Ганаровы грамадзянін Гродна Анатоль Грышук адкрывае музей гонару і воінскай доблесці, дзе паказвае сваю калекцыю халоднай параднай зброі і распавядае пра сваё захапленне мясцоваму выданню «Вячэрні Гродна».
Афіцыйнае адкрыццё запланавана ў пятніцу, 18 сакавіка. «Грышук Арсенал» — так называецца музей — заняў некалькі пакояў другога паверха на вуліцы Карла Маркса, 11, па суседстве з хостэлам. На ўваходзе гасцей сустракае рыцар з дзідай і шчытом. Над ім вісіць галава аленя святога Губерта з залатым крыжам паміж рагамі.
Музей невялікі і па-хатняму ўтульны, у ім усяго тры пакоі. Анатоль Грышук збіраў экспанаты ўсё жыццё і вырашыў паказаць калекцыю гродзенцам і гасцямі горада. Тут мячы, цесакі, шаблі, палаш, шпагі, штык-нажы... за кожным прадметам — цэлая гісторыя і лёс.
За Ордэн выпіў шклянку... цытрынавага соку
Анатоль Грышук распавядае і аб сабе, сваёй сям’і. У невялікай шкляной шафе раскладзеныя фатаграфіі дзеда і бацькі, іх узнагароды. Дзед служыў уланам у польскім войску, а пасля 1939 года — у Чырвонай Арміі.
На іншай паліцы Анатоль Георгіевіч размясціў асабістыя калекцыйныя гадзіннікі, медалі і значкі.
Алімпійскія чэмпіёны Гродна
Уладальнік прызнаецца, што самая важная і любімая ўзнагарода — ордэн Усмешкі ад ЮНЕСКА, атрыманы за шматгадовую дапамогу дзецям.
— Узнагароду ўручалі ў Гродна. Вядома, мы захоўвалі ўсе традыцыі. Была шклянка цытрынавага соку, які трэба было выпіць з усмешкай — смяецца калекцыянер.
Шмат гадоў Анатоль Грышук сябраваў з двухразовым алімпійскім чэмпіёнам па цяжкай атлетыцы Аляксандрам Курловічам. У музеі з’явіўся стэнд з узнагародамі спартсмена і імёнамі ўсіх залатых алімпійцаў Гродна.
След масонаў
Больш за ўсё прадстаўлена шпаг і шабляў армій розных краін свету. У асноўным яны парадныя, іх насілі як атрыбут вонкавага выгляду ваенныя і грамадзянскія асобы. Тое ж самае з кіем-шпагай-без яе самавітыя гараджане не выходзілі на вуліцу.
На ўваходзе ляжыць меч масонаў, упрыгожаны золатам. Калі ўважліва прыгледзецца да клінка, убачыш карцінкі — на мячах размяшчалі цэлыя сюжэты.
— У Брытаніі ў кожнага на дзяржальні быў сімвал, які азначаў прыналежнасць да вызначанага масонскага ордэна. Кола на ручцы-начальнік чыгункі, вянок з лісця-паштальён, вензель-асоба каралеўскага двара — распавядае Вячаслаў Сяліцкі, адзін з памочнікаў Анатоля Грышука, чалавек, які ведае ўсё аб халоднай зброі.
Эліта каралеўскіх войскаў
У іншай зале наведвальнікаў сустракае крылаты гусар, прадстаўнік элітнай кавалерыі войскаў ВКЛ і Рэчы Паспалітай. Воінам ззаду да даспехаў або да збруі коня прымацоўвалі драўляныя выгібы з пер’ем драпежных птушак. Падчас бою нашы продкі нібы ляцелі па полі.
Асобнае месца прысвечана зброі СССР, у прыватнасці часоў Вялікай Айчыннай вайны.
Музей яшчэ не пасьпеў адкрыцца, як адзін з наведвальнікаў прынёс падарунак — біклагу для вады Першай сусветнай вайны. Ёю карыстаўся хтосьці з памежнікаў на заставе падчас Другой сусветнай.
Меч падарылі чукчы
У калекцыі Анатоля Грышука захоўваецца медаль «За ўзяцце Парыжа». Яе ў 1814 годзе заснаваў імператар Аляксандр I у гонар ўзяцця Парыжа рускімі войскамі. Гэта самы каштоўны экспанат, хоць і выглядае сціпла.
Асаблівае месца ў экспазіцыі займае меч батас, які Анатолю Грышуку падарылі сябры з Якуціі. Такая зброя выкарыстоўвалася мясцовымі плямёнамі ў XIV —XVII стагоддзях.
— Яго знайшлі ў зямлі на беразе Ахоцкага мора на метровай глыбіні. Калі мае сябры даведаліся, што я калекцыяную зброю, прывезлі і падарылі, — кажа Анатоль Грышук.
Музей «Грышук Арсенал» на Карла Маркса, 11 працуе з аўторка па нядзелю з 10 да 19 гадзін.
