Алеся Фурс: «Дзякуючы сэмінарыі Барыса Кіта даведаліся сапраўдную гісторыю, гімн і Пагоню!»

23.03.2018 Гісторыя

На канале halasy («Галасы стагоддзя») новая сэрыя: Алеся Фурс (Умпіровіч). 

Кароткі зьмест: Настаўніцкая сэмінарыя Барыса КітаПадчас улады «саветаў». Падпольле. Прысяга. АрыштПацукі. ГіпнозСуд. ЛягерыРазам з Ларысай ГеніюшКамісія па рэабілітацыі. Вызваленьне.


 

Алеся Фурс (Умпіровіч) (11 студзеня 1925 году ў вёсцы Азярава Відзаўскага раёну (цяпер Браслаўскі раён) — 19 жніўня 2017 году, Паставы) — сябра Глыбоцкай групы моладзевай падпольнай арганізацыі Саюз беларускіх Патрыётаў (СБП). Вязень савецкіх канцэнтрацыйных лягераў з 1947 па 1956 год.

У 1943 годзе, падчас вучобы ў Пастаўскай настаўніцкай сэмінарыі, уступіла ў Саюз беларускіх патрыётаў (СБП) — падпольную патрыятычную моладзевую арганізацыю.

25 сакавіка 1946 году для цырымоніі прыняцьця прысягі сяброў СБП на вернасьць Беларусі Алеся намалявала «Пагоню». У 1948 годзе дзяўчыну арыштавалі, судзілі, і яна атрымала 25 гадоў зьняволеньня ў Мардовіі. Бацьку Алесі савецкія ўлады прысудзілі 10 гадоў зьняволеньня за тое, што ня выдаў сваю родную дачку, але пасьля зьдзекаў савецкіх карнікаў ён здолеў пражыць у няволі толькі некалькі гадоў.

У лягеры сябравала зь вядомай беларускай паэткай Ларысай Геніюш.

Пасьля сьмерці Сталіна тэрмін зьняволеньня быў скарочаны да 10 гадоў.

Пасьля вызваленьня ў 1956 годзе выйшла замуж за сябра Глыбоцкай філіі СБП Антона Фурса. Сям’я жыла ў Казахстане, дзе нарадзіліся сын і дачка. У вольны час Алеся Фурс займалася маляваньнем, завочна скончыла Маскоўскі народны ўнівэрсытэт мастацтваў.

У 1982 годзе сям’я Фурсаў вярнулася на радзіму, пасялілася ў Паставах. Алесю Фурс рэабілітавалі 23 лістапада 1992 году.


 

«Галасы стагоддзя» — гэта сьведчаньні людзей, якія жылі ў час нялюдзкіх рэжымаў — фашызму і сталінізму. Галоўная іх віна — яны любілі Беларусь і Свабоду.

Сэрыя відэаінтэрвію «Галасы стагоддзя» — гэта простыя аповеды складаных і трагічных лёсаў удзельнікаў і сьведкаў тых падзеяў. Маленькія фрагмэнты лёсаў вялікіх людзей Беларусі ствараюць мазаіку Краіны, якую Савецкі рэжым хацеў зьнішчыць. Яны перажылі тыя жахлівыя рэжымы і ціха сыходзяць ад нас у лепшы сьвет, але іх галасы будуць гучаць, пакуль жыве Беларусь!

Канал “halasy” «Галасы стагоддзя»

 

 

Грамадская ініцыятыва «VivaFutura»