• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
19.01.2016 | Літаратура

Выдадзены канкарданс беларускай мовы XIX стагоддзя

У канцы 2015 года ў выдавецтве «Беларуская навука» выйшаў дыск, якога ўжо даўно чакалі тыя, каго цікавяць беларуская мова і літаратура ХІХ стагоддзя.

“Канкарданс беларускай мовы ХІХ ст.”, створаны ў Інстытуце мовазнаўства Акадэміі навук (аўтар-складальнік Н.М. Сянкевіч), уяўляе сабой комплекс слоўнікаў, складзеных на аснове поўнага корпуса тэкстаў беларускай літаратуры гэтага перыяду. Корпус уключае практычна ўсе творы мастацкай літаратуры, напісаныя ў ХІХ ст. на беларускай мове, якія захаваліся да нашага часу. Пераважная большасць тэкстаў з’яўляюцца аўтэнтычнымі, і, што асабліва каштоўна, яны пададзеныя ў канкардансе ў амаль нязменным выглядзе: транслітарацыя з лацінскага алфавіта на кірылічны і мінімальнае рэдагаванне тэкстаў не закранулі характэрных асаблівасцяў мовы іх аўтараў.

Комплекс слоўнікаў, складзеных на аснове тэкстаў, уключае ўласна канкарданс (даведнік, у якім кожнае словаўжыванне тэксту суправаджаецца тэкставай ілюстрацыяй і звесткамі пра яго частату і месцазнаходжанне), паказальнік слоў, 6 частотных слоўнікаў і адваротны слоўнік. Акрамя слоўнікаў і тэкстаў твораў, “Канкарданс беларускай мовы ХІХ ст.” змяшчае два розных па змесце і па форме падачы матэрыялу спісы тэкстаў, якія уяўляюць сабой сістэматызаваны бібліяграфічны даведнік беларускамоўнай мастацкай літаратуры гэтага перыяду.

Агульны канкарданс дапоўнены некалькімі аўтарскімі канкардансамі: В. Дуніна-Марцінкевіча, А. Ельскага, К. Каганца і К. Каліноўскага.

Ва ўводзінах да канкарданса аўтары даюць вычарпальную інфармацыю аб корпусе тэкстаў і слоўніках, прапаноўваюць аптымальны спосаб карыстання даведнікам.

“Канкарданс беларускай мовы ХІХ ст.” з’яўляецца ўнікальным праектам, які ўпершыню ажыццёўлены ў беларускай лексікаграфіі. Спецыялісты ў розных галінах мовазнаўства атрымалі вельмі зручны даведнік, які забяспечыць іх рознабаковай, даступнай і, галоўнае, аб’ектыўнай інфармацыяй аб беларускай літаратурнай мове на этапе яе станаўлення, які з-за адсутнасці дастатковага фактычнага матэрыяла застаецца адным з найменш даследаваных перыядаў у гісторыі беларускай мовы.

Не менш карысным будзе канкарданс для літаратуразнаўцаў, а таксама для шырокага кола чытачоў, якія атрымалі доступ да багатай скарбніцы твораў беларускай мастацкай літаратуры ХІХ стагоддзя.

 

iml.basnet.by

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Літаратура

У Беларусі хутка з'явіцца кніга ўспамінаў рэпрэсаваных гродзенцаў

У красавіку выйдзе з друку кніга ўспамінаў рэпрэсаваных гарадзенцаў «Ніколі болей», — паведаміў Андрэй Янушкевіч...

valiancina_shauchenka
Тэатр

Па старонках памяці. Гісторыя і традыцыі тэатральнага мастацтва Беларусі

Сёння, 27 сакавіка, у свеце адзначаюць Дзень тэатра. У беларускага тэатральнага мастацтва найбагацейшая гісторыя...

valiancina_shauchenka
Літаратура

Стартуе падкаст «Супердудко»: Наста Грышчук густоўна не пагаджаецца з наяўным

Выйшла пілотная серыя падкасту «Супердудко», — паведамляе «Літрадыё». Крытык Наста Грышчук п’е таматны гозэ і ўспамінае...

valiancina_shauchenka
Краіна

«Увага, стукач!» Беларусы звязаліся з даносчыкамі на пратэстоўцаў 2020-га і знялі фільм

Што можа быць больш сумным і дзікім за даносы беларусаў на іншых беларусаў? У 2020 годзе гэта было нормай, на жаль,...

Апошнія навіны

    Літаратура
    У Беларусі хутка з'явіцца кніга ўспамінаў рэпрэсаваных гродзенцаў
    Тэатр
    Па старонках памяці. Гісторыя і традыцыі тэатральнага мастацтва Беларусі
    Літаратура
    Стартуе падкаст «Супердудко»: Наста Грышчук густоўна не пагаджаецца з наяўным
    Краіна
    «Увага, стукач!» Беларусы звязаліся з даносчыкамі на пратэстоўцаў 2020-га і знялі фільм
    Грамадства
    У Вязынцы вясну гукалі. І нагукалі! Шмат фота
    Мастацтва
    Таша Кацуба. Мяккая зброя
    Гісторыя Літаратура
    Мікалай Гусоўскі і «Песня пра Зубра»
    Гісторыя
    Першая ў старадаўняй Беларусі жанчына-лекар. Лёс і вандроўкі Саламеі Русецкай
    Грамадства Літаратура
    Бяляцкі гаворыць пра нацыянальнае прымірэнне, падымае іншыя дыскусійныя тэмы не пад прымусам, а з-за сваёй інтэлектуальнай смеласці
    Грамадства «Музыка»
    Музыку Фёдара Чаранкова арыштавалі на 15 сутак
    Каляндар
    Каляндар з 27 сакавіка па 2 красавіка. Што святкуем? Па чым сумуем?
    Мастацтва Беларусы свету
    Выстава пад знакам Пагоні ў Нью-Ёрку
    Замежжа
    Гайд па беларускай Вільні: усё, што трэба мігрантам з Беларусі
    Грамадства
    Упершыню ў беларускага горада з’явіліся свае духі. Гэта Брэст
    Культура
    Песням-вяснякам навучаць усіх жадаючых у Веткаўскім музеі стараверстваў і беларускіх традыцый

Афіша

  • 28.03

    ПАДЗЕЯ ДНЯ: Прэзентацыя беларускага перакладу «Дзьмухаўцовага віна» Рэя Брэдберы у Мінску

  • 28.03 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 28.03 — 30.03Экспазіцыя да 100-годдзя з дня нараджэння Алены Васілевіч у Мінску
  • 28.03 — 31.03Выстава, прысвечаная мастаку кіно Яўгену Ганкіну, у Мінску
  • 28.03 — 31.03«У краіне мар». Выстава, прысвечаная Канстанцыі Буйло, у Мінску
  • 28.03 — 30.04Выстава «Ян Вермеер» у Мінску
  • 28.03 — 02.04Выстава Усевалада Швайбы і Тамары Дзяменцьевай «Узы меж нами» ў Гродне
  • 28.03 — 30.04 «Партрэт часу»: калекцыя жывапісу Белгазпрамбанка ў Магілёве

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Як, дзе і калі беларусы свету будуць адзначаць Дзень Волі
    • Ва Украіне з’явіўся сайт пра тое, чаму ў Беларусі ўсё так і беларусы такія
    • Адкуль мы ўзяліся: 7 кніг пра нашу гісторыю
    • Міты Другой Сусьветнай вайны. Да дня спаленьня Хатыні
    • Што вядома пра серыял пра Уладзіміра Мулявіна «За паўгадзіны да вясны», трэйлер якога з’явіўся ў сеціве?
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип