Прэм’ера тэатра “i” пройдзе ў вялікай зале Белдзяржфілармоніі 3 чэрвеня. Музычны дэтэктыў “Флейта-чарадзейка” распавядзе пра дзвюх дзяўчынак, якія прыехалі да дзядзькі ў вёску, а аказаліся ў віры барацьбы за вясну і цеплыню.
Рэпетаваць пастаноўку тэатру выпадае ў складаных умовах. Заняткі ў студыі для дзетак з асаблівасцямі праводзяць бясплатна, так што арандаваць годную пляцоўку пакуль не выпадае. Але першая рэпетыцыя на вялікай сцэне філармоніі адразу ператварыла маленькіх гарэз у сур’ёзных акцёраў. І, калі шчыра, глядач наўрад ці знойдзе сярод іх дзетак з асаблівасцямі развіцця.
“Некаторыя дзеці пасля заняткаў у нашай студыі ідуць у звычайную школу”, — кажа мастацкі кіраўнік тэатра, артыстка балета і рэжысёр Ірына Пушкарова. Па яе словах, пра тэатр людзі раней даведваліся праз чуткі, у студыю тэлефанавалі маці дзяцей з аўтызмам, якія нават не ведалі, што іх сын ці дачка могуць не толькі нармальна камунікаваць, але і выйсці на сцэну.
Пастаноўку ладзяць на беларускай мове невыпадкова. Кампазітар і аўтар лібрэта Марыя Дземянкова наўмысна знітавала сюжэт з народнымі легендамі, паданнямі, прыказкамі і міфалогіяй. А пастаноўшчык Ігар Сідорчык дапрацоўваў кожную сцэну, адаптуючы пад дзяцей. “Нам істотна, каб нашы дзеці ведалі, адкуль яны, ведалі беларускую мову, традыцыі і гісторыі. Гэта датычыцца ўсіх удзельнікаў нашай студыі”, — падкрэсліла Ірына Пушкарова.
Так, цягам пастаноўкі гледачы пабачаць і Масленку, і Камаедзіцу, пачуюць спевы у самых розных музычных плынях. Дапамагаюць дзецям на сцэне дарослыя артысты, але сюжэт развіваюць менавіта маленькія зоркі. “Калі мы бачым, што ў нашага навучэнца нешта пачало добра атрымлівацца, то выводзім яго на сцэну. Такі ўнікальны досвед дапамагае дзецям навучыцца кантраляваць сябе, гэта незабыўныя эмоцыі і вялікі скачок у развіцці”, — адзначае мастацкая кіраўніца.
“У нашых групах займаюцца розныя дзеці. І мы развіваем моцныя бакі кожнага, а слабыя паступова падцягваем. Дзеці з асаблівасцямі на першых занятках паводзяць сябе сціпла, але пакрысе ўдзельнічаюць на роўных з астатнімі. У групах працуюць не толькі настаўнікі па вакале, сцэнічным майстэрстве, але і т’ютары, якія дапамагаюць асаблівым дзецям уключыцца ў навучанне”, — адзначыла дырэктарка тэатра.
Падчас рэпетыцыі Ірына сама дапамагае дзецям арыентавацца на сцэне, паспяваць за музыкай і падказвае тэксты. Яна прызналася, што не планавала такога праекта, а проста прымала ў сваю студыю ўсіх ахвочых. Праз пэўны час для заняткаў спатрэбіліся т’ютары, бо асаблівых дзетак рабілася ўсё больш. Цяпер у групе займаецца каля 100 дзяцей, прыкладна 15 з іх з аўтызмам. У пастаноўцы ўдзельнічаюць 30 выхаванцаў тэатру. У праекце таксама ўдзельнічаюць кампанія velcom і грамадскае аб’яднанне “Дзеці. Аўтызм. Бацькі”. Дырэктарка аб’яднання Таццяны Якаўлева перакананая, што дзеці з аўтызмам такія ж творчыя, як і іншыя.
“У нас вялікія планы. Думаем адправіцца на гастролі па краіне і за мяжу. Ужо падрыхтаваны новы спектакль, ён будзе пра аўтызм. Праўда, аўтар пакуль не дазваляе расказваць змест. Хочацца радаваць людзей новымі пастаноўкамі, канцэртамі”, — распавяла мастацкі кіраўнік “і”.
Каб далучыцца да групы Ірыны, спецыяльнай падрыхтоўкі не трэба. Бацькі могуць набраць нумар аднаго з кіраўнікоў + 375 29 1-943-943 альбо +375 29 611-16-06, дамовіцца пра дзень і час прагляду. Студыя працуе з панядзелка да нядзелі і з раніцы да позняга вечара, каб была мажлівасць выбраць аптымальны час для заняткаў усім дзецям.
Але пакуль пытанне з памяшканнем застаецца асноўным, бо дзецям з аўтызмам надзвычай складана перасоўвацца не толькі па горадзе, але і на вялікія адлегласці паміж класамі. “У свеце багата добрых людзей. І я спадзяюся, што за лета мы знойдзем тых, хто дасць нам прытулак. Бо тэатр — гэта ж не толькі змест, але і ўтульнасць пэўнага абжытага месца”, — кажа Ірына Пушкарова.
Марыя Грыц
