Адно з галоўных святаў каталіцкага календара адзначылі ў Вільні — Аб’яўленне Пана. У народзе ж — у тым ліку ў Беларусі, Літве, Украіне, Польшчы — свята вядомае як Тры Каралі. Гэтым разам ад Вострай Брамы да Катэдральнага пляцу разам з Анёлам і трыма Магамі прайшло багата не толькі грамадзян Літвы, але і беларусаў з украінцамі.
Урачыстаць сапраўды народная — Каралі толькі рыхтаваліся да паходу да Немаўляці ў яслях, а вакол Вострай Брамы ўжо збіраліся людзі, зразумела, шмат дзяцей. Прытым у Вільні 6 студзеня сапраўднае каляднае надвор’е — мінус 14 градусаў.
Часам Анёл з Зоркай і Каралі прыпыняліся — фотасесія з соцень смартфонаў і камер.
Апошні прыпынак Каспара, Мельхіёра і Бальтазара — яслі на Катэдральным пляцы, дзе ў гонар Немаўляці і тых, хто прынёс яму Дары, спяваў хор хлопчыкаў.
На ўсім шляху Каралёў суправаджала адна машына паліцыі, дагляду ўдзельнікаў шэсця не было.
А 7 студзеня — і пра гэта вялося падчас шэсця — на Катэдральным пляцы пройдуць урачыстасці ў гонар Раства па юльянскім календары, які прыняты ў Праваслаўнай царкве. У Вільні добрыя традыцыі талерантнасці.
***
Вось як тлумачыць сутнасць свята Аб’яўлення Пана ці свята Трох Каралёў партал Catholic.by. Гэта ўрачыстасць, калі ўспамінаюць пакланенне мудрацоў з усходу, што прынеслі Дзіцятку Езусу свае дары: золата, ладан і смірну. Іх пакланенне сімвалізуе пачатак Божага Аб’яўлення язычніцкім народам, прадстаўнікамі якіх яны былі.
Мудрацы, або магі, вешчуны — так называлася ў Бібліі святарская каста, якая існавала ў старажытнасці на Усходзе. У той далёкі час мудрацы карысталіся вялікаю павагаю, бо мудрасць і сіла заключалася ў веданні таямніцаў, якія былі недаступныя простым людзям.
Колькі дакладна было ў Бэтлееме мудрацоў, біблейская гісторыя не гаворыць, але свету вядомыя ўсяго тры дары-скарбы, і таму хрысціяне здаўна сталі лічыць, што іх было таксама трое. Пра ўсходніх мудрацоў склалі цыкл легендаў, у якіх яны паўстаюць ужо не простымі мудрацамі, а каралямі, прадстаўнікамі трох расаў чалавецтва. Пазней традыцыя, абапіраючыся на апакрыфічнае евангелле ІV ст., называе нават іх імёны — Каспар, Мельхіёр і Бальтазар, і падрабязна апісвае іх выгляд. Ва ўсходніх хрысціянскіх паданнях мудрацы набываюць яшчэ большую знешнюю магутнасць і хараство. Ёсць звесткі і пра тое, што апостал Тамаш сустрэў іх у Парфіі, дзе яны прынялі ад яго хрост, сталі пабожнымі хрысціянамі і прапаведвалі Евангелле на Усходзе.
Рыгор Сапежынскі, budzma.org
