У Бельску Падляшскім пасля працяглай хваробы на 77-м годзе жыцця памерла Надзея Артымовіч.
Яе называлі паэткай самотнасці і экзістэнцыяльных трывог. У сваіх вершах Надзея Артымовіч стварала непаўторныя пейзажы чалавечай душы і далікатна запрашала чытача да супольнага ўдзелу ў інтэрпрэтацыі свету. Адзін з галоўных матываў яе творчасці быў матыў адзіноты, другі — амаль культавыя адносіны да роднага Бельска.
Фота: kamunikat.org
Надзея Артымовіч нарадзілася ў 1946 годзе ў вёсцы Аўгустова, а сваім родным горадам заўсёды называла Бельск Падляшскі. Там яна вырасла і там скончыла беларускі ліцэй імя Браніслава Тарашкевіча. Адукацыю працгянула ў Варшаўскім універсітэце на кафедры беларускай філалогіі. Некаторы час жыла і працавала ў Варшаве. Была сябрам Беларускага літаратурнага аб’яднання «Белавежа» і Саюза польскіх пісьменнікаў, мела залатую адзнаку «Заслужаны дзеяч культуры». Пасля выхаду на пенсію жыла ў Бельску.
«Надзея Артымовіч — гэта тая „ніўская“, агульнабеларуская ружа на ўзбочыне літаратуры», — распавёў шматгадовы сябра паэтэсы, галоўны рэдактар тыднёвіка беларусаў у Польшчы «Ніва» і Беларускага Радыё Рацыя Яўген Вапа.
— Гэта сапраўдны талент еўрапейскага, сусветнага маштабу, які даў неймаверны імпульс, штуршок для вельмі моцнай пазіцыі беларускага літаратуры ў Польшчы. І гэта натхненне для многіх маладых людзей, але таксама сваім бачаннем свету, сваімі перажываннямі ўнутры сябе, Надзея Артымовіч узрастала сярод вялікай паэзіі, стварала вялікую паэзію, робячы тое, што ёй важнейшае.
Паэтычны дэбют Надзеі Артымовіч адбыўся ў 1970 годзе — у тыднёвіку Беларусі «Ніва». На рахунку паэткі — некалькі зборнікаў, выдадзеных у Польшчы, а таксама супольная з Алесем Разанавым кніга «Дзверы», якая выйшла ў Мінску.
«Верш паўстае з нейкай праблемы, якая пачынае мяне раптам мучыць і якую я хачу назваць, акрэсліць для сябе», — распавядала пра сябе Надзея Артымовіч ў кнізе Барыса Сачанкі «Мне сняцца сны аб Беларусі...».
«Верш — гэта маё пытанне, маё сумленне. Мой верш не запісваецца на паперы, пакуль не вынашу яго поўнасцю і не ўбачу кшталт... Калі ўжо трэба вылучыць нейкія матывы, то ёсць, напэўна, матыў, пранізваючы ўсе мае вершы, матыў прамінання, сум па бацькаўшчыне і неадступны матыў пошукаў чалавечнасці ў чалавеку».
***
паэты паміраюць тады
калі першы раз
заблудзіць жывое слова
і разаб’ецца пшанічнае рэха
аб камень
паэты паміраюць тады
калі ўсміхаецца добры час для паперы
паэты паміраюць тады
калі знойдзены дакладныя адрасы
сытыя жэсты
паэты паміраюць тады
калі нараджаюцца чорныя лістапады
Н. А., 1999
Калектыў Budzma.org выказвае шчырыя спачуванні ўсім родным і блізкім Надзеі Артымовіч.
