Карціна дня: “Аголеная” Мая Данцыга

Мы працягваем разбіраць творы беларускіх мастакоў у жанры ню. Сённяшняя “аголеная” карціна —  “Аголеная” Мая Данцыга. Абмяркоўваюць, як і звычайна, Алеся Раманюк і Андрэй Адамовіч. Далучайцеся!

Май Данцыг
Май Данцыг

 

Май Данцыг нарадзіўся ў 1930 годзе ў Мінску. Народны мастак Беларусі. Скончыў мастацкае вучылішча ў 1952 годзе. У 1958 – Маскоўскі мастацкі інстытут імя Сурыкава. З таго ж часу выкладае ў Беларускай акадэміі мастацтваў (раней – Беларускі тэатральна-мастацкі інстытут). З 1980 – прафесар, загадчык кафедры жывапісу Мастацкай акадэміі Беларусі. Працы знаходзяцца ў Траццякоўскай галерэі, Нацыянальных музеях Украіны, Расіі, Азербайджана, у прыватных калекцыях у Амерыцы, Францыі, Нямеччыне, Ізраілі.


 

Май Данцыг, “Аголеная”, палатно, алей.
Май Данцыг, “Аголеная”, палатно, алей.

Цыцкі як яны ёсць

Мужчына, апісваючы карціну з аголенаю жанчынаю ў цэнтры кампазіцыі (а нават і не ў цэнтры), у большасці выпадкаў будзе імкнуцца звесці вастрыё аналізу на перыферыю сюжэту, унікнуць разгляду самога цела і ягоных вабнотаў. Але гэта не тая праца, дзе можна скарыстацца такім прыёмам і засланіцца ад дэманстрацыі ўласных жаданняў і комплексаў, занурыўшыся ў драбніцы – гэтае палатно пра жаночае цела і ягоную прыгажосць і ні пра што іншае. Нават фенечкі на руках мадэлькі не саб’юць са шляху апявання грудзей і стану.

Андрэй Адамовіч

І тут, прызнаўшы, што перад намі палатно, пазіраючы на якое, толькі і можна што разважаць пра ўзоры жаночай прыгажосці, вельмі складана не спыніцца, дадаўшы ў канцы вядомае выслоўе з займенніка першай асобы і дзеяслова “дзьмуць” умоўнага ладу.

Жанчына ж – прыгожая. З прыгожымі зграбнымі грудзямі, даўгімі шляхетнымі рукамі, вытанчанымі рысамі твару, высокай адкрытаю шыяю, вогненнымі валасамі, якія няўлоўна намякаюць на аголенасць Лэдзі Гадывы і тулуз-латрэкаўскіх прасталытак. Яе ў меру юрлівая поза, якая дазваляе думаць пра яе не як пра адну са шматлікіх каханак немаладога мастака, а пра маці сямейства і пра адзіную спадарожніцу жыцця, – гэтая поза выбраная мастаком удала, так, што пры дэманстрацыі цела не дэманструецца тое, што ператварае эротыку ў парнаграфію.

Адным словам, мастак пастараўся, каб прыгожая жанчына выглядала як найлепей і прыцягвала мужчынскія позіркі. Можам канстатаваць, што атрымалася.

 

Голас з Акадэміі:

Разглядаць карціны ў жанры ню без прыкладаў класікаў айчыннага выяўленчага мастацтва было б недаравальнай памылкай аўтараў рубрыкі. Расшукаць акадэмічны партрэт аголенай натуры, а не алюзіі, алегорыі ці канцэптуальнае ню, у творчасці сучасных мастакоў – даволі складаная задача. Сёння рэалістычныя жаночыя вобразы сустракаюцца пераважна ў партфоліа акадэмікаў беларускага станковага жывапісу.

Май Вольфавіч Данцыг значную частку жыцця працаваў у Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў, на кафедры жывапісу, дзе навучаў моладзь асновам і канонам малявання фігуры чалавека. У сваёй уласнай творчасці ён не заўжды імкнуўся быць метадалагічным і ідэйным рэалістам, праўдзіва адлюстроўваць рэчаіснасць і ўвасабляць канцэпцыю савецкай эстэтыкі бачання свету і чалавека. Мастак быў схільны да фармалістычных пошукаў, часта робячы акцэнт на кампазіцыі, колеры, тэкстуры палатна, а не на змесце. У карціне “Аголеная” ён цалкам раскрывае сябе як жывапісец, якога вылучае экспрэсіўная манера спалучэння шырокіх масляністых мазкоў з дробнымі, якія мадэлююць форму і выяўляюць аб’ём, майстра сакавітых ценяў, рэфлексаў і блікаў, якія існуюць у суладнасці з агульным колеравым рашэннем палатна. 

Алеся Раманюк