– Проста разумееце, за гэтае тысячагоддзе, калі вы ані разочку нас не пусцілі на гэтую вашую кактэйль-вечарыну, у нас назапасілася столькі прыгожых сукняў! – перарвала доўгую паўзу Чорная Панна.
– І ўсё? – прамовіў ашаломлены заяц.
– А што, мала? – здзівілася Чорная Панна. – Гэта ж не абы-якое прыніжэнне! Калі адбывалася святкаванне якой-небудзь векапомнай падзеі ці нейкай перамогі ў чарговай палітычнай інтрызе – скулля нам кактэйль-вечарына! І Бона Сфорца, і, зразумелая рэч, Соф’я Гальшанская крыўдавалі на гэта, я ўжо не кажу пра Рагнеду і Еўфрасінню Полацкую, якія сапраўды амаль не кіравалі краінай ды стаялі за дзяржаўнымі рашэннямі і пастановамі.
І дадала:
– Бо часам, ведаеце, так хочацца змяніць шэрую мантыю кардынала на чорную вечаровую сукню!
– А твая атручальніца, каралева Бона Сфорца, за якімі рашэннямі стаяла, акрамя твайго атручэння, дазволь дазнацца? – з’едліва спытаў Чорную Панну заяц.
Чорная Панна перасмыкнулася, але знайшла годны адказ:
– А калі б не Бона Сфорца на высокіх пасадах, вы б ніколі не даведаліся, што такое кава.
– Кава – гэта сур’ёзна і цягне на культурны ўнёсак, папахвае асветніцтвам, гуманізмам і мае вялікае цывілізацыйнае значэнне – без яе мужчыны б з ложку не змаглі ўстаць і не зрабілі б сваіх эпахальных учынкаў, – прымірэнча сказаў я Чорнай Панне. – І на нас, прынамсі, на мяне і зайца, кава моцна паўплывала.
Але дзяўчаты, самае галоўнае, – дадаў тут я, – што ўсё яшчэ можна выправіць, і мы ўсе не загінем, няхай і прыемнай для вас, смерцю сярод баршчу…
І ўсміхнуўся так прыязна, як толькі можа ўсміхацца мужчына, якога раздзірае чалавеча-звярыная дваістасць і княская дылема: пакараць смерцю або памілаваць.
Праз сваю ўсмешку атрымаўшы дазвол адлучыцца, я пабег тэліць арганізатару кактэйль-вечарыны ў гонар былых валадароў дзяржавы, немаладому мужчыну ў акулярах на паўтвару з вельмі тоўстымі шкельцамі, каб папулярна патлумачыць яму, што канец свету для ягонага бізнэсу – гэта прыблізна тое самае, што панядзелкавы візіт падатковай інспекцыі Ждановіцкага раёна а дзявятай ранку. Пачуўшы мяне, ён неадкладна перапрафіляваў малочны бар для былых валадароў-дзетак назад у кактэйль-вечарыну ў гонар былых валадароў дзяржавы і даў загад сваім начыста паголеным ахоўнікам пускаць на яе не толькі былых валадароў дзяржавы, але і тых, хто за тымі дзяржаўнымі пастановамі стаяў.
Цяпер адноўленая вечарына атрымала новую назву:
“Кактэйль-вечарына ў гонар былых валадароў дзяржавы і іхных шэрых кардыналак”.
І наастатак мы ўсе, то бок усе былыя валадары дзяржавы, плюс заяц і паэт Баян, папоўзалі трохі на каленках і папрасілі ў жанчын прабачэння.
¨¨¨
Калі ўсе, усцешаныя (мужчыны – у мантыях, фрэнчах і гарнітурах, жанчыны – у сваіх ненадзяваных раней сукнях), з келіхамі пярцовай крамбамбулі стаялі пасярод адроджанай і адноўленай кактэйль-вечарыны на сёмым паверсе гандлёва-забаўляльнага комплексу на Ждановіцкім рынку і актыўна гаманілі, я падзяліўся з зайцам сваімі сумненнямі, што неўзабаве ўсе іншыя жанчыны і мужчыны нашай краіны, прыкрываючыся лозунгамі роўнасці і дэмакратыі, таксама захочуць трапіць на вечарыну і пакаштаваць новай крамбамбулі.
На што заяц адказаў, каб я не турбаваўся, бо прынамсі на пару дзясяткаў гадоў гэтага рашэння аб допуску выбраных жанчын на кактэйль-вечарыну павінна хапіць, а ўжо потым ён нешта ды прыдумае.
Усцешаны адказам зайца, я жартоўна звярнуўся да Рагнеды:
– Толькі я прашу вас, прабабуля, не трэба мяне заўтра клікаць на абед!
– О так, Усяславік, бойся, калі ўбачыш, што твая жанчына сядзіць дома і варыць боршч! – ці то сур’ёзна, ці то жартам адказала Рагнеда. – Значыць, канец свету бліжэе.
– Рагнеда, мая царыца, – закаханым тонам прамовіў заяц і з тэатральнай раўнівасцю зіркнуў на мяне. – Можна я вазьму ў вас што-небудзь на памяць?
– Што, напрыклад? – запыталася Рагнеда і ўсміхнулася. Яна яўна не бянтэжылася, што яе назвалі не князёўнай.
– Вашае імя для псеўданіму. У мяне тут круціцца адна ідэя пад неблагі крывіцкі серыяльчык…