Выйшаў новы ролік адукацыйнага відэапраекта для дзетак «Разумняты». Разам з вядучай Алачкай рушым у лясны край - на Брэстчыну. Чаму яе так называюць і якія архітэктурныя і прыродныя цуды мае Брэсцкая зямля, даведаецеся ў новым выпуску «Разумнятаў».
А для самых кемлівых мы падрыхтавалі цікавыя заданні па тэме, якія можна раздрукаваць, спампаваўшы дадатак па спасылцы.
Гэта цікава!
Загадкі Камянецкай вежы
На асабовым баку пяцірублёвай купюры можна пабачыць выяву высокай вежы з зубчыкамі наверсе. Гэта Камянецкая вежа. Будавалася яна ў ХІІІ стагоддзі (больш за 700 год таму!). У тыя часы такія вежы будаваліся шмат у якіх гарадах: Гродне, Мядзелі, Тураве, Полацку, Брэсце ды іншых. Але да нашых дзён захавалася толькі Камянецкая.
Камянецкая вежа. Фота з Вікіпедыі
Канечне, яна не аднойчы разбуралася, і з чатырнаццаці верхніх зубцоў толькі адзін захаваўся з часоў яе ўзвядзення. І ўсё ж вежа вытрымала ўсе выпрабаванні. Шмат таямніц назапасіла яна за гады свайго існавання. Напрыклад, як у ХІІІ стагоддзі будаўнікі змаглі стварыць настолькі трывалы падмурак, што ён прастаяў столькі год і не збіраецца разбурацца. Гэта пры тым, што суседнія будынкі (напрыклад, СШ № 1), якім і сто год не набярэцца, ужо патрэскаліся і часткова разбурыліся.
Яшчэ адной загадкай з’яўляецца тое, навошта ў мінулым стагоддзі мясцовыя ўлады вырашылі пабяліць мураваную вежу. Дарэчы, з тых часоў Камянецкую вежу сталі называць «белай», хаця гэта не зусім правільна. Пры апошняй рэстаўрацыі нават альпіністаў прыйшлося клікаць, каб прыбралі рэшткі гэтай пабелкі і вярнулі вежы яе прывабны выгляд.
За 120 км ад гэтага ўнікальнага помніка гісторыі знаходзіцца фальварак Мерачоўшчына. Тут нарадзіўся Тадэвуш Касцюшка.
Хто такі генерал Тадэвуш Касцюшка і чым ён праславіўся
Андрэй Банавентура Тадэвуш Касцюшка — герой у некалькіх краінах свету: у Беларусі, ЗША і Польшчы за вайсковыя заслугі.
Ён бараніў нашых продкаў у агульнай дзяржаве беларусаў, літоўцаў, палякаў і ўкраінцаў — Рэчы Паспалітай ад Расійскай імперыі, Прусіі, ваяваў у званні палкоўніка на баку каланістаў — продкаў сучасных грамадзян ЗША і дапамог іх краіне здабыць незалежнасць. У Штатах ён спраектаваў адну з самых недаступных фартыфікацый — Форт-Нокс.
Потым Касцюшка вярнуўся на Радзіму, дзе прыняў удзел у стварэнні другой у свеце Канстытуцыі 3 мая 1791 года.
Пасля другога падзелу краіны нашых продкаў — Рэчы Паспалітай, Касцюшка арганізаваў паўстанне ў сакавіку 1794 года і ўзначаліў яго. Але быў моцна паранены і трапіў у рускі палон. Паўстанне праз месяц было задушана, а такая краіна, як Рэч Паспалітая, перастала існаваць.
Праз два гады палону Касцюшка быў памілаваны, бо абяцаў імператару Расійскай імперыі больш ніколі не ваяваць супраць Расіі. Цікава, што калі Павел І прыйшоў памілаваць генерала, то той нават не ўстаў павітаць імператара. Ёсць легенда, што абодва яны былі сябрамі патаемнага Ордэна Масонаў, і Касцюшка меў вышэйшае за імператара званне, таму мог так сябе паводзіць.
Пасля Тадэвуш Касцюшка выехаў у Злучаныя Штаты. Праз два гады, у 1798 годзе, ён вызваліў ад прыгоннага права ўсіх сваіх рабоў, а грошы і маёнтак пакінуў ім, каб тыя маглі за нешта жыць і атрымаць адукацыю.
Касцюшка вярнуўся ў Еўропу і стаў жыць у Швейцарыі. Хутка ў Францыі да ўлады прыйшоў Напалеон. Былі чуткі, што генерал Касцюшка быў добра знаёмы з французскім імператарам, якога ласкава, па-сяброўску называў Банапарцьё. Напалеон нават прапаноўваў Касцюшку высокую вайсковую пасаду, каб разам ісці ваяваць супраць Расійскай імперыі ў 1812 годзе. Але будучы чалавекам слова, Тадэвуш Касцюшка стрымаў дадзенае Паўлу І абяцанне і адмовіўся.
Помнік Касцюшку ў Мерачоўшчыне
Гадуем сапраўдных беларусаў разам з «Будзьма!» Папярэднія выпускі відэапраекта «Разумняты» глядзіце па спасылцы.
«Разумняты» — гэта цыкл інтэрактыўных пазнавальных відэаролікаў, якія ў займальнай форме знаёмяць дзетак з навакольным светам на роднай мове.
Ролікі выходзяць на ютуб-канале «Будзьма» шточацвер. Падпісвайцеся, каб не прапусціць!
Вучыцца на роднай мове цікава і прыемна. Дайце сваім дзеткам шанец зразумець гэта.
Праект «Разумняты» разлічаны на ўзрост 5-9 год, а гэта, як вядома, самы спрыяльны час для вывучэння мовы. Цыкл нашых заняткаў пашырыць моўнае асяроддзе вашых дзетак, да ўсяго — гэта якасная альтэрнатыва мульцікам і кампутарным гульням.
выхавацелям дзіцячых садкоў у працы са старэйшымі дашкольнікамі;
настаўнікам пачатковых класаў як дадатковы навучальны матэрыял;
настаўнікам беларускіх школ і гурткоў беларускай мовы ў замежжы;
дзеткам і іх бацькам для прагляду дома ў Беларусі, і тым больш у замежжы.
