У Злучаных Штатах кожны год напрыканцы лістапада прынята адзначаць Дзень удзячнасці. Людзі збіраюцца разам проста, каб падзякаваць Богу, родным, краіне, жыццёвым акалічнасцям і людзям навокал. Мы вырашылі запытацца, каму і за што беларусы ўдзячныя сёння. Атрымалі шчырыя адказы ўдзячнасці Беларусі і беларусам.

Надзея, 47 год, ЗША

Кажу дзякуй кожнаму беларусу, хто сёлета заставаўся неабыякавым і дапамагаў палітзняволеным, прыходзіў i падтрымлiваў беларускія імпрэзы, і смела выходзіў за Беларусь з годна ўзнятай галавой і пад бела-чырвона-белым сцягам!

Я ўдзячна сваім бацькам і дзядам, што выгадавалі мяне на беларускай зямлі, якая ў сваю чаргу дала мне сілы прайсці праз складаныя жыццёвыя выпрабаванні і стаць тым чалавекам, якім я ёсць сёння.

Маю павагу і падзяку да беларускай грунтоўнасці, беларусы спачатку доўга назіраюць ды разважаюць, але ж, калі ўжо наважыліся зрабіць штосьці грунтоўнае, то бяруць на сябе адказнасць цалкам за свае рашэнні і даводзяць да выканання, няхай гэта займае ўсё жыццё.

Яна, 65 год, Беларусь (імя зменена)

Я хацела б сказаць «дзякуй» усім пачынальнікам-адраджэнцам, без якіх не было б БНР і як вынік Беларусі... Вылучыла б Магдалену Радзівіл за цвёрдасць у адстойванні інтарэсаў Беларусі... Ларысу Геніюш за нязломнасць... Уладзіміра Караткевіча за тое, што ў неспрыяльных умовах вярнуў нам годнасць звацца беларусамі, цікавасць да нашай гісторыі. Адама Мальдзіса за яго мудрасць і дыпламатыю, за прагу і ўменне адкрыць Беларусь усяму свету (Кангрэс беларусістаў свету). Вітольда Ашурка за мужнасць ісці да канца і неабыякавасць да лёсу Бацькаўшчыны. Усім гэтым беларусам хочацца сёння сказаць вялікі дзякуй.

А калі казаць пра сучасную Беларусь і за што я ёй удзячна — за ахову здароўя, што можна атрымаць медыцынскую дапамогу бескаштоўна; у нас добра працуе транспарт: своечасова, без затрымак і на прыпынках ёсць табло. І яшчэ вельмі радуюць сацыяльныя цэнтры для пенсіянераў і інвалідаў, дзе ёсць гурткі розных напрамкаў.

Якасць беларусаў, якую асабліва цаню і за якую гатова дзякаваць нашаму грамадству — гэта шчырасць, неабыякавасць да іншага чалавека і міралюбнасць (не чыніць крыўды іншаму і не толькі чалавеку, але і жывёлам, і раслінам).

Вірсавія, 20 год, Польшча

Я ўдзячна кожнаму гораду, у якім я была. Удзячна сябрам з гэтых гарадоў, якія з агеньчыкам у вачах распавядалі гісторыі, што калісьці там адбываліся. Агулам большасць беларусаў, якіх я сустракала і з кім паспела пазнаёміцца бліжэй, — хоць і пасля стадыі праверкі на давер — былі вельмі адкрытымі і добразычлівымі.

Удзячна маім бабулям, якія пазнаёмілі мяне з гісторыяй нашай сям’і, і ўсім вясковым «рабятам», з якімі бавіла час летам у дзяцінстве.

Таксама дзякую некаторым настаўнікам, што ішлі супраць сістэмы, рызыкуючы сваёй працай, але ўсё ж вучылі нас сапраўднай гісторыі і жыццю. Шмат з кім я, на жаль, згубіла кантакт, і падзякаваць магу толькі ў думках.

Дзякую і глыбока паважаю ўсіх, хто застаецца ў Беларусі і штодня, часам ціха і непрыкметна, робіць яе мацнейшай: хто стварае культуру і новыя ідэі, вучыць і лечыць, вынаходзіць і будуе, падтрымлівае мову, захоўвае па магчымасці гісторыю і клапоціцца пра прыроду.

Андрэй, 29 год, Беларусь (імя зменена)

Шчыра сказаць, не ведаю, каму з беларусаў я ўдзячны, не ведаю... Мы дакладна вельмі добрая нацыя, цярплівая вельмі, добрая, у нас людзі прыстойныя, і з імі часта вельмі цікава мець размову, вось за гэтыя рысы я беларусам удзячны.

А Беларусі за што ўдзячны? Гэта мая Радзіма, за тое ёй і ўдзячны.

Юрый, 42 гады, ЗША

Каму з беларусаў хацеў бы сказаць дзякуй... свайму дзядулю, які паходзіў з вёскі Зоры Магілёўскай вобласці. Ён нарадзіўся ў 1912 годзе і пражыў 91 год. Я добра памятаю, наколькі неверагодным для мяне быў той факт, што дзядуля нарадзіўся яшчэ да рэвалюцыі 1917 года — і вось ён цяпер перад мной. Я сам 1980 года нараджэння, і пачатковая школа ў мяне была класічная савецкая — дзядуля Ленін на форзацы буквара, «жывей за ўсіх жывых», вёска Шушанскае, чарніліцы з хлеба і іншая муць. У маёй дзіцячай школьнай свядомасці «Вялікая Кастрычніцкая сацыялістычная рэвалюцыя» была амаль гэтак жа далёка ў часе, як Месапатамія, Тыгр і Еўфрат, Сфінкс, піраміда Хеопса і першыя законы цара Хамурапі. А дзядуля Міша — вось ён, побач. Ён заўсёды быў са мной на дачы. Уставаў рана, яшчэ і пятай раніцы не было — і браўся за працу. Ён пастаянна нешта рабіў, удасканальваў, угнойваў, прыносіў мне ягады і ўвогуле заўсёды быў занепакоены тым, каб мне было добра і весела. І тады я, вядома, гэтага не разумеў — для мяне гэта было нечым самасабойным. Маё «дзякуй» дзядулю Мішу яшчэ і за тое, што ён паказаў мне і ўсім навокал, што рух і сэнс — гэта жыццё. Усё жыццё ён быў у руху, і жыццё яго было поўнае сэнсу.

Беларусі я ўдзячны за сваё дзяцінства і школьныя гады. Удзячны за тое, як шмат часу мы праводзілі на вуліцы — і летам, і зімой за гульнёй у футбол і хакей, у «пекара» і «квадрат», у «ножыкі» і хованкі. Удзячны за тое, як мы каталіся з ледзяной гары ўзімку пасля заканчэння другой змены ў школе, калі ўжо было зусім цёмна — а мы працягвалі катацца. Удзячны Беларусі за тое, што маё дзяцінства было бясхмарным — і самай вялікай праблемай было тое, што нельга было вяртацца дадому, нават калі вельмі хацелася піць, — таму што бацькі маглі не дазволіць далей гуляць. Гэта называлася «загналі». — А дзе Сашка? — Яго загналі! Таму асабліва цанілася капейка — яна давала шклянку газіроўкі без сіропу ў аўтамаце. Калі капейкі не было, то летам рвалі сакавітыя сцяблы травы і высмоктвалі вільгаць адтуль. Узімку было лягчэй — проста елі снег. За ўсе гэтыя ўспаміны і «экспірыенсы» я ўдзячны Беларусі канца 1980-х і пачатку 90-х.

Якасць беларусаў, за якую я ўдзячны, — гэта, мабыць, пачуццё ўзаемавыручкі і нейкая згуртаванасць — калі мы не ў Беларусі. Унутры Беларусі, мне здаецца, гэта не надта адчуваецца — хоць я магу памыляцца, бо я доўга не жыву ў Беларусі. Дык вось, тыя беларусы, з якімі я пазнаёміўся, жывучы ў Балгарыі і ў Каліфорніі, у пераважнай большасці былі як мінімум прыстойнымі і сумленнымі людзьмі — і за гэта я ўдзячны.

Мікола, 23 гады, Беларусь (імя зменена)

Мне цяжка вылучыць для сябе нейкую знакамітую асобу з гісторыі нашай краіны, якой бы хацелася падзякаваць. Мае бацькі — беларусы, і менавіта ім я гатовы казаць «дзякуй» кожны дзень. Гэта яны паказвалі мне правільны шлях, давалі шанец памыліцца, каб я мог вучыцца на ўласных памылках, але пры гэтым яны заўсёды былі побач, падтрымлівалі, калі гэта было патрэбна, вучылі правільна выбіраць сяброў і не глядзець на іх колькасць.

Мама заўсёды казала: «Сын, у жыцці часта бывае, што людзі, якіх ты лічыў блізкімі, проста не выбіраюць цябе і ідуць сваёй дарогай. Гэта жыццё. Так, непрыемна і крыўдна, але не трымайся за іх. Цані тых, за каго ты гатовы аддаць жыццё, калі спатрэбіцца, і хто з лёгкасцю можа адказаць табе тым самым. Хай такіх людзей можна будзе пералічыць па пальцах — але гэта будуць самыя блізкія табе людзі, якія застануцца з табой да самага канца».

Мой бацька выхаваў ува мне дух чэмпіёна — дух чалавека, які ўсё роўна будзе ісці наперад, нягледзячы ні на што. Колькі б разоў у жыцці цябе ні ламалі маральна ці фізічна, ты ўсё адно павінен падняцца, выцерці слёзы і ісці далей. Якія б цяжкасці цябе ні чакалі наперадзе і як бы ні было балюча, ты павінен справіцца, але перш за ўсё — не губляць сябе і заўсёды заставацца такім, які ты ёсць.

Таму, нягледзячы на ўсю вялікую гісторыю нашай краіны, менавіта бацькі назаўсёды застануцца для мяне героямі, якім я з вялікім жаданнем і любоўю магу сказаць «дзякуй».

Я не магу назваць нейкія асаблівыя якасці беларусаў, якімі я мог бы ганарыцца. Напэўна, магу падзякаваць Богу за сваіх сяброў і блізкіх людзей, якія мяне акружаюць — за іх шчырасць, падтрымку і адкрытасць. Хутчэй за ўсё, так можна ахарактарызаваць практычна ўвесь наш народ: усе беларусы даволі адкрытыя да зносін, заўсёды гатовыя дапамагчы і, вядома, добрыя сябры.

Марыся, 16 год, Польшча

Перадусім хачу падзякаваць Богу, за тое, што я ёсьць — я жыву, дыхаю, маю ўсё неабходнае. Дзякую за тых, хто вакол мяне, родных, сяброў, за Божую прысутнасць у маім жыцці.

Я ўдзячна ўсім беларусам, якія змагаюцца за нашу свабоду. Удзячна тым, хто размаўляе па-беларуску, не толькі з беларускамоўнымі, каб падтрымаць размову, але з усімі без выключэння беларусамі — хто разумее, што калі загіне мова, Беларусь пойдзе гэтым жа шляхам.

Дзякую ўсім тым, хто свядома застаўся ў Беларусі і вядзе там сваю ціхую, але неабходную дзейнасць. Хто не баіцца і змагаецца.

Я вельмі ўдзячна Богу, што я беларуска, што нарадзілася ў Беларусі, у гэтай утульнай прыгожай краіне, са светлай будучыняй (я ў гэта веру) і складанай гісторыяй. Зараз нам няпроста, але складаныя часы нараджаюць моцных людзей, таму ўсім тым, хто не спыніў змагацца, вялікі дзякуй.

Наста Пабягунская, Budzma. org