• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram Tiktok www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Музыка
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • Гісторыя за 5 хвілін
  • Трызуб і Пагоня
  • Разумняты
  • Вандруем разам
  • Афіша
05.07.2018 | Замежжа Спорт

Поспехі Ісландыі ў футболе – заслуга моцнай грамадзянскай супольнасці

Аматары футбола і не толькі здзіўляюцца поспехам ісландскіх футбалістаў на міжнароднай арэне. Спецыялісты і журналісты спісалі ўжо не адну тону паперы ў намаганнях вылічыць “формулу поспеху вікінгаў”. Але большасць не бачыць нічога незвычайнага ў метадах падрыхтоўкі ці селекцыі. Ну не кароткае ж лета і працяглая зіма матывуюць ісландскіх спартсменаў!

682405

Каб знайсці адказы на гэтыя пытанні, дастаткова зазірнуць у ісландскія крыніцы інфармацыі. Сакрэтаў ніякіх няма. Як і неверагодных “рэцэптаў”.

Рэч у тым, што сённяшняя зборная Ісландыі па футболе – гэта прадстаўнікі першага “цвярозага пакалення”. А поспехі футбола звязваюцца з дзяржаўнай праграмай па выратаванні маладога пакалення ад алкагалізацыі і наркатызацыі, якую было б немагчыма здзейсніць без актыўнага ўдзелу мясцовых супольнасцяў і НДА.

Гісторыя праблемы

Разам з ростам эканомікі ў мінулым стагоддзі ісландцы трапілі ў алкагольную пастку. У 70-я – 90-я гады моладзь не толькі масава ўжывала алкаголь і наркотыкі, але і не грэбавала крыміналам. На вуліцах буйнейшых гарадоў у начны час далёка не заўжды было бяспечна знаходзіцца.

Сітуацыя стала крытычнай, калі ў 1998-м годзе больш за 40% моладзі ва ўзросце 16 гадоў ужывала алкаголь і наркотыкі. Асобную ролю адыграла адмена забароны на вытворчасць і продаж моцных гатункаў піва (больш за 2,5% алкаголю), якія з 1989 года сталі самымі папулярнымі напоямі сярод моладзі.

c0a0e5f1f3fdfa34f819a797413ae6aa

Грамадзянская супольнасць і антыалкагольная кампанія

Пад ціскам грамадства дзяржава была вымушаная пайсці супраць “алкагольнага лобі” і пачаць шукаць выйсце з “лабірынту залежнасцяў”.

Дзякуючы падтрымцы зацікаўленых НДА, прадстаўнікоў рэгіянальных супольнасцяў і навукоўцаў была распрацаваная праграма.

Яе асноўныя тэзісы зводзіліся да наступнага:

– больш увагі да моладзі,

– кантроль за падлеткамі,

– арганізацыя вольнага часу,

– навуковы падыход падчас збору статыстычных матэрыялаў і распрацоўкі антыалкагольных і антынаркатычных праграмаў.

Адзіная забарона, якая была прадугледжаная праграмай, – падлеткам да 16 гадоў не дазвалялася знаходзіцца на вуліцы без дарослых пасля 22 гадзін.

Групы актыўных і неабыякавых бацькоў, у якія ўваходзяць самыя адказныя сябры мясцовых супольнасцяў, пры падтрымцы дзяржавы кантралююць выкананне праграмы. Усім бацькам прапануюць падпісаць “грамадскую дамову”, дзе прадугледжаныя крокі па працы з уласнымі дзецьмі, а таксама грамадская актыўнасць.

Галоўную ролю ў дэалкагалізацыі выконваюць менавіта супольнасці і НДА. А мясцовыя ўлады толькі размяркоўваюць сродкі і падтрымліваюць іх дзейнасць. Важны момант – каардынацыя маніторынгу і збору інфармацыі, што дазваляе аператыўна рэагаваць на магчымыя недахопы ў працы.

Асаблівая роля надаецца прафілактыцы ўжывання алкаголю і наркотыкаў праз культурніцкія мерапрыемствы, псіхалагічныя трэнінгі і, безумоўна, спорт.

Мясцовыя супольнасці дапамагаюць валанцёрам, якія працуюць з маладым пакаленнем.

Распрацоўшчыкі праграмы мадэрнізуюць яе ў залежнасці ад статыстычных дадзеных.

У выніку Ісландыя сярод паўночных краін робіць вялікія поспехі ў супрацьстаянні алкаголю і наркотыкам.

Нават адсотак падлеткаў, якія ўсяго адзін раз паспрабавалі алкаголь, пастаянна зніжаецца.

Палову часу моладзь праводзіць разам з сям’ёй: дома, на прагулках, спартыўных і культурніцкіх мерапрыемствах.

Такім чынам, бацькі ўдзельнічаюць у станаўленні асобы маладых людзей, а грамадскія арганізацыі і супольнасць уплываюць на фармаванне памкненняў і матывацый цэлых пакаленняў. Станоўчы досвед робіцца прыкладам для пераважнай большасці моладзі.

Па статыстыцы цяпер толькі 12% 16-гадовых ужывалі алкаголь. Іншыя статыстычныя дадзеныя Міністэрства здароўя Ісландыі па праграмах для падлеткаў можна паглядзець тут.

DYtw-q2XUAAJ6Uw.jpg large

Масавасць – галоўны рэцэпт поспехаў ісландскіх футбалістаў

З гульнявых відаў спорту найбольшых поспехаў Ісландыя дабівалася ў гандболе: адгукаецца “дацкае мінулае” краіны. У футболе ісландцы заўжды стаялі на ўзроўні астатніх еўрапейскіх “карлікаў”.

Што ж дапамагло Ісландыі зрабіць такі скачок на міжнароднай футбольнай арэне?

Відавочна, сістэматычная праца з моладдзю, якая была б немагчымая без непасрэднага ўдзелу мясцовых супольнасцяў і НДА.

Спартыўныя спецыялісты адзначаюць, што галоўная інавацыйнасць “ісландскай сістэмы” – ухіл на развіццё менавіта дзіцячых, юнацкіх і моладзевых спаборніцтваў, у шчыльнай кааперацыі з адукацыйнымі ўстановамі, якія падпарадкоўваюцца мясцовым уладам і кантралююцца грамадскай супольнасцю.

7979873

Заўважна, што Ісландыя дабілася поспеху дзякуючы не легіянерам, а ўласным выхаванцам, якія сталі моцным падмуркам пры пабудове нацыянальных зборных. У прэсе адзначаецца, што так званыя “футбольныя акадэміі”, дзе канцэнтруюць маладыя таленты, не выкарыстоўваюцца ў краіне. Зробленая стаўка на “масавасць”. І атрымліваецца, што не “селекцыя”, а шырокі распаўсюд і прапаганда спорту даюць большы плён. Нават у свеце прафесійнага спорту. Які ў тым ліку выконвае важную выхаваўчую і сацыяльную функцыю для развіцця грамадства.

Менавіта кааперацыя грамадскай супольнасці і дзяржавы стала галоўным падмуркам для пабудовы больш здаровага грамадства. А поспехі ў спорце – вынік працы ўсяго грамадства, яго кансалідацыі.

Відэасюжэт BBC пазнаёміць з досведам Ісландыі па працы з моладдзю:

У роліку чыноўнік з усмешкай кажа, што дзякуючы праграме па дэалкагалізацыі Ісландыя перамагла Англію на чэмпіянаце Еўропы па футболе. Але ўсмешка не значыць, што гэта жарт. Тым больш што ўжо ў 35 краінах у той ці іншай ступені спрабуюць распрацоўваць і рэалізоўваць праграмы паводле ісландскай мадэлі.

Аляксей Гайдукевіч, спартыўная ўстанова “Рэгбі Юніян”

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Літаратура

«На беразе Волі». Выйшла новая кніга Андрэя Хадановіча

«Гэтым разам не выбранае, а менавіта новае!», — падзяліўся навіной у сацсетках вядомы беларускі паэт Андрэй...

valiancina_shauchenka
Літаратура

«Адплывае спакойнае неба...» Памерла паэтка Надзея Артымовіч

У Бельску Падляшскім пасля працяглай хваробы на 77-м годзе жыцця памерла Надзея Артымовіч. Яе называлі паэткай...

valiancina_shauchenka
Музыка

«Тэкст напісаўся разам са слязьмі па спачылым». Андрусь Такінданг распавёў пра песню памяці Міраслава Лазоўскага

Напрыканцы верасня беларускі музыка Андрусь Такінданг прэзентаваў кліп на сваю новую песню «Шэры камень». Гэты твор...

valiancina_shauchenka
Культура

Фестываль інтэлектуальнай кнігі PRADMOVA пройдзе ў Варшаве на гэтых выходных

На працягу чатырох дзён, з 6 па 9 кастрычніка, у Варшаве адбудзецца фестываль інтэлектуальнай кнігі PRADMOVA. Гэта...

Апошнія навіны

    Літаратура
    «На беразе Волі». Выйшла новая кніга Андрэя Хадановіча
    Літаратура
    «Адплывае спакойнае неба...» Памерла паэтка Надзея Артымовіч
    Музыка
    «Тэкст напісаўся разам са слязьмі па спачылым». Андрусь Такінданг распавёў пра песню памяці Міраслава Лазоўскага
    Культура
    Фестываль інтэлектуальнай кнігі PRADMOVA пройдзе ў Варшаве на гэтых выходных
    Культура
    «Чаму вы выйшлі з дому?» Хадановіч разважае пра паэзію пратэсту і салідарнасці
    Гісторыя
    Голда Мэір: «У мамы была звычка заяўляць, што ў Мілуокі ўсё горш, чым у Пінску»
    Грамадства
    У пошуках літвінізму. У Сейме Літвы абмеркавалі уплыў літвінізму на адносіны паміж беларусамі і літоўцамі
    Культура
    «Берлінскі сшытак»: загадкавы спеўнік бабулі Кацярыны Ваданосавай
    Грамадства
    Генпракуратура распачала крымінальныя справы супраць Рады БНР
    Мастацтва
    «Ніці супраціўлення»: адкрыццё выставы Руфіны Базловай адбудзецца ў Чэхіі
    64-гадовая беларуска падняла БЧБ-сцяг над адной з найвышэйшых гор свету
    Кіно
    Фільм «Зялёная мяжа»: што хацела паказаць Агнешка Холанд і што атрымалася
    Музыка
    Наста Хмель: Робім Беларусь у выгнанні, каб не знікнуць у чужым краі
    Забавы
    Гульня: Знайдзі аднолькавыя вокладкі
    Грамадства
    На якой мове мусіць размаўляць лагапед з беларускамоўнымі дзецьмі? Іна Кулей аб працы беларускамоўнага лагапеда

Афіша

  • 04.10

    ПАДЗЕЯ ДНЯ: Музейная імпрэза «Посцілка: прастора натхнення» ў Гомелі

  • 04.10 — 08.10Восеньскі салон у Мінску
  • 04.10 — 19.11Фотавыстава Андрэя Логінава «CHAROMUSHKI ODYSSEY 1930-2023» у Познані
  • 04.10 — 13.11Выстава «Васіль Быкаў. Праз абрысы і лініі» ў Віцебску
  • 04.10 — 08.10Фестываль незалежнай беларускай культуры ва Уроцлаве
  • 04.10 — 17.11Выстава Руфіны Базловай у Чыкага
  • 04.10ПАДЗЕЯ ДНЯ: Музейная імпрэза «Посцілка: прастора натхнення» ў Гомелі
  • 05.10 — 09.11LAZARET. Персанальная выстава Цемры ў Празе

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Чучхэ ў самым сэрцы Еўропы альбо Што чакае беларускую нацыянальную культурную прастору
    • «Я аддала апошняе на сваю мару». Беларуская мастачка рызыкнула ўсім, што мела, і адкрыла ў Варшаве фотастудыю
    • Тэст для вандроўнікаў: пазнай мясціны, дзе нарадзіліся ці жылі нашыя славутыя землякі
    • Параза ці перамога? Першы мір Вялікага Княства Літоўскага
    • «Будуць беларусы — будзе беларуская кніга». У Батумі стартаваў фестываль інтэлектуальнай кнігі Pradmova-2023
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип