Барыста Мікіта Джэжора ў мінулым годзе адкрыў кавярню Greejeen Coffee у Батумі. Там ён пазнаёміўся са сваім будучым партнёрам па бізнесе айцішнікам Мікітам Марголіным. Гэтым летам хлопцы адкрылі specialty-кавярню ва Уроцлаве. Яны расказалі Budzma.org, як гэта было.
Мікіта Джэжора і Мікіта Марголін
«Назва кавярні — пасхалка для беларусаў»
Мікіта Джэжора і Мікіта Марголін з’ехалі з Беларусі ў 2021 годзе.
«Ехаў адкрыць бізнес, — расказвае Джэжора. — Грошай на адкрыццё ў Беларусі не хапіла, а ў Грузіі — якраз. Наогул марыў пра бар, таму што працаваў бармэнам, але пасля яшчэ ў Менску папрацаваў барыстам, набраўся досведу. Вырашыў, што хачу працаваць з людзьмі, якія любяць каву».
У Батумі Мікіта Джэжора пазнаёміўся з Мікітам Марголіным. Ён хадзіў працаваць у кавярню.
«Сталі камунікаваць, — расказвае Мікіта Марголін. — Потым аказалася, што і я, і Мікіта збіраемся пераязджаць з Грузіі ў Польшчу. Тады пачалі абмяркоўваць сумеснае адкрыццё кавярні. Спыніліся на Уроцлаве, таму што Варшава для нас занадта вялікая, хаця там шмат беларускіх бізнесаў».
Назву для кавярні абралі даволі хутка — KRAJ coffee.
«Гэта пасхалка для беларусаў. Калі беларус убачыць, то сапраўды захоча зайсці, — тлумачыць Мікіта Джэжора. — Думалі спачатку проста пашырыць сетку, адкрыць трэцюю кавярню, як у Грузіі. Але ў апошні момант перадумалі. У Грузіі я часткова прадаў невялікія долі чалавеку, які за імі зараз глядзіць».
Ва Уроцлаве вялікая канкурэнцыя, у адрозненне ад Батумі. Рынак насычаны кавярнямі на любы густ.
«Прагарэць заўсёды страшна, тут, мусіць, трэба добра прааналізаваць рынак, на якім працаваць, а потым ужо ацаніць усе рызыкі», — кажуць уладальнікі.
Мікіты хацелі адкрыць установу, дзе будуць гатаваць менавіта specialty каву, — гэта найвышэйшы гатунак. Такі клас прысуджаюць толькі арабіцы.
«Пачыналі, вядома, з ацэнкі мясцовага рынку, дыстанцыйна глядзелі, якія ўстановы тут ёсць, — расказваюць хлопцы. — Восенню 2023 года паляцелі на разведку ва Уроцлаў, паглядзелі тады пару памяшканняў, знайшлі рыэлтара — беларуску. За адзін дзень адкрылі кампанію, банкаўскі рахунак. Знайшлі бухгалтараў — таксама беларусы. Дзякуем тут дыяспары, нашай беларускай суполцы, бо пазнаёміліся з людзьмі, у якіх ёсць ва Уроцлаве бізнес, падтрымліваем адно аднаго. Усе вельмі спагадныя, за гэтую падтрымку вялікі дзякуй».
«Арэнда эквівалентная двум-тром мінімальным заробкам па Польшчы»
Па словах хлопцаў, нават улічваючы высокую канкурэнцыю, людзі ва Уроцлаве ходзяць у кавярні, яны спрэс занятыя.
«Мы адкрыліся два тыдні таму, пакуль наведвальнікі ў асноўным беларусы. Але я думаю, што гэта пытанне часу, прыцягнем і мясцовых», — расказваюць яны.
Памяшканне хлопцы спачатку абіралі дыстанцыйна: рыэлтарка прапаноўвала варыянты. У снежні 2023 года хлопцы канчаткова пераехалі ва Уроцлаў, і праз тры месяцы знайшлі прыдатнае месца для кавярні.
«Як мне расказвалі, гэта вельмі хутка, звычайна ва Уроцлаве на такое сыходзіць каля года, — кажа Мікіта Джэжора. — Памяшканне ў цэнтры горада — 75 квадратаў. Арэнда нашмат даражэйшая, чым у Мінску і Батумі: эквівалентна двум-тром мінімальным заробкам па Польшчы».
«У цэлым на ўсё спатрэбілася 80 тысяч даляраў»
Самым складаным падчас адкрыцця стаў рамонт, які хлопцы амаль увесь зрабілі самі. Ён цягнуўся чатыры месяцы.
«Наймалі толькі электрыка і маляра, — кажуць яны. — Перакладваць плітку і ўзводзіць дадатковыя сцены не прыйшлося, гэта ўсё было, на гэтым месцы раней быў нейкі рэстаран. Капітальны рамонт быў патрэбен толькі ў туалеце. Увесь бар абабіты ў нас цалкам дрэвам, лістоўніцай. Гэта быў піламатэрыял, мы яго самі распілоўвалі, чысцілі, зачышчалі, лакіравалі і збіралі. Большая частка мэблі — антыкварыят пасля рэстаўрацыі. З самых старых — канапа і два крэслы, яны 1899 года.
Зэканомілі на тым, што не наймалі людзей для рамонту. У цэлым на ўсё спатрэбілася 80 тысяч даляраў, шмат пацягнула кававае абсталяванне. Самая дарагая пакупка была — гэта кавамашына — 7 тысяч даляраў. І антыкварная мэбля, вядома, нятанная, адно крэсла каля 1500 злотых (каля 400 даляраў). Для параўнання, калі адкрываў кавярню ў Батумі, — на яе сышло 18 тысяч даляраў».
Крэдыты хлоцам браць не прыйшлося. Частку грошай Мікіта Джэжора зарабіў на кавярнях у Батумі, пэўную суму ў кавярню таксама ўклала яго маці, яшчэ частка — Мікіты Марголіна — асабістыя назапашванні, якія ён назбіраў падчас працы ў IT.
Мікіты спадзяюцца, што за год грошы, якія яны ўклалі ў бізнес, акупяцца.
«Але для мяне гэта доўга, паставіў, што праз 6 месяцаў, — гаворыць Мікіта Джэжора. — Такую выснову рабілі зыходзячы з таго, як працуюць іншыя кавярні ва Уроцлаве. Такая акупляльнасць магчымая».
«Разлятаецца пірожнае «Бульба»»
Цяпер у кавярні працуе 4 супрацоўнікі. Два барысты і два кухары. Усе яны беларусы. Варыць каву Мікіта Джэжора вучыў супрацоўнікаў самастойна.
«Кожны дзень па паўтары гадзіны. Ёсць эканомная тэхніка навучання ўзбівання малака — какаву разводзіш вадой, дадаеш сродак для мыцця і ўзбіваеш».
У меню — сняданкі: салодкія вафлі, вафлі з ласосем, яечня, амлет, сэндвічы, аўсяныя кашы, сырнікі.
Кошты на каву трошкі ніжэйшыя за сярэднія па горадзе: эспрэса — 11 злотых (каля 3 даляраў), капучына маленькі — 13 злотых (каля 3,50 даляраў). На сняданкі — сярэднія цэны.
«Ёсць дэсерты, але пакуль з гэтым складана, я хацеў рабіць хатнюю выпечку, але такое чамусьці пакуль не надта разлятаецца. Але пірожнае «Бульба» бяруць часта», — кажуць хлопцы.
Фоты прадастаўленыя героямі інтэрв'ю
Агата Мурашка, budzma.org
