• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram Tiktok www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Музыка
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • Гісторыя за 5 хвілін
  • Трызуб і Пагоня
  • Разумняты
  • Вандруем разам
  • Афіша
29.05.2023 | Кіно

«Я дакладна не буду здымаць у Расіі сёння і ў агляднай будучыні». Рэжысёр Яўген Лыткін — пра сваё жыццё ў Польшчы і здымкі для Netflix на суседняй вуліцы

Яўген Лыткін — беларус, які зняў трылер «Забароненая група», што здымаўся яшчэ да поўнамаштабнай агрэсіі Расіі супраць Украіны. Фільм выйшаў у расійскі пракат, але рэжысёр вырашыў не звязваць сваю будучыню з расійскім кінарынкам і зараз пачынае ўсё нанова ў Польшчы. Backstage спытаў фільммэйкера пра адаптацыю ў новай краіне, а таксама адметнасці мясцовай кінаіндустрыі.


lytkin1.jpg

Як чалавека, які ніколі не імкнуўся з’ехаць за мяжу (Яўген пісаў пра гэта ў сваім Фэйсбуку — рэд.), хачу спытаць — у які момант ты зразумеў: цяпер дакладна трэба ехаць?

Так, я не хацеў з’язджаць і бачыў сябе ў Беларусі, але планамерна пасля 2020 года стала зразумела, што існаваць як раней ужо немагчыма. Я рэжысіраваў поўны метр «Забароненая група» у 2021 годзе, але ўжо было бачна, што гэта апошні фільм тут.

Немагчыма было не заўважаць «пакаяльныя відэа», у тым ліку людзей з культуры. Кагосьці прымушалі казаць пра сэксуальную арыентацыю ці заробак, паказвалі фалаімітатары ў іх кватэрах. Фінальнай кропкай стала відэа з Мікалаем Брэдзелевым (прэс-сакратар А1, якому рэжым прысудзіў чатыры гады турмы — рэд.) у снежні 2021 года. Менавіта тады стала зразумела, што мы з будучай жонкай з’язджаем з краіны. Спачатку быў Кіеў, а потым эвакуацыя ў Польшчу.

Сёння, ведаючы, як «блюраць» акцёраў у фільмах або папросту выразаюць, не даюць пракатныя пасведчанні, складаюць чорныя спісы, фільмы кладуцца на паліцу — упэўнены, што паступіў правільна.

lytkin2-1024x791.jpg
Постэр фільма «Забароненая група».

Ці быў выбар, ехаць на захад ці на ўсход? Бо шмат хто з беларускіх кіношнікаў дагэтуль арыентуецца на Расію. Чаму Польшча?

Выбар, вядома, быў. Пасля поўнага метра «Забароненая група», які па рашэнні прадзюсара быў пракатаны ў Расіі ў кінатэатрах і выйшаў на папулярных стрымінгах гэтай краіны, можна было б ісці шукаць працу ў Расіі. Больш за тое, былі кантакты і раней праца з Аляксандрам Цыпкіным (расійскі сцэнарыст — рэд.) і выхады на кінакампаніі, але зразумела, што гэта сёння немагчыма па маральна-этычных меркаваннях. Я дакладна не буду здымаць у Расіі сёння і ў агляднай будучыні.

Ці складана фільммэйкеру адаптавацца ў Польшчы, што было самае складанае? Што здзівіла?

Працэс адаптацыі яшчэ працягваецца, нельга сказаць, што ён скончыўся праз год. Складанасці, вядома ёсць і іх дастаткова: у мове, у новай прасторы ў якой не было знаёмстваў, дзе кожнае простае дзеянне патрабуе дадатковай энергіі. Нельга сказаць, што ўсё ўстаканілася, але зрухі сапраўды ёсць. Дапамагае магчымасць мець зносіны з тымі, хто працаваў у Мінску, а зараз тут у Варшаве. Імкнёмся падтрымліваць адзін аднаго.

lytkin3-1024x683.jpg
Яўген Лыткін на здымачнай пляцоўцы.

Чаму беларусам трэба павучыцца ў палякаў у кіношным плане? Ці ёсць ужо пэўныя назіранні?

Адзначыў сабе, што кошты за працу людзей на пляцоўцы тут значна вышэйшыя, а на тэхніку супастаўныя. Выходзіць, што каштоўнее менавіта праца чалавека, а не «жалеза». Яшчэ цікава, што ў паліцэяльных школах (аналаг нашых ПТВ) можна атрымаць, напрыклад, прафесію памочніка рэжысёра. У Беларусі памочнік рэжысёра, другі рэжысёр, фокус-пулер, гафер — гэта людзі, якія часта вучацца ўсяму на пляцоўцы.

У Польшчы адназначна вышэй канкурэнцыя, але і мысліш ужо не ўзроўнем умоўнага кінафестывалю ў Жодзіне ці «Лістапада». Тут есць напрыклад Netflix і ты бачыш, як ён працуе, робячы гэта літаральна на суседняй ад цябе вуліцы.

Ведаеш прыклады, калі польскія каманды здымалі нешта для Netflix?

Ведаю, што Netflix робіць польскія праекты, напрыклад Wielka Woda — серыял пра патоп ва Ўроцлаве. Ці Sexyfy — гэта такі польскі Sex Education. У такіх праектах іграюць палякі і пішуць іх таксама яны. Вядома, тут акрамя гэтага шмат польскіх сэрвісных каманд для вялікіх блокбастараў.

Як туды патрапіць? У тэорыі шляхам пітчынгаў і рэкамендацый. Netflix рэгулярна праводзіць конкурсы праектаў, пераможцам якіх дае фінансаванне. Ну і на сайце ёсць укладка з вакансіямі. Але зноў жа — гэта ў тэорыі, як на самой справе не ведаю.

lytkin4.jpg

Якія маеш планы ў Польшчы на бліжэйшую будучыню?

Я планую здымаць далей на англійскай мове. Сёння актыўна шукаю і чытаю сцэнары кароткага метра, які буду рабіць. Хачу зняць камедыю, таму што стаміўся ад трэша, нуара і хтоні. Пачынаю ўсё з самага пачатку: з кароткіх метраў, знаёмства з людзьмі, шмат п’ю каву. Акрамя таго планую актыўна заняцца арганізацыяй постпрадакшэна праектаў. Бачу ў гэтым вялікі патэнцыял.

А ў чым менавіта бачыш патэнцыял, калі не сакрэт?

Я ведаю вялікую колькасць беларускіх профі, якія выдатна робяць пост (колер, гук, vfx), але не выходзяць на сусветны рынак, ці то ад сціпласці, ці то ад страху. Я спадзяюся гэта выправіць. Ёсць натхняльныя прыклады знаёмага беларускага каларыста, які зараз у Мумбаі фарбуе праекты Netflix і Amazon Prime.

Сапраўды, гэта класная мэта. Што б параіў маладым беларускім фільммэйкерам, якія плануюць ехаць за мяжу?

У кожнага свой шлях, магу сказаць, што я бачу людзей, якія імкнуцца застацца ва ўмоўным Мінску 2019-га, спрабуюць стварыць для сябе маленькую Беларусь у выгнанні, у якой усё зразумела і камфортна.

Я гэта разумею, але праблема ў тым, што ўжо немагчыма здымаць тое, пра што раней здымалі ў Беларусі, асабліва гэта тычыцца дакументалістаў. І тут трэба быць асцярожным. Сам патрапіў у такую ​​гісторыю, калі год дапамагаў атрымаць фінансаванне фільма, але ў выніку выйшаў з праекту. Гэта трансфармавалася ў тое, што зусім не жадаю трансляваць сёння. Фінансы пад гэта даюць, але думаю, што неўзабаве яны скончацца.

Я думаю, што фільммэйкерам, якія пераехалі, у перспектыве прыйдзецца пачынаць нанова і пакінуць тое, што працавала ў роднай краіне, выйсці за межы «крыштальнай столі». Варта зазірнуць у сябе і спытаць: што я магу яшчэ, што іншае я магу зняць, каб не абмяжоўваць сябе?

І на самы канец — ці дапускаеш, што калі-небудзь назусім вернешся ў Беларусь?

Складанае пытанне. Скажу так: дапускаю, што не вярнуся. Кожны месяц тут аддаляе мяне ад мінулага жыцця, і чым даўжэй у Беларусі працягнецца гэтая стагнацыя, тым меншы шанец на вяртанне.

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства Асоба

Мастаку Вячку Целешу — 85. «Каб я асыміляваўся і стаў латышом, то мой шлях у прафэсійнае мастацтва, магчыма, прайшоў бы трошкі лягчэй»

Беларускі мастак, пэдагог, філякартыст, краязнавец і грамадзкі дзеяч нарадзіўся ў мястэчку Краснасельскі Ваўкавыскага...

valiancina_shauchenka
Культура

Паглядзіце, якія файныя паштоўкі са Скарынам выйшлі ў беларускім выдавецтве

Серыю паштовак «Еўрапейскія пуцявіны Францішка Скарыны» намаляваў мастак Міхаіл Дайлідаў. Каляровую падборку надрукавалі...

valiancina_shauchenka
Адукацыя

«Жуйка» на партрэце Лукашэнкі і ангельская мова для... допыту палонных

Савецкія падручнікі. Больш дысцыпліны. Ідэалогія. Выхаванне працай. Ангельская мова — не трэба. «Школа — гэта храм»....

valiancina_shauchenka
Грамадства Адукацыя «Мама, не журыся!»

Выпрабаваньне «разьмеркаваньнем». Лявон Вольскі пра змены ў беларускай сістэме адукацыі

«У Эўропе толькі адна такая краіна з разьмеркаваньнем. РБ. І вось як увялі, дакладней, вярнулі гэтую савецкую...

Апошнія навіны

    Грамадства Асоба
    Мастаку Вячку Целешу — 85. «Каб я асыміляваўся і стаў латышом, то мой шлях у прафэсійнае мастацтва, магчыма, прайшоў бы трошкі лягчэй»
    Культура
    Паглядзіце, якія файныя паштоўкі са Скарынам выйшлі ў беларускім выдавецтве
    Адукацыя
    «Жуйка» на партрэце Лукашэнкі і ангельская мова для... допыту палонных
    Грамадства Адукацыя «Мама, не журыся!»
    Выпрабаваньне «разьмеркаваньнем». Лявон Вольскі пра змены ў беларускай сістэме адукацыі
    Грамадства
    Святлана Курс: Беларусамі быць цяжка. Але ж цікава і шыкарна
    Грамадства
    «Я зазіраю сабе ўсярэдзіну, і здаецца, што мае ідэалы не зьмяніліся, ня страцілі каштоўнасьць». Сёння 61 год Алеся Бяляцкаму
    Гісторыя
    Як Агінскі спрабаваў адрадзіць Вялікае Княства Літоўскае?
    Музыка
    Музычная знаходка: спецыялісты з Мінска аднавілі страчаны твор беларускага кампазітара ХІХ стагоддзя
    Культура Беларуская мова
    Анімэ, манга і фанфікі ў беларускай культурнай прасторы. Дзе шукаць?
    Літаратура
    Юля Цімафеева: «Я вельмі ганаруся, што нясу нашую беларушчыну, нашую мову да амерыканскай публікі»
    Культура Літаратура
    30 верасня распачынаецца фестываль PRADMOVA. На яго прыедуць беларускія пісьменнікі і інтэлектуалы з усяго свету
    Грамадства Беларусы свету
    Ва Уроцлаве ў кастрычніку пройдзе ХI Фестываль Незалежнай Беларускай Культуры
    Грамадства
    Вампіры, прывіды, шкілеты і крывавыя дрэвы: расказваем пра містычныя месцы ў Беларусі
    Гісторыя
    Сувораў напаў, парушыўшы рыцарскія традыцыі. Трагедыя бітвы пад Сталовічамі
    Грамадства Літаратура
    Навінка: выдавецтва Gutenberg Publisher выпусціла раман «Круглая Square» Вала Клемэнта

Афіша

  • 27.09 — 08.10Восеньскі салон у Мінску
  • 27.09 — 19.11Фотавыстава Андрэя Логінава «CHAROMUSHKI ODYSSEY 1930-2023» у Познані
  • 27.09Паказ фільма «Ператрымка» ў Берліне!
  • 27.09Беларускамоўны квіз у Беластоку
  • 28.09Зміцер Вайцюшкевіч у Варшаве
  • 28.09Вольга Гапеева і Дзмітрый Строцаў у Патсдаме
  • 30.09 — 01.10Фестываль інтэлектуальнай кнігі PRADMOVA ў Батумі

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • «Мне заўсёды быў чужы такі тупы беларускі нацыяналізм». Вялікая размова з Альгердам Бахарэвічам
    • Двое сяброў 10 гадоў падарожнічалі па краіне і выдалі кнігу пра неверагодна прыгожую Беларусь
    • Што паслухаць у апошнія цёплыя дні восені: эксперыментальная электроніка, міфалагічны рэп і змрочны эмбіент
    • Сёння Багач. Распавядаем, як адзначалі традыцыйна і як можна адсвяткаваць у сучасных умовах
    • «Хоць пад ботам акупанта, рабіць беларускую працу». Да дня народзінаў Наталлі Арсенневай
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип