Кніга «Хроніка рыма-каталіцкага касцёла ў Лагішыне» аўтарства слыннага святара Станіслава Рыжкі, які служыў у Лагішыне з 1956 да 1984 года была выдадзена на польскай мове. У кнігу ўвайшлі дзённікавыя запісы ксяндза Станіслава Рыжкі і вытрымкі з яго лістоў да родных. Пісьменнік і перакладчык Павел Ляхновіч пераклаў і выдаў яе па-беларуску. Budzma.org паразмаўляў з перакладчыкам і дазнаўся, чым кніга можа быць цікавая чытачу.
— Чым Вас зацікавіла асоба кс. Станіслава Рыжкі? У які час ён служыў і што адметнага пры ім было зроблена?
— Мой сват — выхадзец з Лагішына. І падчас розных сваяцкіх кантактаў мы дзяліліся ўражаннямі з дзяцінства і юнацтва. І часам гучала імя лагішынскага ксяндза Станіслава, у вельмі прыязным кантэксце. Станіслаў Рыжка, карэнні яго з-пад Мінска-Мазавецкага, скончыў Пінскую семінарыю, быў высвечаны на ксяндза ў Пінскай катэдры, душпастырскую дзейнасць ажыццяўляў у розных мясцінах, пасля вайны трапіў у ГУЛАГаўскія «санаторыі», выйшаў у 1956, і да 1984 служыў пробашчам у Лагішынскім касцёле. З усімі выцякаючымі: ад рамонту касцёльнай агароджы і касцёла да кармлення вернікаў. Вёў дзённікі, якія сёння вельмі яскрава адлюстроўваюць жыццё тагачаснага беларускага мястэчка, асабліва што датычыць грамадскага жыцця Лагішынскай парафіі. Яскравыя ўражанні — пры ўсім пазітыве ён амаль ні разу не назваў лагішынцаў беларусамі, імкнуўся паланізаваць местачкоўцаў.
— Кніга складаецца з запісаў дзённіка кс. Станіслава, што цікавага Вы для сябе адтуль вынеслі?
— Да прыкладу, ікона Божай Маці Лагішынскай трапіла ў праваслаўную царкву, і як хлопчыкі з каталіцкіх сем’яў выкралі яе адтуль, і як яна потым была вернута сапраўдным гаспадарам — каталіцкай парафіі. Як была абкрадзена Пінская катэдра. Шмат замалёвак-партрэтаў будучага кардынала Казіміра Свёнтка і іншых святароў Пінскай дыяцэзіі.
— Чаму вырашылі заняцца перакладам гэтай кнігі?
— Па-першае ад бяздзейнасці. СБП (Саюз Беларускіх пісьменнікаў) улады зачынілі, часопісы-газеты — таксама. Друкавацца няма дзе. А тут кніжка, якая можа быць неяк карыснай для Беларусі. Прынамсі я на гэта спадзяюся.
— Ці былі складанасці нейкія падчас перакладу? Калі так, то якія?
— Так, было даволі складана, бо я амаль не валодаю рэлігійнай тэрміналогіяй. Лепей было б, калі б за пераклад узяўся святар... Але так не здарылася, і наважыўся я.
— Чаму б Вы парэкамендавалі прачытаць кнігу?
— Кніжка «жывая». Нічога прыдуманага. Падзеі, пра якія ўжо ніхто не ўзгадае, большасць яе персанажаў ужо пайшлі ў лепшы свет. Шмат інфармацыі пра вядомых выбітных асобаў Піншчыны — таго ж кардынала (тады яшчэ не кардынала, а парафіяльнага ксяндза Пінскай катэдры), згадкі пра растраляных манашак, пра біскупа Лазінскага, пра замучанага Андрэя Баболю...
— Які наклад кнігі, дзе можна набыць і ці чакаць прэзентацыі?
— Кніга выйшла на сродкі майго сябра і мае, іх было няшмат, кніга з-за малога накладу (50 асобнікаў) атрымалася вельмі дарагой. Але — атрымалася! Прэзентацыі не планую. Мяркую распаўсюдзіць сярод сённяшніх лагішынцаў. 12-13 жніўня ў Лагішыне Фэст, прысвечаны 25-годдзю каранацыі Божай Маці Лагішынскай, Каралевы Палесся. Пастараюся з Божай дапамогай даставіць туды (кнігу), там і можна будзе набыць.
Алесь Масевіч, budzma.org
