Гэтага беларуса ставілі на першыя радкі сусветных рэйтынгаў. Тройчы Юрый меўся змагацца за пояс чэмпіёна планеты. Але галоўныя двубоі жыцця здзекліва зрываліся.
Два гады таму Раманаў знік з інфармацыйнай прасторы. Многія ўжо і забыліся пра існаванне байца. А ён, як выявілася, трэніруецца ў Галівудзе і рыхтуецца стрэліць па-сапраўднаму моцна.
Лёгкавагавік Юрый Раманаў — бадай самы агрэсіўны і відовішчны баец за часы незалежнай Беларусі. Цудоўна б’е з абедзвюх рук, выдатна гатовы ў фізічным плане, устойлівы маральна.
Хоць у дзяцінстве спартыўным вундэркіндам Юрый не быў.
— Займацца я пачаў з 12 гадоў. Трэнер Пётр Іванавіч Букштановіч хадзіў па школах і набіраў вучняў у залу на вуліцы Сямашкі ў Мінску. Зала была побач з домам. Адгукнулася большая частка майго класа. Спачатку я не вылучаўся на тле іншых, але з часам усе пасыходзілі, а я застаўся.
Кажуць, што юнаком, выступаючы па правілах алімпійскага боксу, Юрый разбіваў супернікаў ушчэнт. Даваў газы нават дарослым удзельнікам нацыянальнай зборнай, алімпійцам. Аднак прабіцца ў галоўную каманду краіны папросту не далі — звычайная бюракратыя.
Тады Юрый і іншыя перспектыўныя хлопцы з яго залы абралі яшчэ больш пакручасты шлях: пачалі выступаць “па прафесіяналах” (самыя жорсткія правілы, дзе байцы не карыстаюцца абарончым шлемам а колькасць раўндаў замест трох дасягае дванаццаці).
Вельмі хутка відовішчнага беларускага юнака (яму не было і дваццаці) пачалі запрашаць на буйныя прафесійныя турніры.
— З самага пачатку мяне кідалі пад “танкі”, клікалі на шоу ў якасці “апанента” пад больш вядомых байцоў. Першы такі двубой ладзіўся ў Польшчы. Арганізатары разлічвалі, што паляк мяне лёгка накаўтуе. Але выйшла па-іншаму: я біў яго ўсе дзесяць раўндаў. Перамогу ўсё адно аддалі паляку. Тады я зразумеў, што за мяжой перамагаць трэба накаўтам. Іначай справядлівасці не будзе.
З тае пары большасць прафесійных баёў Раманава заканчваліся датэрмінова.
Ужо ў 21 год, што надзвычай рана для прафесійнага боксу, ён меў магчымасць біцца за пояс чэмпіёна свету сярод прафесіяналаў у версіі WBO. Мець такі пояс — вяршыня Алімпа для мільёнаў баксёраў. А заваёўваюць тытул толькі адзінкі.
— Пояс абараняў знакаміты на той час немец армянскага паходжання Артур Грыгаран. Пачалі рыхтавацца. Раптам перад боем у мяне здарыліся незразумелыя праблемы са здароўем. Тытульны бой адмянілі. Медыкі не маглі зразумець, што адбываецца. Абследаванні рабілі і ў нас, і ў Расі. Паказчыкі арганізму добрыя, а тэмпература не знікае. Дактары нічога патлумачыць не змаглі, называлі з’яву анамальнай. Я спрабаваў займацца спортам, рабіў прабежкі, спрабаваў сябе перасіліць, нават правёў у такім стане некалькі баёў, перамагаў. А здароўе ніяк не папраўлялася. Я не мог ні змагацца, ні жыць нармальна. Праблема з тэмпературай выкінула мяне з вялікага спорту на два гады.
***
Юрый, было, сышоў са спорту, спрабаваў наладзіць прадпрымальніцкую дзейнасць на “Ждановічах”. Але бізнэс не пайшоў.
Тым часам здароўе нармалізавалася, і баец вырашыў вярнуцца на рынг. Атрымаўшы некалькі яркіх перамог, Юрый зноўку хутка ўзабраўся на вяршыню прафесійнага боксу. Ён заваяваў тытул чэмпіёна Еўропы ў версіі EBU (самая прэстыжная на кантыненце), разграміўшы іспанца Дыяса. Двойчы абараняў гэты тытул, біў у тым ліку прызёраў Алімпіяды, зноўку выйшаў на першыя радкі сусветных рэйтынгаў.
Вось-вось мусіў адбыцца тытульны двубой з лацінаамерыканцам Ангулам. Для гэтага Раманаў быў вымушаны адмовіцца ад усіх сваіх папярэдніх паясоў (адабраць тытул чэмпіёна Еўропы ў яго так ніхто і не змог). Усё, што можна было скарыць на нашым кантыненце, ён і так скарыў.
Але тытульны двубой зноўку зрываецца. Праз некалькі гадоў легендарны прамоўтар Дон Кінг назаве сваю версію праблемы: пасіўнасць беларускіх спартыўных чыноўнікаў (не знайшлі некалькі соцень тысяч даляраў для арганізацыі шоу ў Мінску) і перашкоды з боку бізнэсоўцаў-нядобразычліўцаў.
Так Юрый Раманаў зноўку знікае з інфармацыйнай прасторы і, на думку многіх, перастае выступаць.
***
— Калі я доўга не трэніруюся, то ўсё адно цягне ў залу, — сустракаемся з байцом праз скайп. — Гэта наркотык. Калі перамагаеш, атрымліваеш агромністую асалоду, з’яўляецца стымул жыць. Гэтае ўражанне цяжка параўнаць з якім-небудзь іншым. Я не мог адмовіцца ад боксу, нягледзячы на шматлікія расчараванні. І вырашыў рызыкнуць па поўнай: нічога альбо ўсё. У Беларусі не было абсалютна ніякіх магчымасцяў. Пераехаў трэніравацца ў Лос-Анджэлес. Пакуль я жыву тут і чакаю свайго часу. Правёў рэйтынгавы двубой і накаўтаваў амерыканца ў пятым раўндзе.
— А ў якіх умовах жывяце? Хто вас трэніруе і дзе?
— Давялося пабываць у розных залах. Трэніраваўся і ў чыста “мексіканскай”, і ў залах з сусветнымі імёнамі. На ўласныя вочы пабачыў, як рыхтуюцца да баёў сённяшнія суперзоркі. Мяне сёння трэніруе ўкраінец, але з беларускім трэнерам Пятром Букштановічам захаваліся добрыя адносіны.
— Ці праўда, што ў хуткім часе зноўку будуць баі?
— Прапановы ёсць. У тым ліку вяліся гаворкі пра паядынкі за чэмпіёнскі тытул. Але канкрэтнага нічога не скажу, каб не сурочыць: ужо столькі баёў зрывалася. Усё, чаго мне цяпер хочацца, — гэта баксіраваць. Раблю агромістыя аб’ёмы работы.
— Раз ужо перабраліся у Галівуд, будзеце дабівацца амерыканскага грамадзянства?
— Не. Бокс — гэта праца і ўлюбёны занятак. Але па сканчэнні кар’еры я вярнуся ў Беларусь. Цягне дадому. Мару збудаваць дом і жыць у сваёй краіне. Чаму? Гэта складана патлумачыць.
— У вас такое нешанцаванне з тытульнымі баямі. Нібы сурочылі.
— Ні беларусы, ні рускія ў Амерыцы не ходзяць на двубоі сваіх суайчыннікаў. Мексіканец гатовы аддаць апошняе, каб паглядзець двубой з удзелам мексіканца. Забіваюцца залы. Таму ад двубою з удзелам беларуса ці рускага меншая камерцыйная выгада. І нават калі ты займаеш першы радок у рэйтынгу, на тытул часта выводзяць не цябе, а больш папулярнага баксёра. Але веру ў сваю шчаслівую зорку і рыхтуюся ўхапіць сваё.
P.S. Каб кожнаму беларусу такой цярплівасці і нязломнасці, як у Юрыя Раманава. Байцу трыццаць гадоў, і гэта нармальны ўзрост для прафесійнага байца. Спадзяемся, яго асноўныя двубоі наперадзе.
Партал “Будзьма беларусамі!” будзе сачыць за лёсам нашага баксёра.
Яўген Валошын. Фота з асабістага архіву Юрыя Раманава
— А ў якіх умовах жывяце? Хто вас трэніруе і дзе?
