• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram Tiktok www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Музыка
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • Гісторыя за 5 хвілін
  • Трызуб і Пагоня
  • Разумняты
  • Вандруем разам
  • Афіша
24.03.2023 | Грамадства Музыка

Што паслухаць з беларускай музыкі на Дзень Волі

З нагоды 105-й гадавіны ўтварэння Беларускай Народнай Рэспублікі вырашылі ўзгадаць у нашай падборцы некалькі спеваў-сучаснікаў гэтай гістарычнай падзеі, песні на словы тых, хто непасрэдна ўдзельнічаў у працэсе атрымання дзяржаўнасці беларусамі не на апошніх ролях, і некалькі трэкаў сучасных беларускіх музыкаў, напісаных з нагоды 25 сакавіка як даніну памяці і павагі. 


1. «Не загаснуць зоркі ў небе» — на словы Янкі Купалы, музыка Міколы Янчука 

Песня рэвалюцыйна настроенай беларускай моладзі на верш Янкі Купалы, напісаны ў 1911 годзе да пятай гадавіны выдання «Наша Ніва». Выконвалася як гімн беларускіх патрыётаў яшчэ да зацвярджэння гімнам БНР «Ваяцкага маршу». Музыку напісаў Мікола Янчук, паводле некаторых звестак, разам з Міколам Равенскім, якога мы яшчэ сёння ўзгадаем. 


2. «Мы выйдзем шчыльнымі радамі» — словы Макар Краўцоў, музыка Уладзімер Тэраўскі 

Ужо пасля абвяшчэння Беларускай Народнай Рэспублікі ў 20-х гадах шырока распаўсюдзіўся гімн «Мы выйдзем шчыльнымі радамі» паводле верша паэта, настаўніка, журналіста, сябра рады БНР Макара Краўцова «Ваяцкі марш», апублікаванага ў 1919 годзе, які на музыку паклаў Уладзімір Тэраўскі. «Ваяцкі марш» быў зацверджаны як гімн Беларускай Народнай Рэспублікі ў 1920 годзе, ён выкарыстоўваўся падчас Слуцкага збройнага чыну, непасрэдным удзельнікам якога быў і Макар Краўцоў. Музыка Уладзіміра Тэраўскага вядомая кожнаму беларусу з песні «Купалінка», але не яе, а менавіта «Ваяцкі марш» ён лічыў сваёй візітоўкай: у сваім «Беларускім спеўніку», выдадзеным у 1921 годзе, ён змясціў яго першым. Вядома, што абодва аўтары гімна БНР былі закатаваныя падчас сталінскіх рэпрэсіў канца 1930-х. Але песня гучала, і ў міжваенны час, і падчас Другой сусветнай вайны стала гімнам Саюза беларускай моладзі, і зараз гучыць па ўсім свеце, дзе жывуць беларусы, якія памятаюць свае карані. 


3. «Магутны Божа» — словы Наталлі Арсенневай, музыка Міколы Равенскага 

З часоў Другой сусветнай вайны побач з гімнам БНР гучыць і беларускі духоўны гімн — песня «Магутны Божа» на знакаміты верш Наталлі Арсенневай «Малітва» і музыку Міколы Равенскага. Верш быў напісаны ў 1943 годзе, а Мікола Равенскі паклаў яго на музыку ў 1947-м. Паваенная эміграцыя спявала гэты гімн ва ўсіх беларускіх установах па ўсім свеце не толькі рэлігійных, але і пасля кожнага нацыянальна-культурніцкага мерапрыемства, дзе выконваўся і «Ваяцкі марш» як гімн БНР. Так дайшлі побач і да нашых дзён два гімны: дзяржаўны і духоўны, якія варта ўзгадаць сёння з нагоды гістарычнай даты. 


4. «Ты, мой брат, каго зваць Беларусам» — Вальжына Цярэшчанка (на словы Алеся Гаруна) 

Далей прапануем узгадаць некалькі песняў, напісаных на словы сучаснікаў і непасрэдных удзельнікаў падзеяў 1918 года. Адным з іх з’яўляецца Аляксандр Прушынскі, ён жа Алесь Гарун, сябра Беларускай вайсковай камісіі, кіраўнік Часовага беларускага нацыянальнага камітэта, які ўключаў і чальцоў Рады БНР. Апроч сваёй актыўнай грамадскай дзейнасці, Алесь Гарун быў выбітным паэтам і ў сваіх творах таксама закранаў найбольш значную на той час праблематыку самавызначэння народа, вяртання і адраджэння колішняй велічы тутэйшай зямлі. Акурат у 1918-м выйшаў ягоны зборнік «Матчын дар», найбольш характэрны верш з якога «Беларусам у чатырохлецце Нашай Нівы» праспявала Вальжына Цярэшчанка на сваім альбоме «Хтось крануўся крылаў», выдадзеным у 2003 годзе. 


5. «Жыць для Беларусі. Мелёдыка паэзіі» — песні беларускіх музыкаў на словы Ларысы Геніюш 

Варта сёння ўзгадаць і выдатную складанку-прысвячэнне, выдадзеную ў 2005 годзе, дзе беларускія музыкі спяваюць на словы Ларысы Геніюш. Чаму сёння? А таму што Ларыса Геніюш апроч таго, што з’яўлялася выбітнай паэткай з непахіснай грамадзянскай пазіцыяй, у 1943 годзе паводле апошняга распараджэння прэзідэнта БНР Васіля Захаркі была прызначана Генеральным сакратаром Урада Беларускай Народнай Рэспублікі ў выгнанні. Яна захавала і ўпарадкавала архіў БНР, апекавалася беларускімі эмігрантамі, палітычнымі ўцекачамі і ваеннапалоннымі. Найбольш каштоўную частку архіву яна пераправіла ў недасягальнае для савецкіх карных органаў месца, праз што прайшла ціск, допыты, катаванні, але звестак пра архіў так і не выдала.

6. «Сынкі мае!» — Андрэй Мельнікаў (словы Алесь Змагар) 

Далей узгадаем песню Андрэя Мельнікава на словы ўдзельніка Слуцкага паўстання, у 1949 годзе выконваючага абавязкі першага сакратара Рады БНР у выгнанні, выбітнага беларускага паэта і нацыянальнага дзеяча Аляксандра Яцэвіча, які больш вядомы пад псеўданімам Алесь Змагар. Верш прысвечаны таксама падзеям, якія адбываліся ў час утварэння БНР, і актыўнаму іх ўдзельніку Станіславу Булак-Балаховічу, які пэўны час узначальваў асобны атрад войска БНР. Верш напісаны ў лістападзе 1920 года, акурат у час, калі пачалося антыбальшавіцкае паўстанне на Случчыне. 


7. «Станіслаў Булак-Балаховіч» — Алесь Дзянісаў (на словы Алеся Чобата) 

Песня з сольнага альбома Алеся Дзянісава «Кароткая гісторыя Беларусі», запісанага ў 2017 годзе на словы паэта са Скідзеля Алеся Чобата. Альбом праводзіць слухача праз усю гісторыю Беларусі, згаданая песня, як і папярэдняя, таксама прысвечана Станіславу Булак-Балаховічу, хоць і неадназначнай постаці ў беларускай гісторыі, але вельмі важнай і для прызнання БНР паўнавартаснай дзяржавай з уласным войскам, да стварэння якога Булак-Балаховіч, гісторыкам яшчэ спрачацца з якіх прычынаў, але ж спрычыніўся. 

8. «БНР (Незалежна Беларусь)» — Piarevaracien 

Далей пяройдзем да песняў-прысвячэнняў і больш святочнай часткі. Аматарам фолк-металу даспадобы прыйдзецца трэк «БНР» гурта Piarevaracien з альбома 2008 года «Торны шлях», словы якога адсылаюць да шанавання тых, хто здабываў незалежнасць нашай краіне, да іх каштоўнасцяў ды веры. Паводле сваёй музычнай часткі трэк — трушны фолк-метал для аматараў олдскульнага гучання, са сваёй арыгінальнай атмасферай, задуменны, таямнічым, лірычным уступам і драйвовай кодай. Гурт сумясціў гучанне акустычных інструментаў і цяжкіх гітараў, народных матываў і класічнага металу. 

9. «Героі не паміраюць» — Лявон Вольскі 

Цягам апошніх некалькі год, бадай на кожны Дзень Волі, Лявон Вольскі робіць падарунак сваім слухачам у якасці новага трэку, відэа ці канцэрту. Так і пяць год таму да стагоддзя БНР, якое маштабна святкавалася па ўсёй краіне, Лявон Вольскі запісаў лірычную песню «Героі не паміраюць», прысвечаную ўсім тым, хто змагаўся, будаваў, набліжаў, верыў, спадзяваўся і любіў. «Усім тым, хто быў задоўга да нас, тым, хто ішоў поруч з намі, і тым, хто пойдзе па гэтым шляху пасьля нас», — выказаўся музыка з нагоды тагачаснага рэлізу.


10. «25 сакавіка» — Зміцер Вайцюшкевіч 


У 2020 годзе з нагоды 102-й гадавіны са дня абвяшчэння Беларускай Народнай Рэспублікі і Зміцер Вайцюшкевіч прэзентаваў свой драйвовы трэк, прысвечаны значнай даце. Словамі для песні музыка абраў верш Уладзіміра Някляева, калабарацыі з якім у спевака атрымліваюцца выключна ўдала. Яшчэ з нагоды свята таксама раім узгадаць і ранейшы, больш лірычны трэк Змітра Вайцюшкевіча, прысвечаны Дню Волі — «Беларусь Жыве!» — таксама на верш Уладзіміра Пракопавіча, напісаны дзесяць год таму. 

Святкуйма разам і слухайма беларускую музыку! 

Аглядальнік, budzma.org

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka

«Гэта экацыд!» Украінскія мастакі адрэагавалі на трагедыю, выкліканую падрывам плаціны Кахоўскай ГЭС

У ноч на 6 чэрвеня вялізная плаціна на Кахоўскай ГЭС была разбурана, што прывяло да маштабнай паводкі, якая...

valiancina_shauchenka
Грамадства

Вянок. Медытацыя на вяртанне кантролю над сваім жыццём

Калі вам падаецца, што ад вас абсалютна нічога не залежыць, піша "Новы час", што жыццё кідае вас, быццам маленькую трэску,...

valiancina_shauchenka
Навіны "Будзьма!" Гатуем з «Будзьма!»

Сезонны сакавіты пірог с клубніцамі. Гатуем з «Будзьма!»

Напэўна, усе каштавалі традыцыйную шарлотку з яблыкамі, аднак ёсць варыянт і з іншым начыненнем — клубніцы....

valiancina_shauchenka
Гісторыя

З’явілася выстава, прысвечаная гісторыі Бабруйска на картах, планах і чарцяжах у ХІХ — ХХ стагоддзях

Нацыянальным гістарычным архівам Беларусі падрыхтавана і размешчана на сайце архіва віртуальная выстава «Бабруйск...

Апошнія навіны

    «Гэта экацыд!» Украінскія мастакі адрэагавалі на трагедыю, выкліканую падрывам плаціны Кахоўскай ГЭС
    Грамадства
    Вянок. Медытацыя на вяртанне кантролю над сваім жыццём
    Навіны "Будзьма!" Гатуем з «Будзьма!»
    Сезонны сакавіты пірог с клубніцамі. Гатуем з «Будзьма!»
    Гісторыя
    З’явілася выстава, прысвечаная гісторыі Бабруйска на картах, планах і чарцяжах у ХІХ — ХХ стагоддзях
    Грамадства
    Куды схадзіць на выходных? Падборка цікавых імпрэзаў на 10-11 чэрвеня
    Гісторыя Вандруем разам
    Топ-5 гістарычных месцаў на Гродзеншчыне, куды варта паехаць на выходныя
    Музыка
    «Знаходжу сілы ў веры ў тое, што людзі застануцца людзьмі». Алесю Камоцкаму 65
    Літаратура
    Міжнародны паэтычны флэш-моб: Іна Снарская чытае «Новую зямлю» Якуба Коласа
    Грамадства Гісторыя
    Перасялілі і жывых, і мёртвых. Як будавалі Вілейскае вадасховішча і наколькі яно бяспечнае?
    Музыка
    Музычная формула поспеху па-беларуску: тролі, тэхна і «Купалінка»
    Грамадства Літаратура
    «Воля да жыцьця». Кніга Андрэя Белавешкіна з'явілася ў вольным доступе
    Культура Музыка
    У гэтую пятніцу, 9 чэрвеня, на Падляшшы пачынаецца фэст беларускай традыцыі SONCAHRAJ
    Культура
    Мінкульт будзе выдаваць гастрольныя пасведчанні пасля праверкі творчасці «на прымальнасць»
    Грамадства
    Калектыўная памяць — інструмент альбо кансэнсус?
    Грамадства Гісторыя
    Паглядзіце на ўнікальнае фота аднаго з самых ранніх планаў старажытнага Бабруйска

Афіша

  • 11.06

    Сямейны фэст «TOYDAY» ў Мінску

  • 11.06 — 18.06Выстава «Калі яго парушыць, яно становіцца адчувальным» у Вільні
  • 11.06 — 18.06Выстава выцінанкі Наталлі Каньковай у Віцебску
  • 11.06 — 18.06Выстава «Abstract» у Віцебску
  • 11.06 — 18.06Новыя імёны мастацтва: фестываль «Арт-Мінск»
  • 11.06 — 23.06Выстава Міхаіла Анішчанкі «Горад людзей» у Гродне
  • 11.06 — 16.07Выстава Рышарда Мая ў Чаросаве на Лепельшчыне
  • 11.06 — 15.06Выстава «Я хачу дадому» ў Вільні

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Першая перамога беларусаў
    • Тэст для вандроўнікаў па Беларусі
    • Топ-3 смешных выпадкаў з Янкам Купалам
    • Цяжкая праца, сціплая ежа, гарэлка: жыццё сялян вачыма Сыракомлі
    • «Эйфарыя пасля пераезду нараджаецца з ілюзіі – у новай краіне ўсё будзе інакш». Псіхолаг пра перажыванне эміграцыі
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип