Пятро Рудкоўскі падняў на nn.by вельмі цікавую дыскусію аб магчымасці пасляродавага аборту. Гэты новы тэрмін прапануюць замацаваць у паўсядзённасці некаторыя навукоўцы.
Рудкоўскі спасылаецца на тэкст артыкула Альберта Джубіліні і Франчэскі Мінервы пад назвай «Пасляродавы аборт: чаму немаўля павіннае жыць?», надрукаваны ў 2012 г. у акадэмічным часопісе Journal of Medical Ethics. Артыкул рэальна ашаламляе.
У ім аўтары кажуць наступнае:
«Мы сцвярджаем, што забойства нованароджанага можа быць этычна дапушчальным ва ўсіх абставінах, калі дапушчальны аборт. Да такіх абставінаў адносяцца выпадкі, калі немаўля можа мець прымальнае жыццё, але дабрабыт сям’і знаходзіцца пад пагрозай».
«Маральны статус немаўляці эквівалентны статусу плода, гэта значыць, не можа лічыцца “чалавекам” у маральным сэнсе».
«Калі падчас цяжарнасці хвароба не была выяўленая, калі штосьці пайшло не так падчас родаў або калі эканамічныя, сацыяльныя ці псіхалагічныя абставіны змяняюцца такім чынам, што клопат пра патомства робіцца невыносным цяжарам для кагосьці, то людзям трэба даць шанец не рабіць тое, што яны не могуць сабе дазволіць».
То бок навукоўцы прапануюць даваць бацькам права пры дапамозе медыкаў забіваць нованароджаных, калі яны цяжка хворыя або ставяць дабрабыт бацькоў пад пагрозу, на той падставе, што немаўляты — гэта яшчэ не людзі ў маральным сэнсе. Пятро Рудкоўскі дакладна заўважае, што дадзеная навуковая спрэчка — не пра тое, хто з’яўляецца чалавекам, а пра тое, ці кожны чалавек мае права на жыццё. Аўтар робіць яшчэ адну слушную выснову: «Пры адпаведнай кан’юнктуры, калі падтрымка для забівання немаўлят у акадэмічных асяродках супадзе з падтрымкай сярод палітыкаў, а да гэтага далучацца некаторыя буйныя бізнесоўцы і прынамсі частка цэнтральных СМІ, то перакананне грамадскай думкі да прымальнасці забівання немаўлят — цалкам рэальная перспектыва».
Чаму ён мае рацыю? Таму што чалавецтва ўжо ўсё гэта праходзіла.
Справа малодшага Кнаўэра
У сям’і Кнаўэраў нарадзілася хворае дзіця. Штодзённае сузіранне пакутаў малога было цяжкім выпрабаваннем для бацькоў. Яны не вынеслі гэтага і вырашылі, што для сына гуманнейшая бязбольная смерць падчас сну. Гэта было забаронена законам краіны, і ніводная клініка не магла зрабіць такое. Але бацька настойліва дамагаўся дазволу на эўтаназію дзіцяці — з міласэрнасці. Нарэшце знайшоўся гуманны лекар Брандт, які абследаваў малога і звярнуўся да кіраўніка краіны з просьбай палегчыць пакуты дзіцяці і яго сям’і. І атрымаў дазвол.
Дзіця ўсыпілі ў 1939 годзе. Імя дабрадзея — Адольф Гітлер. Доктар Брандт быў яго асабістым лекарам.
Агітацыйны плакат
— Гэты выпадак стаў элементам прапаганды нацысцкай еўгенічнай праграмы «Т-4», накіраванай на забойства людзей з псіхічнымі разладамі, — распавядае гісторык і даследчык тэмы Вікторыя Латышава. — Ужо праз месяц пасля эўтаназіі дзіцяці Кнаўэраў медыцынскі персанал радзільных дамоў абавязалі даводзіць да адміністрацыі звесткі аб усіх нованароджаных з калецтвамі. Спачатку знішчаліся толькі невылечна хворыя дзеці да 3 гадоў, пазней — і дарослыя, хворыя, напрыклад, на шызафрэнію, эпілепсію. «Баластныя істоты» або «пустата ў абалонцы» — такія метафары былі прыдуманыя для абазначэння непажаданых людзей.
«Т-4»
Прапагандысцкая машына дзейнічала ў розных напрамках. Спачатку казалі пра «смерць з міласэрнасці», але вельмі хутка рыторыка перайшла ў эканамічную плоскасць. Грамадству пачалі казаць пра «лішніх едакоў», пра павелічэнне колькасці непрацаздольных грамадзян, якія пагражаюць бюджэту кожнай сям’і. Нацысты заклікалі задумацца: утрыманне хворага чалавека абыходзілася падаткаплацельшчыкам у немалую суму — каля 60 000 рэйхсмарак. І, вядома, прапаганда абапіралася на «навуковыя дадзеныя», аўтарытэтнае меркаванне навукоўцаў, якія развівалі еўгеніку.
Помнік забітым нацыстамі пацыентам Магілёўскай псіхіятрычнай бальніцы
У выніку нават старшакласнікі нямецкіх школ павінныя былі адлюстроўваць у сваіх творах карысць «расавай чысціні».
Такім чынам, нежаданне захаваць жыццё аднаго чалавека — яшчэ дзіцяці — стала каталізатарам генацыду людзей з псіхічнымі і фізічным абмежаваннямі, кажа гісторык.
У гэтых аўтобусах перавозілі ахвяраў
Больш за тое, праграма «Т-4» перасягнула межы Германіі і пачала распаўсюджвацца на акупаваных тэрыторыях падчас Другой сусветнай вайны, у тым ліку ў СССР. У Беларусі знішчэнне душэўна хворых пацыентаў спецыяльных медустаноў пачалося ўжо ў чэрвені 1941 года. У міжнародных канцлагерах таксама пачалі практыкаваць тэхналогію масавага і эканамічнага забойства, якую нацысты спачатку апрабавалі на ўласных грамадзянах з псіхічнымі захворваннямі.
Ганна Кручкова
