• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
07.02.2023 | Грамадства

Ці могуць паўплываць на лёс твораў манументальнага мастацтва гараджане? Расказваем, якія ёсць спосабы

Служба падтрымкі «Робім Гуд», што дапамагае беларусам палепшыць якасць жыцця ў двары, раёне і горадзе, распавяла чытачам і рэдакцыі 1387.by пра спосабы, якімі можна паўплаваць на лёс твора мастацтва. Гаворка ў прыватнасці ідзе пра захаванне першай бабруйскай мазаікі аўтарства мастака Сямёна Абрамава, што апынулася пад пагрозай знішчэння. Таксама ў канцы артыкула знойдзеце шаблон, па якім можна напісаць зварот чыноўнікам, як мясцовым, так і ад Мінкульта.


213.jpeg

— Па пытанні, якое тычыцца знішчэння мазаікі, ёсць некалькі варыянтаў для дзеянняў. Калі яе магчыма зняць і перамясціць на новае месца, тады бабруйцам неабходна заручыцца падтрымкай Мінкульта, даказаць каштоўнасць гэтага твора мастацтва. Для гэтага неабходна падрыхтаваць абгрунтаванне і звярнуцца ў аблвыканкам, — раяць кансультанты Робім Гуд. — Альбо другі варыянт: дамаўляцца з арганізацыяй, якая будзе займацца зносам і дэмантаваць мазаіку сваімі сіламі.

Аўтары урбан-пректу падрыхтавалі публікацыю, прысвечаную нашай мазаіцы, у сваім інстаграм. Паміж іншым яны пішуць, што, магчыма, бабруйцам мае сэнс скласці петыцыю, сабраць подпісы, каб твор захавалі ці перанеслі. «З рэалістычных крокаў — напісаць зварот у аблвыканкам з мэтай высветліць, ці ўзгоднена знішчэнне стрыт-арта з абласным мастацка-экспертным саветам», — адзначае Робім Гуд.

Ці ёсць сэнс змагацца за пано на «Марзонаўцы»?

Так! Бо нават згодна з «Палажэннем аб парадку стварэння (рэканструкцыі) і прыёмкі твораў манументальнага і манументальна-дэкаратыўнага мастацтва» ад 19.09.2008 № 1372, зацверджанага Саветам міністраў — бабруйская мазаіка адносіцца да манументальна-дэкратыўнага мастацтва. То-бок — мае каштоўнасць. Нагадаем, пра высокую мастацкую вартасць твора Сямёна Абрамава казалі культуролагі.

А тое, што яна значыць для некалькіх пакаленняў бабруйцаў, наагул цяжка ацаніць.

У ідэале — для таго, каб мазаікі заховаліся належным чынам, для іх трэба намагацца надання статуса культурных каштоўнасцей. Гэтае пытанне рэгулюецца Кодэксам РБ аб культуры ад 20 ліпеня 2016 г. № 413-З.

У главе 16 «Ахова гісторыка-культурнай спадчыны», у артыкуле 83 ёсць пералік відаў, сярод якіх маюцца «помнiкi мастацтва — творы выяўленчага, дэкаратыўна-прыкладнога i iншых вiдаў мастацтва».

Згодна з артыкулам 84, такі статус творам мастацтва надае «Беларуская рэспублiканская навукова-метадычная рада па пытаннях гісторыка-культурнай спадчыны і саветы па пытаннях гісторыка-культурнай спадчыны».

Спецыялісты вызначаюць, ці ёсць у творы значнасць для асобнага рэгіёна, на тэрыторыі якога яна знаходзіцца, і рэкамендуюць адпаведнаму мясцоваму выканаўчаму і распарадчаму органу абласнога тэрытарыяльнага ўзроўню надаць ёй статус гісторыка-культурнай каштоўнасці; неабходнасцi аднясення гiсторыка-культурнай каштоўнасцi да пэўнай катэгорыі; магчымасці (немагчымасці) узгаднення навукова-праектнай дакументацыі на выкананне рамонтна-рэстаўрацыйных работ на матэрыяльных гiсторыка-культурных каштоўнасцях, якiя могуць прывесцi да iстотнага змянення гэтых гiсторыка-культурных каштоўнасцей, iх знiшчэння, страты або знiкнення.

Артыкул 90 апісвае сам парадак унясення прапаноў аб наданні мастацкім творам статусу гiсторыка-культурнай каштоўнасцi. Яны падаюцца ў пісьмовай форме ў мясцовыя выканаўчыя і распарадчыя органы абласнога тэрытарыяльнага ўзроўню. Да іх дадаюцца:

  • матэрыялы фіксацыі, навуковай апрацоўкі і мастацкай ацэнкі культурнай каштоўнасці;
  • абгрунтаванне неабходнасці надання культурнай каштоўнасці статусу гісторыкакультурнай каштоўнасці.

Зазірнем таксама ў артыкул 92, ён кажа пра крытэрыі для надання статусу гісторыка-культурнай каштоўнасці. І бачым, што мазаіка цалкам адпавядае. Вось некаторыя з крытэраў:

  • з’яўляецца адным з фактараў фарміравання нацыянальнага менталітэту;
  • мае значнасць з пункту гледжання гісторыі, археалогіі, архітэктуры, горадабудаўніцтва, мастацтва, навукі і тэхнікі, эстэтыкі, этналогіі або антрапалогіі, культуры і аказала значны ўплыў на развіццё краіны або асобнага яе рэгіёна;
  • уяўляе сабой выдатны прыклад фарміравання ландшафту, у якім адлюстроўваюцца традыцыі пэўнага перыяду гісторыі беларускага народа;
  • з’яўляецца выдатным мастацкім узорам (шэдэўрам), створаным або пераўтвораным на тэрыторыі Беларусі.

Таксама адзначаецца, што з часу першапачатковага стварэння нерухомай матэрыяльнай культурнай каштоўнасці павiнна прайсцi не менш за сорак гадоў. А мазаіка Сямёна Абрамава была створаная ў 1968 годзе.

214.jpg

Фота: wiki.bobr.by

Прыклад афармлення зваротаў у ведамствы, напрыклад — мясцовы аддзел культуры, абласны аддзел культуры, міністэрства культуры:

назва ведамства, у якое звяртаецеся

адрас ведамства

прозвішча, імя заяўніка, месца жыхарства, тэлефон

ЗАЯВА

Кароткае апісанне праблемы. (Што, дзе і калі адбылося. чаму праблема хвалюе гараджан. У якім стане знаходзіцца аб’ект, чаму ён важны для горада...).

На падставе выкладзенага просім:

Правесці праверку выканання дзеючага заканадаўства пры прыняцці рашэння і выкананні работ па дэмантажы мазаікі па адрасе...., у тым ліку патрабаванняў, прадугледжаных Палажэннем аб парадку стварэння (рэканструкцыі) і прыёмкі твораў манументальнага і манументальна-дэкаратыўнага мастацтва на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, зацверджаным пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 19.09.2008 № 1372

Аб выніках праверкі праінфармаваць заяўніка.

« »____________ 2022 года ______(подпіс)_____________ ___Ініцыялы, Прозвішча__

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства Гісторыя

Гісторык Яўген Дудкін пра абвяшчэнне дзяржаўнасці беларускай мовы ў БНР

30 сакавіка 1918 года сучасная беларуская мова ўпершыню стала адзінай дзяржаўнай. Такое рашэнне прыняў у той дзень Народны...

valiancina_shauchenka
Грамадства

У Варшаве распачынаецца цыкл дзіцячых праграм «Чароўны край»

У Варшаве распачынаецца цыкл дзіцячых праграм "Чароўны край«з вядомымі беларускімі музыкамі Сержуком Доўгушавым і Андрэем...

valiancina_shauchenka
Грамадства

Беларусы распачалі флэшмоб памяці Ларысы Геніюш пасля знікнення яе помніка ў Зэльве

Навіна пра таямнічы дэмантаж помніка Ларысе Геніюш на тэрыторыі царквы Святой Жываначальнай Тройцы ў Зэльве абурыла...

valiancina_shauchenka
Літаратура Асоба

Кастусь Цвірка: «Буду жыць, пакуль не выдам усе 200 тамоў «Беларускага кнігазбору!»

Калі ў 1996 годзе ў свет выйшаў першы том амбіцыйнай кніжнай серыі «Беларускі кнігазбор», мала хто верыў, што яна выжыве...

Апошнія навіны

    Грамадства Гісторыя
    Гісторык Яўген Дудкін пра абвяшчэнне дзяржаўнасці беларускай мовы ў БНР
    Грамадства
    У Варшаве распачынаецца цыкл дзіцячых праграм «Чароўны край»
    Грамадства
    Беларусы распачалі флэшмоб памяці Ларысы Геніюш пасля знікнення яе помніка ў Зэльве
    Літаратура Асоба
    Кастусь Цвірка: «Буду жыць, пакуль не выдам усе 200 тамоў «Беларускага кнігазбору!»
    Афіша
    Куды схадзіць на выходных? Падборка цікавых імпрэзаў 1-2 красавіка
    Грамадства
    1 красавіка ў Рызе распачынаецца «Мова Нанова»
    Грамадства
    «Адчайныя часы патрабуюць адчайных крокаў». Як беларуска Наталля Сайед стала спявачкай у Гішпаніі
    Тэатр
    У Юрмале пройдзе прагляд вiдэазапiсу спектакля «Свабодных Купалаўцаў» «Сфагнум»
    Вандруем разам
    9 адметных сядзібаў, пра якія вы не чулі
    Кніжны сакавік: навінак мала але шмат анонсаў
    Грамадства
    Чаму нас не вучылі ў школе: 5 прынцыпаў эфектыўнага запамінання
    Грамадства
    Частку затрыманых полацкіх музейшчыкаў вызвалілі, канфіскаваўшы тэхніку і прызначыўшы суды
    Асоба
    Як «Слоўнік крывіцкай мовы» стаў «Слоўнікам беларускай гаворкі»
    Грамадства
    У Зэльве знік помнік Ларысе Геніюш
    «Музыка»
    «За Сашу Саладуху большай звязды няма». Бард Віктар Шалкевіч пра самагонку ў вёсцы, 4000 пласцінак і пярсцёнак ад Бенэдыкта XVI

Афіша

  • 31.03 — 16.04

    ПАДЗЕЯ ДНЯ: Выстава мастачкі Цемры «LAZARET» адкрываецца ў Варшаве

  • 31.03 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 31.03Выстава, прысвечаная мастаку кіно Яўгену Ганкіну, у Мінску
  • 31.03«У краіне мар». Выстава, прысвечаная Канстанцыі Буйло, у Мінску
  • 31.03 — 30.04Выстава «Ян Вермеер» у Мінску
  • 31.03 — 02.04Выстава Усевалада Швайбы і Тамары Дзяменцьевай «Узы меж нами» ў Гродне
  • 31.03 — 30.04 «Партрэт часу»: калекцыя жывапісу Белгазпрамбанка ў Магілёве
  • 31.03Выстава Дзіны Лявонавай «Вясна» ў Варшаве

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • «Пагоня» не з’яўляецца «экстрэмісцкім» сімвалам
    • Топ-3 смешных выпадкаў з Якубам Коласам
    • Гурт VOLSKI выступіў з вялікім канцэртам да Дня Волі. Фотарэпартаж
    • «Беларусьфільм» здыме экранізацыю рамана Караткевіча. Сталі вядомыя падрабязнасці
    • У Вязынцы вясну гукалі. І нагукалі! Шмат фота
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип