Курыныя сэрцайкі з фасоляю — страва супраць зла ад Святога Патрыка. Гатуем з «Будзьма!»

У беларускай кухні дастаткова шмат страваў з лівера ці субпрадуктаў. Рэдакцыя Budzma.org гэтым разам дзеліцца рэцэптам тушаных курыных сэрцайкаў з фасоляй. Кажуць, рэцэпт належыць Святому Патрыку, таму за сталом здзівіць сваіх блізкіх можна не толькі складнікамі стравы, смакам, але і цікавай легендай.

Страва, якой Святы Патрык перамог беса

Дакладна невядома, калі ўзнік гэты рэцэпт, але ёсць легенда, што карані стравы — ірландскія, а да яго стварэння прыклаў руку сам Святы Патрык. Аднойчы ён зайшоў на гасцінны двор, каб адпачыць ад падарожжа і пераночыць. Гаспадары цёпла прынялі Патрыка, але ён заўважыў, што тыя моцна засмучаныя. Спытаўшы, у чым справа, вандроўнік высветліў, што не так даўно гаспадары купілі чорнага пеўня, але ён аказаўся вельмі задзірлівы.

Гаспадары паскардзіліся таксама, што неўзабаве на гасцінным двары з’явіўся аднавокі мужчына, апрануты ў чорны плашч і чорны капялюш, з чорнымі пёрамі. Госць той хутка пачаў паводзіць сябе варожа: абражаць іншых пастаяльцаў, крыўдзіць гаспадыню, прымушаць гатаваць яе дзіўныя стравы. Гаспадару пачаў гразіцца спаліць гасцінны двор, калі той паспрабуе яго выгнаць. Певень жа стаў вельмі агрэсіўным і перабіў частку курэй гаспадароў.

Момант расповеду перарваў незнаёмец у чорным, запатрабаваўшы ў гаспадыні згатаваць страву з карэньчыкаў і нейкіх галінак. Святы Патрык нашаптаў, каб гаспадыня насякла карэньчыкаў, дадала ламаныя галінкі і сэрцайкі пабітых пеўнем курэй ды добра пратушыла. Калі ж яна вынесла з кухні ў ядальню кацялок са страваю, то на водар абарочваліся ўсе госці гасціннага двара. Ідучы да стала агрэсіўнага госця, гаспадыня ненадоўга прыпынілася ля Святога Патрыка, за гэты час ён нашаптаў малітву на страву. Аднавокі злы госць упадабаў страву, даеўшы порцыю, ён пачаў памяншацца і пераўтварыўся ў чорнага пеўня. Тады Патрык схапіў яго за шыю, і певень пераўтварыўся ў чорны попел. Так Святы Патрык перамог беса.

Ад Туманнага Альбіёна да зямель Вялікага княства

Насамрэч курынае мяса ў даўніну даставалася багацеям. Вырашыў князь піраваць — некалькі дзясяткаў курэй на стол, а сэрцайкі, пячонка, ныркі — простым людзям. Маглі гатаваць стравы з сэрцайкамі ці пячонкаю яшчэ і калі здаралася няшчасце: шашок падушыў шмат курэй, ці певень папабіў. Тады і гатавалі ці суп з трыбухой, ці тушылі з фасоляю і моркваю.

Калі ж верыць легендзе, што Радзіма стравы — Туманны Альбіён, то тут ёсць частковая праўда. Страва сапраўды была распаўсюджанай сярод ірландцаў і шатландцаў. Яны ж на пачатку XVI стагоддзя патрапілі на землі ВКЛ. Адны як баявыя найміты, іншыя як майстры і гандляры, шукаючыя лепшай долі. Такім чынам мігранты пазнаёмілі нашых продкаў з падобнымі стравамі.

Як гатаваць сэрцайкі з фасоляй?

Фасолю трэба загадзя замачыць у вадзе — тады яна згатуецца значна хутчэй. Замочваць варта мінімум на 8 гадзін.

Курыныя сэрцайкі трэба добра прамыць, выдаліць лішні тлушч і другія неядомыя парэшткі, разрэзаць і пачысціць унутры. Гатаваць страву можна ў сатэйніку ці хуткаварцы, або чыгунку, калі гатуеце ў печы. Наліць алей і разагрэць яго, падсмажыць сэрцайкі да лёгкай корачкі з абодвух бакоў.

Пакуль мясны складнік стравы падсмажваецца, моркву раздзяляем на чвэрці і наразаем на кавалачкі, цыбулю рэжам уздоўж на кавалкі, а потым крышым упоперак. Гародніну дадаем у посуд з сэрцайкамі, падсмажваем усё разам, пакуль гародніна не пачне мяняць колер. Дадаць соль і перац па смаку, некалькі лаўровых лісткоў і засыпаць фасолю. Уліць вады, каб яна на траціну закрывала страву, калі вада будзе хутка выпарвацца, дадаваць патроху ў час прыгатавання. Страву пакінуць тушыцца на гадзіну. Лепш за ўсё правяраць гатоўнасць стравы па фасолі. Калі яна мяккая — страва гатовая.

Напрыканцы дадайце смятаны і таматнай пасты або нарэзаны кавалкамі тамат для больш насычанага смаку. Добра перамяшайце і пратушыце пад накрыўкай яшчэ 5 хвілін. На гарачую страву пасыпаць зеляніны для водару, смаку і апетытнага выгляду.

Нам спатрэбяцца на 4 порцыі:

Больш рэцэптаў серыі «Гатуем з "Будзьма"»

Алесь Масевіч, budzma.org