«Народная Воля» працягвае публікаваць фрагменты з кнігі «250 асоб з Беларусі ў дыялогах культур». Гэтым разам аповед пойдзе пра пісьменніка — Алеся Адамовіча.
Алесь Адамовіч — пісьменнік, вучоны-філолаг, грамадска-палітычны дзеяч, вядомы апазіцыйнымі выступленнямі ў друку. Доктар філалагічных навук (1962), прафесар (1971), член-карэспандэнт Акадэміі навук Беларусі (1980), народны дэпутат СССР (1989–1991).
А.Адамовіч нарадзіўся ў вёсцы Канюхі ў сям’і сельскай інтэлігенцыі. Праз год сям’я пераехала ў пасёлак Глуша (Бабруйскі раён Магілёўскай вобласці). Падлеткам ваяваў у партызанах. Скончыў Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт (1950), тут выкладаў. Працаваў у Інстытуце літаратуры Акадэміі навук Беларусі. У літаратуры бараніў ідэі гуманізму, абвяргаў ідэалагічныя стэрэатыпы, за што цярпеў ганенні з боку ўлад. Вядомасць А.Адамовічу прынёс раман-дылогія «Партызаны» (1963), дзе вайна паказана праз будні вясковага жыцця і штодзённыя турботы «лясных салдат». Увага да асобы звычайнага чалавека, да лакальных праяў вайны вылучала гэты твор у савецкай літаратуры. У «Хатынскай аповесці» (1972) ідэйна-маральны акцэнт зроблены на трагічных выпрабаваннях насельніцтва Беларусі ў вайне. У аповесці «Карнікі» (1981) высвятляецца механізм маральнага падзення чалавека, пастаўленага абставінамі вайны ў бязвыхаднае становішча. Аўтар аповесцяў «Вікторыя» (1966), «Апошні водпуск» (1969), «Апошняя пастараль» (1986), у якіх раскрыты складаны свет чалавека, які імкнецца зберагчы сваё «я», шукае для гэтага рэальныя магчымасці. Сусветную вядомасць атрымала яго дакументальная кніга «Я з вогненнай вёскі» (1975), напісаная сумесна з беларускімі пісьменнікамі Я.Брылём і У.Калеснікам. У ёй зафіксаваны ўспаміны жыхароў Беларусі, што перажылі сваю смерць — цудам выратаваліся падчас карных акцый гітлераўцаў у партызанскіх раёнах. А.Адамовіч напісаў цэлы шэраг фундаментальных літаратуразнаўчых даследаванняў, якія маюць вялікае значэнне для разумення савецкай, у прыватнасці беларускай, літаратуры (М.Гарэцкі, К.Чорны, І.Мележ, В.Быкаў і іншыя), умоў яе развіцця, эстэтычнай самарэалізацыі яе буйных майстроў.
Пісаў па-беларуску і па-руску, садзейнічаючы такім чынам развіццю абедзвюх літаратур. Разам з рускім пісьменнікам Д.Граніным напісаў «Блокадную книгу» (1979). У ёй зафіксаваны ўспаміны жыхароў Ленінграда, якія перажылі нямецкую блакаду 1941–1943 гадоў.
Зрабіў таксама ўклад у развіццё кінематографа. Ён сааўтар сцэнарыя фільмаў «Вайна пад стрэхамі» і «Сыны ідуць у бой» паводле дылогіі «Партызаны». Разам з рускім рэжысёрам Э.Клімавым напісаў сцэнарый для фільма «Ідзі і глядзі», узнагароджанага Залатым медалём на Маскоўскім міжнародным кінафестывалі (1985) і паказанага ў многіх краінах. З 1987 года быў дырэктарам Навукова-даследчага інстытута кінематаграфіі ў Маскве.
Творчая дзейнасць А.Адамовіча — сур’ёзны ўклад у фарміраванне новага, дэмакратычнага мыслення ў савецкім грамадстве. Збор яго твораў у чатырох тамах выйшаў у 1981–1983 гадах.
Памёр у Маскве. Пахаваны, згодна з яго воляй, на радзіме, у рабочым пасёлку Глуша.
