У наступным годзе ў Беларусі будуць адзначаць сумную гадавіну – 80 гадоў піку вялікага тэрору 1937 года, калі былі здзейсненыя найбольш масавыя рэпрэсіі. Агулам у СССР рэпрэсіі, у тым ліку ў Беларусі, ішлі хвалямі: ад 1917 года і да смерці Сталіна яны то сціхалі, то мацнелі, але практычна не спыняліся, а бліжэй да 1930-х набылі сістэмны характар. Апагей рэпрэсій прыпаў на 1937–1938 гг. Паводле розных ацэнак, у Беларусі пацярпелі ад 625 тысяч да 1,5 мільёна жыхароў. Была вынішчаная нацыянальная інтэлігенцыя.
Памяць пра многія падзеі сціраецца, месцы расстрэлаў зарастаюць травой, а будынкі набываюць сучасны выгляд і нічым не нагадваюць пра трагічныя падзеі тых часоў. Практычна па ўсёй нашай краіне раскіданыя непрыкметныя цяпер мясціны, дзе прыводзіліся ў выкананне прысуды “троек”, а несправядліва абвінавачаныя знаходзілі свой спачын. Пра іх важна ведаць і памятаць, каб трагедыя, што нанесла непаўторную шкоду беларускаму народу, не паўтарылася.
Новы мультымедыйны праект кампаніі “Будзьма беларусамі!” дасць магчымасць з іншага ракурсу паглядзець на быццам добра вядомыя Бабруйск, Слуцк, Вілейку, Жлобін ды іншыя гарады і вёскі Беларусі, асабліва тыя, што ўжо ў канцы 1920-х пачалі падвяргацца прымусовай калектывізацыі. Матэрыялы праекта распавядуць пра некаторыя малавядомыя мясціны нашай краіны, якіх не абмінулі рэпрэсіі: як пра месцы расстрэлаў, так і пра турмы, дзе ўтрымлівалі і дапытвалі рэпрэсаваных. Перад чытачамі паўстануць гісторыі простых людзей, якія сталі ахвярамі жорсткай эпохі.
Тэксты падрыхтаваў калумніст budzma.by Дзяніс Пыхалаў, а іх мастацкае аздабленне зрабіў вядомы фатограф Андрэй Лянкевіч.
Будзьма памятаць!
Як знішчалі Сілівонаўку
Гісторыі непрыкметных дарог Беларусі
Бабруйск: расстрэльвалі і ўдзень і ўначы, не саромеліся
Як дэпартавалі беларусаў
Случчына 1937: жахлівае падарожжа
Вілейская турма. Дарога смерці
Інфармацыйныя партнёры: