У Дзяржаўным літаратурна-мемарыяльным музеі Якуба Коласа пачала працу часовая экспазіцыя «50 імгненняў: фоталетапіс жыцця Народнага паэта Беларусі Якуба Коласа». У мерапрыемстве, прымеркаваным да 140-годдзя з дня нараджэння класіка, удзел прынялі беларускія пісьменнікі, навукоўцы, а таксама прадстаўнікі сям’і Якуба Коласа, распавядае «Звязда».
Падчас адкрыцця выставы куратар праекта, праўнучка паэта Васіліна Міцкевіч адзначыла, што 50 прадстаўленых фотаздымкаў дапамогуць уявіць жыццёвы шлях Коласа:
— Фотапартрэты песняра складуць яго фоталетапіс, пачынаючы ад першага вядомага нам здымка, які быў зроблены ў Нясвіжы ў 1901 годзе, і заканчваючы апошнім — ён датуецца 1956 годам. Амаль усе 50 фотапартрэтаў разам з рарытэтнымі фатаграфіямі, якія таксама прадстаўлены ў экспазіцыі, беражліва захоўваюцца ў калекцыях нашага музея.
Дырэктар музея Якуба Коласа Ірына Мацяс распавяла аб адметнасцях тэхналогій таго часу — людзям, якія пазіравалі перад фотакамерай, даводзілася доўга сядзець нерухома. Менавіта таму часам можна заўважыць стомленасць на іх тварах:
— Сапраўды, калі праглядаеш фотаздымкі Якуба Коласа, можна фантазіраваць і ўяўляць, аб чым у той момант думаў наш класік. А калі звярнуць увагу на даты, то можна зразумець, якімі былі жыццёвыя абставіны. Усе фотаздымкі, што захоўваюцца ў фондах музея, унікальныя і каштоўныя тым, што на іх засталіся душа і позірк нашага паэта.
Адметна і тое, што партрэты, прадстаўленыя ў экспазіцыі, суправаджаюцца выказваннямі пісьменніка, цытатамі з ягоных твораў. Як адзначылі супрацоўнікі музея, гэта дэталь раскрые Коласа адразу з некалькі бакоў — не толькі як класіка айчыннай літаратуры, навукоўца, грамадскага дзеяча, але і як філосафа, чалавека з паглыбленным успрыманнем жыцця.
Падчас адкрыцця выставы Васіліна Міцкевіч нагадала аб яшчэ адной важнай падзеі, якая адбудзецца восенню — адкрыццё помніка на малой радзіме паэта ў Стоўбцах. На імпрэзе прысутнічалі скульптары, якія працавалі над помнікам — Іван Міско і Сяргей Логвінаў.
— Ад імя ўсяго аўтарскага калектыву я хачу засведчыць: помнік цалкам адліты ў матэрыяле — бронзе. І цягам дзён скульптура будзе дастаўлена ў Стоўбцы. Ужо там адбудуцца мантажныя работы ды падрыхтоўка да ўсталявання. Запрашаю ўсіх восенню на ўрачыстае адкрыццё, — падзяліўся навіной Іван Міско.
На мерапрыемства былі запрошаны айчынныя пісьменнікі і журналісты. Намеснік галоўнага рэдактара Выдавецкага дома «Звязда», галоўны рэдактар газеты «Літаратуры і мастацтва» Аляксей Чарота выказаў падзяку стваральнікам выставы:
— Гэта той рэдкі выпадак, калі мы можам убачыць вочы нашага песняра. Адразу заўважна мудрасць паэта, нават калі ён быў яшчэ маладым чалавекам.
Напрыканцы свята выступіла Марыя Міцкевіч, дачка Міхася Міцкевіча. Унучка класіка падаравала музею апошні фотапартрэт Якуба Коласа:
— Калі стваралі гэтую выставу, адкрылася, што ў фондах музея не хапае аднаго здымка — самага апошняга. Ён быў зроблены маім бацькам у 1956 годзе. Я бы хацела, каб ён таксама быў у калекцыі.
На выставе «50 імгненняў: фоталетапіс жыцця Народнага паэта Беларусі Якуба Коласа» прадстаўлены здымкі розных аўтараў. Сярод іх і майстры фатаграфіі — Генрых Фрыд, Рыгор Вайля, Майсей Напельбаўм, Зянон Паўлоўскі, і аматары — сябар Якуба Коласа Міхась Лынькоў і малодшы сын паэта Міхась Міцкевіч.
Арына Карповіч, фота Лізаветы Голад, «Звязда»
