Асаблівыя дзеці і беларусацэнтрычны Дастаеўскі

Сямейны інклюзіўны тэатр “і” прэзентаваў у Мінску першы ў гісторыі беларускага тэатра 3D-спектакль

Пра інклюзіўны тэатр “і” кампанія “Будзьма беларусамі!” пісала неаднаразова: спектакль “Аднойчы ў вялізным горадзе” стаў пятай прэм’ерай ад тэатра, дзе поруч выступаюць звычайныя дзеці і дзеці з асаблівасцямі. Разбіраемся, у чым унікальнасць новай пастаноўкі, што такое 3D-тэатр, і ці проста дзецям стварыць пастаноўку па матывах Дастаеўскага.

“Гэтым разам у нашым спектаклі апроч дзяцей узялі ўдзел іх бацькі, а таксама прафесійныя акторы і хор 10-й музычнай школы, — кажа кіраўніца тэатра Ірына Пушкарова. — Да таго ж мы ўзялі за аснову апавяданне Дастаеўскага “Хлопчык у Хрыста на ёлцы” і дадалі ў яго беларускага каларыту”.

Насамрэч, найменш “дзіцячага” пісьменніка, чым Дастаеўскі, складана знайсці — пра гэта казалі нават ягоныя сучаснікі, прачытаўшы каляднае апавяданне пра хлопчыка, які замярзае на вуліцы вялікага горада і трапляе на “ёлку да Хрыста”. Тым цікавей было ўбачыць беларускае пераўвасабленне Дастаеўскага: важнай часткай спектакля сталі беларускія традыцыйныя калядныя спевы, калыханкі і, уласна кажучы, сама беларуская мова.

З цягам часу, пасля таго як тэатр “і” прадставіў свае апошнія спектаклі, стала цяжка казаць пра яго як пра тэатр для дзяцей з асаблівасцямі: інклюзія насамрэч робіць цуды, і на сцэне Палаца прафсаюзаў мы бачым сур’ёзны тэатр, які не адрозніваецца ад іншых.

“Аднойчы ў вялікім горадзе” — яшчэ і першая 3D-пастаноўка ў гісторыі беларускага тэатра — экранаванне сцэны і аб’ёмныя “заднікі” ствараюць нязвыклы для тэатральнай сцэны эфект. Пры гэтым “Аднойчы…” вельмі лёгка адаптаваць пад любую сцэну, таму паказваць спектакль можна ў любым горадзе.
На прэм’еру ў Мінску сабралася 600 чалавек — той выпадак, калі адміністрацыя Палаца была вымушаная выстаўляць дадатковыя крэслы.

“Для нас вельмі важна і надалей працаваць з тэатрам “і”, — кажа Мікалай Брэдзелеў, прадстаўнік кампаніі velcom, якая ўжо два гады супрацоўнічае з тэатрам, — мы сталі своеасаблівай часткай гэтай вялікай сям’і, таму плануем і далей распрацоўваць разам з тэатрам інклюзіўную супольнасць. Да таго ж нам важна падтрымліваць беларускамоўныя праекты”.

Чым далей плануе займацца тэатр? Ад сённяшняга дня калектыў пачынае працу над новай пастаноўкай па п’есе Кастуся Жыбуля — хлопчыка з асаблівасцямі, які ўжо стварыў разам з тэатрам спектакль “Чыгунка”. Да таго ж цяпер тэатр вядзе перамовы з нідэрландскім інклюзіўным тэатрам Kazou, з якім плануе супольны праект.

Таксама ў планах тэатра паказаць “Аднойчы ў вялікім горадзе” на іншых пляцоўках — і раім не прапускаць, бо такога яскравага, беларусацэнтрычнага і зусім не змрочнага Дастаеўскага вы наўрад ці дзе яшчэ ўбачыце.

Мікалай Левертаў