Адукацыйная ініцыятыва «Беларуская Акадэмія» была створана ў кастрычніку 2020 года ў Беластоку па ініцыятыве прафесара Святланы Куль-Сяльверставай і кіраўніка Фонда «Акно на Усход» магістра Паўла Міцкевіча, а таксама беларускіх выкладчыкаў, якія жывуць у Беларусі і за яе межамі. Budzma.org пагутарыла з каардынатаркай Акадэміі пра гісторыю стварэння ўстановы і галоўныя накірункі працы Акадэміі.
«Беларуская Акадэмія» — як нараджалася ідэя?
«Заснаванне Беларускай Акадэміі было абумоўлена жаданнем дапамагчы захаваць акадэмічныя традыцыі ў беларускай вышэйшай адукацыі і падняць яе ўзровень да еўрапейскіх стандартаў. Ініцыятыву падтрымалі Вышэйшая школа менеджараў у Коніне, Вышэйшая гуманістычная школа ў Шчэціне, Вышэйшая школа фінансаў і менеджмента ў Беластоку, Школа моваў ELE ў Беластоку, якія сталі першымі партнёрамі Беларускай Акадэміі» — пачынае расповед прафесар і каардынатарка Акадэміі Святлана Куль-Сяльверстава. На базе гэтых навучальных установаў пачалі стварацца структуры адукацыйнай платформы. Партнёрскія стасункі завязаліся з універсітэтамі і іншымі вышэйшымі навучальнымі ўстановамі ў Лазанне, Клайпедзе, Вільнюсе і іншых універсітэцкіх цэнтрах.
Складанасці былі, але — фармальныя
«Найбольшыя складанасці — фармальныя. Беларуская Акадэмія арганізоўвае навучальны працэс, навуковую дзейнасць і іншыя сферы сваёй актыўнасці паводле еўрапейскага заканадаўства. Кожная дробязь, кожны дакумент, у тым ліку тыя, што прадстаўляюць абітурыенты і выкладчыкі з Беларусі, мусіць быць перакладзены, апрацаваны, натарыяльна засведчаны і інш. Няпроста адбываецца адаптацыя і студэнтаў, і некаторых выкладчыкаў да патрабаванняў еўрапейскай вышэйшай адукацыі» — кажа Святлана Куль-Сяльверстава.
У Беларускай Акадэміі студэнты з’яўляюцца актыўнай часткай акадэмічнай супольнасці і маюць права голаса ў пытаннях якасці выкладання. Адначасова выкладчыкі маюць права на аўтарскія курсы і ўласнае бачанне дысцыпліны, якую выкладаюць. Не ўсе выкладчыкі, якія супрацоўнічаюць з установай, змаглі дастасавацца да гэтых прынцыпаў. Застаюцца лепшыя і найбольш крэатыўныя. «Сябры акадэміі не проста вядуць прыём абітурыентаў і падбіраюць выкладчыкаў, а дапамагаюць на валанцёрскіх пачатках і студэнтам, і іх настаўнікам у розных экстрымальных выпадках. Арганізоўваюць рэлакацыю ў выпадку патрэбы, дзеляцца грошамі ці рэчамі і г.д. Такіх выпадкаў многа,» — кажа каардынатарка ўстановы. Місія — каб беларуская моладзь магла атрымліваць якасную вышэйшую адукацыю
«На падставе супрацоўніцтва выкладчыкаў і студэнтаў захаваць акадэмічную супольнасць Беларусі, акадэмічныя свабоды і традыцыі. Стварыць аснову для набыцця беларускай моладдзю вышэйшай адукацыі па еўрапейскіх стандартах на базе беларускіх культурных і адукацыйных традыцый. Абараняць і падтрымліваць свабоду думкі, спрыяць развіццю навуковых пошукаў», — гаворыць Куль-Сяльверстава пра задачы Акадэміі.
Ініцыятыўная група Беларускай акадэміі заключае дамову з еўрапейскай ВНУ аб адкрыцці спецыяльнасці для беларускіх студэнтаў, на якой выкладчыкамі будуць сябры Акадэміі. Дыплом выпускніка гэтай спецыяльнасці прадастаўляецца ВНУ, з якой заключана дамова. Выкладанне вядзецца на беларускай, рускай, польскай, англійскай мовах, праграма карэктуецца ў адпаведнасці з беларускім кантэкстам.
Сябры акадэміі праводзяць набор студэнтаў і прымаюцца на працу ў замежную ВНУ для выкладання прадметаў па адкрытай для беларускіх студэнтаў спецыяльнасці.
Спецыяльнасці па менеджменту і не толькі
Бакалаўрыят прадугледжвае 3 гады навучання, стацыянарна або ан-лайн. Заняткі праходзяць штодня, апрача выходных, з 18.30 па мінскім часе.
У галіне «Адміністрацыя» ёсць две спецыяльнасці: эканоміка і праца з кадрамі — гэта менеджмент і медыяцыя, і Менеджмент на прадпрыемстве — менеджмент у тэлемедыя.
Ёсць і дзве спецыяльнасці ў магістратуры — менеджмент на прадпрыемстве і прафесійна-псіхалагічнае кансультаванне і работа з кадрамі. Каб атрымаць дыплом магістра, трэба навучацца два гады.
З сакавіка 2022 года сумесна з кафедрай беларусістыкі Варшаўскага універсітэта Беларуская Акадэмія вядзе лекторый па беларускай літаратуры і культуры. Лекцыі чытаюць сябры Акадэміі для студэнтаў і магістрантаў паводле праграмы, распрацаванай Акадэміяй. Гэта пробны праект, але Святлна Куль-Сяльверстава спадзяецца, што супрацоўніцтва будзе пашырацца і гэты праект будзе развівацца надалей.
Беларуская Акадэмія злучае выкладчыкаў з Беларусі, якія імкнуцца да высокіх стандартаў вышэйшай адукацыі і маюць вопыт выкладання ў ВНУ. У складзе Акадэміі дзесяць прафесароў, больш за тры дзясяткі кандытатаў навук. Жаданне дэмакратычных змен у Беларусі паставіла пад пагрозу магчымасць для многіх з іх працаваць на Радзіме. Большая частка калектыву Акадэміі — гэта жыхары Беларусі, але таксама ёсць і суайчыннікі, якія працуюць за межамі Беларусі, выкладаючы ў вышэйшых установах Польшчы, Літвы, ЗША, Чэхіі, Кітая і іншых краін.
Наколькі запатрабаванае навучанне ў Акадэміі?
«Студэнты не вучацца ў Акадэміі. Яны паступаюць і вучацца ў еўрапейскіх ВНУ, але пры дапамозе валанцёраў з Беларускай Акадэміі. Калі глядзець па колькасці падпісчыкаў на тэлеграм-канал і чат, на нашыя старонкі ў сац-сетках, па запытах, якія прыходзяць на пошту, цікаўнасць да прапанаванай праграмы імкліва расце. За паўтары гады, якія існуе Акадэмія, яна атрымала не толькі вопыт работы, але і пэўны аўтарытэт. Зроблены ўжо два наборы студэнтаў, зараз актыўна ідзе перавод ці аднаўленне на 2-гі курс тых, хто па розных прычынах не змог працягваць вучобу ў Беларусі, Расіі ці Украіне», — сцвярджае каардынатарка.
Зараз на 2-ім курсе спецыяльнасці «Адміністрацыя» вучыцца каля 20 чалавек. На першым курсе спецыяльнасці «Эканоміка і праца з кадрамі» — 25 чалавек.
«Падаецца, што няшмат. Але мы ж толькі пачынаем», — кажа Куль-Сяльверстава.
Акадэмія дапамагае студэнтам, што ўцяклі ад вайны
Зараз Акадэмія актыўна дапамагае студэнтам з Украіны, якія вымушаны былі бегчы ад вайны: «Зараз пачалі аднаўляцца на 2-гі курс студэнты з Харкава, чакаем іншых. А таксама ўкраінскіх калег, якія вымушаны пакінуць Радзіму. Ва Украіне былі і студэнты, і выкладчыкі Акадэміі. Частка з іх цяпер у Польшчы, некалькі чалавек яшчэ не выехалі, некаторыя паспелі эвакуявацца ў іншыя краіны. Актыўна зараз абмяркоўваем ідэю стварэння спецыяльнага ўкраінскага кірунку, дзе выкладчыкі з Украіны змогуць выкладаць для сваіх суайчыннікаў. Тым болей, што такія варыянты мы з нашымі партнёрамі ўжо абмяркоўвалі, і ёсць прапановы ад украінскіх калег», — завяршае размову Святлана Куль-Сяльверстава.
АМ, Budzma.org
