. Ён  пачынае глыбока паважаць яго, становіцца яго сябрам і дапамагае яму – прыносіць у камеру ягоныя кнігі.

Кароль Жыгімонт і каралева Бона Сфорца (А. Рукаль і М. Багародзь)

Кароль Жыгімонт і каралева Бона Сфорца (А. Рукаль і М. Багародзь)

Лёс доктара лекарскіх навук і кніжніка вырашаюць кароль Жыгімонт з каралевай Бонай Сфорцай. Яны запрашаюць на свой баль усіх гледачоў Ліцвінскага клуба разам з дзецьмі і танчаць з імі мінуэты. Скарыне перадаюць ліст, у якім кароль вызваляе яго ад судовых прэтэнзій і абяцае сваю асабістую апеку.

Гаштольд і Францыск Скарына (Б. Гарбачэўскі і Р. Мадатаў)

Гаштольд і Францыск Скарына (Б. Гарбачэўскі і Р. Мадатаў)

Роль Францыска Скарыны выканаў будучы гісторык Радыён Мадатаў, які вучыцца ў магістратуры ў БДУ. У караля пераўвасобіўся Алег Рукаль, Гаштольдам быў Барыс Гарбачэўскі, а роля каралевы прышлася вельмі да твару выкладчыцы беларускай літаратуры Марыне Багародзь. Актуальнае пераасэнсаванне жыццёвага шляху Скарыны ўдала дапаўняе творчыя імпрэзы юбілейнага году.

Эла Дзвінская, фота аўтара