У гэтым годзе Міністэрства адукацыі ўхваліла дакумент пад назвай дзяржаўны школьны стандарт. Ён абавязковы ва ўсіх школах. Дакумент уяўляе сабой набор правілаў аб тым, як паводзіць сябе ва ўстанове адукацыі, а таксама пералік правоў і абавязкаў настаўнікаў, вучняў і іх бацькоў. «Ранак» выбраў цікавыя тэзісы.
На двух дзясятках старонак школьнага стандарту ў дзесяці раздзелах змясцілі правы і абавязкі ўсіх удзельнікаў адукацыйнага працэсу. Так, напрыклад, навучэнцы абавязаны наведваць класныя і інфармацыйныя гадзіны, удзельнічаць у мерапрыемствах грамадска карыснай працы, беражліва ставіцца да маёмасці ўстановы адукацыі, падтрымліваць чысціню і парадак у ім, а таксама берагчы цяпло, электрычнасць, ваду.
Як павінен выглядаць вучань
Увогуле і цэлым, беларускі школьнік павінен падтрымліваць дзелавы стыль адзення, а для ўрокаў фізкультуры і працы мець форму.
У гэтым годзе, як мы ўжо ведаем, дзелавы стыль павінен фарміравацца з улікам агульных (аднолькавых) элементаў адзення, у тым ліку з «эмблемы» школы. Савет установы адукацыі мае права выбару адзінай мадэлі, колеру і якасці тканін, з якіх выраблена адзенне дзелавога стылю.
Аб пропусках
Паведамляць класнаму кіраўніку загадзя (напярэдадні ці за некалькі дзён) аб плануемым наведванні паліклінікі або бальніцы — гэта абавязак навучэнцаў. У экстраных (незапланаваных) выпадках адсутнасці на ўроках трэба неадкладна паведамляць класнаму кіраўніку аб факце і прычыне сваёй адсутнасці. Без гэтага і тым больш без паважных прычын прапускаць заняткі катэгарычна забараняецца.
Якія прычыны лічацца паважнымі?
Хвароба навучэнца, наведванне ўрача (прадастаўляецца адпаведная медыцынская дакументацыя).
Экстранныя выпадкі ў сям’і, якія патрабуюць асабістага ўдзелу (пацвярджаюцца заявай бацькоў).
Пропуск урокаў па дамоўленасці з адміністрацыяй (па пісьмовай заяве бацькоў).
Удзел у прадметных алімпіядах, спаборніцтвах і іншых мерапрыемствах (вызначаецца загадам установы адукацыі).
У дзень выхаду на заняткі навучэнец прад’яўляе тлумачэнні аб паважлівасці прычыны пропуску заняткаў.
Пра мабільнікі
Перад пачаткам заняткаў школьнікі абавязаны размяшчаць усе свае прылада сувязі ў спецыяльна адведзеных месцах.
Без дазволу настаўніка карыстацца тэлефонамі падчас адукацыйнага працэсу забаронена, як і здымаць відэа падчас правядзення заняткаў, класных гадзін, пазакласных мерапрыемстваў.
На перапынках тэлефанаваць, адпраўляць паведамленні дазволена выключна для аператыўнай сувязі з бацькамі і іншымі сваякамі ў выпадках неадкладнай неабходнасці.
Калі гэтыя правілы вучань парушае, то павінен напісаць тлумачальную. Педагог зробіць вучню запіс у дзённік. Калі парушэнне паўтараецца, у навучэнца забяруць тэлефон. Ва ўстанову адукацыі запросяць бацькоў на размову з дырэктарам, пасля якой мабільнік вернуць. На навучэнца накладуць спагнанне.
Як могуць пакараць у школе
За дысцыплінарную правіну (у тым ліку неаднаразовае парушэнне статута і правілаў для навучэнцаў установы адукацыі) рушыць услед дысцыплінарнае спагнанне: заўвага, вымова, адлічэнне.
Праўда, адлічэнне не прымяняецца да вучня, які не дасягнуў васемнаццаці гадоў і не завяршыў засваенне адукацыйнай праграмы базавай адукацыі, сярэдняй адукацыі.
Калі могуць выгнаць з урока
Калі навучэнец не выконвае патрабаванні настаўніка, парушае дысцыпліну падчас урока, настаўнік інфармуе пра гэта дзяжурнага адміністратара, і парушальнік выдаляецца з урока.
Дзяжурны адміністратар прызначаецца з ліку кіраўнікоў установы адукацыі, намеснікаў і педагагічных работнікаў школы. Сярод іншага ён сочыць за выкананнем правілаў унутранага працоўнага распарадку і правілаў паводзін усімі ўдзельнікамі адукацыйнага працэсу.
Калі ж патрабаванні настаўніка парушаюць правы школьніка, ён можа расказаць пра гэта дзяжурнаму адміністратару. Той выклікае ў школу бацькоў вучня, а калі неабходна — супрацоўніка міліцыі. Пасля вывучэння сітуацыі адміністратар мае права дазволіць вучню прысутнічаць на далейшых уроках.
Апошняя, 10-я глава, школьнага стандарту распавядае аб правах і абавязках настаўнікаў. Заключны, 70-ы пункт, абвяшчае: педагагічным работнікам забараняецца выкарыстоўваць адукацыйны і выхаваўчы працэсы ў палітычных мэтах або для падахвочвання навучэнцаў да дзеянняў, якія супярэчаць Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь і актам заканадаўства.
І немалаважны момант: усе прававыя акты, згенераваныя на ўзроўні школы, не павінны супярэчыць заканадаўству краіны.
