• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
22.01.2019 | Адукацыя

Пакіньце адукацыю педагогам!

Замест таго, каб даць настаўнікам свабоду дзеянняў, ім зноў загадваюць, што і як рабіць.

Фота Getty images

Калі ў беларускіх чыноўнікаў няма добрых навінаў, яны пачынаюць нешта ахайваць — вельмі просты спосаб паказаць, што ты ўсё трымаеш пад кантролем, і наогул, як табе цяжка працаваць з падначаленымі — лайдакамі ды абібокамі.

Гэтымі днямі шчаслівы квіток быць публічна раскрытыкаванай выпаў нашай шматпакутнай, рэфармаванай-недарэфармаванай сістэме адукацыі. Аляксандр Лукашэнка абурыўся школьнымі праграмамі — маўляў, занадта складаныя, раней мы такое вывучалі ўжо ва ўніверсітэтах. Запатрабаваў прывесці праграмы ў «нармальны выгляд», і нават прыгразіў міністру адукацыі адстаўкай.

Нешта ў гэтым ёсць — на дрэнна складзеныя праграмы скардзяцца і педагогі, і самі навучэнцы. Аднак наракаюць не на складанасць прадметаў, а на тое, што ў праграмах шмат неактуальнага ды залішняга, мала тэмаў, якія раскрываюцца глыбока ды цікава.

Усе папярэднія спробы «ўрэзаць» праграмы прыводзілі да таго, што той жа аб’ём інфармацыі спрабавалі ўпіхнуць у меншую колькасць гадзін — адпаведна, усё бягом і па вярхах. І добра, калі таленавітыя настаўнікі змогуць раскрыць тэму і ў такіх умовах, а калі каму з педагогам не вельмі пашчасціла…

Дый наогул, мала якія навучальныя праграмы пісаліся на беларускай глебе, большасць цяперашніх праграм — гэта перапрацаваныя савецкія ці скапіраваныя расійскія аналагі. А як жа ўласныя напрацоўкі? Толькі не кажыце, што ў краіне, дзе яшчэ 450 гадоў таму быў заснаваны Полацкі езуіцкі калегіюм, адсутнічае ўласны адукацыйны падмурак.

Займальна і тое, як Аляксандр Лукашэнка ўспрымае рэчаіснасць: «Няўжо жыццё так паскорылася?» Уявіце сабе, паскорылася! Яшчэ трыццаць гадоў таму мабільны тэлефон у Беларусі мог існаваць толькі як прылада з навуковай фантастыкі, а сёння любы трохгадовы малец можа спампаваць гульню на бацькоўскі планшэт.

Мажліва, сучасныя тэмпы жыцця некаторым людзям цяжка асэнсаваць (асабліва калі яны, паводле іх уласнага прызнання, да камп’ютара нават не падыходзяць), але чаго тады лезці ў адукацыю? Жыццё паскорылася — і нам трэба паскарацца, іначай рызыкуем застацца сярод апошніх. Лепш за ўсё гэта разумеюць самі навучэнцы — колькасць цэнтраў нефармальнай адукацыі ўвесь час расце. І гэта не толькі моўныя курсы ды IT, гэта і заняткі па архітэктуры, па мастацтве, па дакладных навуках ды іншае. Бацькі спрабуюць за ўласныя грошы даць дзецям тыя веды, якіх яны недабралі ў школе. Ці, прынамсі, зацікавіць дзяцей, даць ім магчымасць зірнуць на свет шырэй, чым тое выкладаецца на звычайна нелюбімых шкалярамі ўроках біялогіі, хіміі, фізікі.

Тым, у каго няма дзяцей-школьнікаў, часам цяжка ўявіць, наколькі састарэлі некаторыя праграмы. Днямі журналістка Ірына Чарняўка выклала ў сеціва тэксты са зборніка дыктовак, які сказалі набыць у школе яе пляменніку. Дыктоўкі ўсе як на падбор! Напрыклад, урывак з дыктоўкі 2 класа: «Усёй сям’ёй мы працуем у калгасе. Для нашай сям’і калгаснікі пабудавалі новы дом». Цікава, ці шмат хто з сучасных другакласнікаў наогул ведае, што такое калгас?

Асобная праблема — аўтары праграм. З аднаго боку, многія з іх ужо ў паважаным узросце і не могуць развітацца з савецкім мінулым ды пісаць актуальныя рэчы. З іншага — маладыя аўтары таксама не заўжды маюць дастатковую кваліфікацыю (узгадаем ганебна нізкія прахадныя балы ў педуніверсітэты), дый самі выгадаваліся на няякасных праграмах і плагіяце.

Патрэбныя адкрытыя конкурсы, каб пазмагацца за права ўдзельнічаць у напісанні праграм маглі ўсе жадаючыя, каб праявіць свой талент мог любы педагог. Мажліва, калі сярод аўтараў праграмы будуць зацікаўленыя практыкуючыя настаўнікі, якія штодня працуюць са школьнікамі і бачаць зваротную рэакцыю, а не толькі тэарэтыкі ды тыя, хто патрапіў на «цёпленькае месца» выпадкова, праграмы і прыйдуць у «нармальны выгляд».

У любым выпадку, вырашаць праблемы адукацыі павінны дасведчаныя людзі, спецыялісты ў гэтай галіне, а не чыноўнікі. Патрэбная грандыёзная праца педагагічнай супольнасці, якой дзяржава будзе дапамагаць, а не замінаць, баламуцячы ваду то пераносам навучальнага часу, то ліквідацыяй гімназічных класаў, то яшчэ чым. Але гэта адбудзецца толькі, калі чыноўнікі рэальна захочуць альбо пад ціскам грамадскасці будуць вымушаныя заняцца сістэмай адукацыі.

Калі ж асноўная мэта — паказаць выбарцам, што ўсё пад кантролем, тады дастаткова і проста памахаць пальчыкам міністру Карпенку.

Таццяна Шапуцька, Новы Час

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства Літаратура

Хэмінгуэй, Кляшторны і страчанае пакаленне, скалечанае вайной. Новае відэа ад Андрэя Хадановіча

Андрэй Хадановіч у новым відэа расказвае пра вялікага і скандальнага Эрнэста Хэмінгуэя, яго першы раман «І ўзыходзіць...

valiancina_shauchenka
Грамадства

Цялеснасць, сэксуальнасць і мова. Артур Камароўскі – пра паэзію, новую кнігу і пра сябе, як пра Corpus vile

У Артура Камароўскага ў лютым 2023 выйшла другая кніжка вершаў. У зборніку ёсць лірычная і паўдакументальная паэзія,...

valiancina_shauchenka
Літаратура

Прыўкрасныя, нязручныя, заганныя. Тры важныя «другасныя» гераіні белліту

Шлях аналітыка — рушыць у глыбіню тэксту: чытаць патаемнае, прапісваць невідавочнае. Ну і крыху павучаць. Аналітычная...

valiancina_shauchenka
Грамадства

Запрацаваў рэсурс па лічбавай, фізічнай і псіхалагічнай бяспецы

Створаны рэсурс па ахове акаўнтаў, фізічнай і псіхалагічнай бяспецы biaspeka.me. «Дзелімся з вамі кароткім...

Апошнія навіны

    Грамадства Літаратура
    Хэмінгуэй, Кляшторны і страчанае пакаленне, скалечанае вайной. Новае відэа ад Андрэя Хадановіча
    Грамадства
    Цялеснасць, сэксуальнасць і мова. Артур Камароўскі – пра паэзію, новую кнігу і пра сябе, як пра Corpus vile
    Літаратура
    Прыўкрасныя, нязручныя, заганныя. Тры важныя «другасныя» гераіні белліту
    Грамадства
    Запрацаваў рэсурс па лічбавай, фізічнай і псіхалагічнай бяспецы
    Грамадства
    У мастачкі Нікі Сандрас здарылася кровазліццё ў мозг. Ёй патрэбна дапамога
    Літаратура
    Літрадыё вярнулася
    Афіша
    У Юрмале пакажуць выставу, прысвечаную беларускім пратэстам
    Грамадства Літаратура
    Кнігу Андрэя Федарэнкі «Пра аднаго пісьменніка» цяпер можна паслухаць
    Гісторыя
    Тамаш Грыб — міністр БНР, муж Паўліны Мядзёлкі і Палуты Бадуновай
    Грамадства Мастацтва
    «Малюю наша жыццё». У Рызе пройдзе выстава карцін з серыі «Коцікі Свабоды»
    Грамадства
    Па манетах можна пазнаваць свой край: гісторыя аднаго хобі
    Культура
    Гомель здзіўляе кніжнымі рарытэтамі
    Каляндар
    Каляндар з 20 па 26 сакавіка. Што святкуем? Па чым сумуем?
    Гісторыя
    Ведаеце, на якой мове насамрэч размаўлялі ў Беларусі ў канцы 18 стагоддзя?
    Кіно
    Леанід Каліценя: «У спакойныя часы мы намагаліся данесці фільм да гледача, а ён такі: ды ладна, што там беларусы могуць здымаць? А вось зараз запыт на беларускае кіно ад беларусаў – вялізарны»

Афіша

  • 21.03

    ПАДЗЕЯ ДНЯ: Імпрэза да Сусветнага дня паэзіі ЮНЕСКА ў Берліне

  • 21.03 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 21.03 — 30.03Экспазіцыя да 100-годдзя з дня нараджэння Алены Васілевіч у Мінску
  • 21.03 — 31.03Выстава, прысвечаная мастаку кіно Яўгену Ганкіну, у Мінску
  • 21.03 — 31.03«У краіне мар». Выстава, прысвечаная Канстанцыі Буйло, у Мінску
  • 21.03 — 26.03«Штучны інтэлект: мастак ці машына?»: выстава ў Мінску
  • 21.03 — 26.03Выстава «Джаз! Каты! Вясна!» у Мінску
  • 21.03 — 26.03Выстава «Веснавыя святы, абрады і звычаі беларусаў» у Гродне

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • «У Беларусі і так страшна жыць, а калі ты яшчэ ўжываеш беларускую мову, то адчуваеш дадатковую рызыку»
    • Абламейка: «У беларусаў па вялікім рахунку няма сяброў на гістарычным полі»
    • У мастачкі Нікі Сандрас здарылася кровазліццё ў мозг. Ёй патрэбна дапамога
    • Падземнае мора Анемпадыстава
    • Ведаеце, на якой мове насамрэч размаўлялі ў Беларусі ў канцы 18 стагоддзя?
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип