• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
10.03.2016 | Свой погляд

“Беларусы – не славяне”

Усе мы ведаем тэорыю балцкага паходжання беларусаў. Паводле яе, вырашальную ролю ў фарміраванні беларускага этнасу адыграў балцкі субстрат. Затым, паводле афіцыйнай гістарыяграфіі, у другой палове 1-га тысячагоддзя нашай эры тэрыторыя Беларусі была заселена славянамі. Але ўсе дадзеныя (археалогія, мовазнаўства, этнаграфія) указваюць на тое, што, па ўсёй верагоднасці, НІЯКОЙ МІГРАЦЫІ СЛАВЯНАЎ НА ТЭРЫТОРЫЮ БЕЛАРУСІ НЕ БЫЛО. У прыватнасці, яна не насіла масавы характар.

Карта генетычнай адлеглсці беларусаў (генетычны ландшафт па гаплагрупам Y-храмасомы)

Вядомы беларускі вучоны-антраполаг, доктар біялагічных навук А.І. Мікуліч у кнізе «Беларусы в генетическом пространстве. Антропология этноса» піша, што «папуляцыя карэнных жыхароў Беларусі вядзе свой радавод бесперапынна не менш як 130-140 пакаленняў, гэта азначае – самае пазней з сярэдзіны 2-га тысячагоддзя да нашай эры». Што на дзве тысячы гадоў старэй за час нараджэння «этнасу славян».
Антрапалагічная і культурная нязменнасць беларусаў на працягу як мінімум 3500 гадоў азначае наступнае.
Па-першае, беларусы – ніякія не славяне, а значна старэйшыя за славянаў і з’яўляюцца адным з самых старажытных індаеўрапейскіх этнасаў у Еўропе.
Па-другое, беларусы ня сфарміраваліся ў выніку масавай міграцыі да нас нейкіх немаведама адкуль “славян”: ніякіх слядоў такой міграцыі ні «славян», ні якога-небудзь іншага племя навука не знаходзіць.

Параўноўваючы генетычную адлегласць беларусаў па гаплагрупам Y-храмасомы з археалагічнай картай Еўропы III-IV стст. н.э., можна прыйсці да высновы, што аснову беларускага этнасу склалі балцкія плямёны Штрыхаванай керамікі і Днепра-дзвінскай культуры :

Цяпер зірнем на карту генетычнай адлегласці беларусаў:

Сумяшчэнне карты генетычнай блізасці беларусаў з арэалам балцкіх плямён III-IV стст. н.э. (выдзелена сінім колерам):

Як бачым, генетычная блізкасць беларусаў цалкам супадае з балцкімі археалагічнымі культурамі жалезнага веку. Апроч таго, найбольш генетычна блізкімі да беларусаў з’яўляецца насельніцтва з ўсходу Польшчы і захаду Расійскай Федэрацыі. Гэта лагічна, бо ў сярэднявеччы на ўсходзе Польшчы жыліі балцкія плямёны Мазураў, часткова Прусаў і Яцвягаў. Захад Расіі засяляла племя Голядзь. Усе яны былі блізкія генетычна да Крывічоў, Радзімічаў, Яцвягаў і Літвы (карта).

А вось Палешукі, як паказалі генетычныя дадзеныя, усёж-такі больш украінцы чым беларусы:

Карта генетычнай адлегласці беларусаў Палесся (генетычны ландшафт па гаплагрупам Y-храмасомы).

Карта генетычнай адлегласці ўкраінцаў (генетычны ландшафт па гаплагрупам Y-храмасомы).

Увогуле, складваецца такое ўражанне, што ўкраінцы (і палешукі ў тым ліку) – адзіны т.н. “усходнеславянскі народ”, які мае славянскае паходжанне. Для гэтага дастаткова зірнуць на карту славянскіх тэрыторый у 6 ст.н.э.:

Што мы маем пра тэрыторыю еўрапейскай Расіі? Відавочна адно: ядро расійскай дзяржаўнасці (Маскоўскае царства) сфарміравалася вакол балцкага племені голядзь, аднак на сённяшні дзень у сваёй масе тут значна пераважае фіна-вугорскі этнас. Параўнайце карту археалагічных культур Еўропы 3-4 ст. н.э. (гл. вышэй) з картай генетычнай блізкасці расіянаў поўначы:


і з картай адлегласці народаў карэлаў, вепсаў, іжоры:


…і комі прылужскіх:

А вось так выяглядае генетычная карта адлегласці жмудзінаў (суч. літоўцаў):


Як бачна, жмудзіны генетычна вельмі далёка да беларусаў (можа таму тэрыторыю Жмудзі ў сярэднявеччы была для Літвы (беларусаў) разменнай манетай пры тэрытарыяльных прэтэнзіях з Ордэнам?).

Генетычная карта блізкасці палякаў:

Карта Чэхаў:

Славакаў:

Эстонцаў:

Фінаў:

Латышоў:

——————————————————————————

З усяго вышэйсказанага можна зрабіць наступныя вывады:

1) беларусы – гэта балты-аўтахтоны, якія жывуць на сваёй тэрыторыі як мінімум 3,5 тыс. гадоў (дзеля інтарэсу раю пачытаць тут).

2) славянізацыя беларусаў (у першую чаргу крывічоў) пачалася ў момант фарміравання Полацкага княства ў выніку траплення пад сферу ўплыва Кіеўскага княства (п-д т.н. “Кіеўскай Русі”). “Руская мова”, як мова князя і царквы, хутка стала моваю прагрэсіўнай часткі насельніцтва і гараджан (Гародня, Наваградак і Ваўкавыск – у тым ліку). Адначасова па падобнаму сцэнару адбываецца славянізацыя захаду этнічнай тэрыторыі суч. Расіі, у прыватнасці голядзі (11-12 ст.). Аднак асноўная частка насельніцтва (сяляне) дагэтуль размаўлялі на балцкіх дыялектах.

3) наступны і канчатковы перыяд славянізацыі беларусаў адбываўся ў 13-16 ст., у часы ВКЛ. “Руская мова”, стаўшы дзяржаўнаю моваю Літоўскага княства, пачынае набываць свае адметныя фанетычныя асаблівасці, змешваючыся з моваю балтаў (т. н. “літоўская”, або “старабеларуская мова”). Захад Беларусі, які да к. 15 – пач. 16 ст. яшчэ заставаўся “неславянскім”, пасля прыняцця хрысціянства па каталіцкаму абраду (“хрышчэнне Літвы”) паступова становіцца славянамоўным. Канчаткова арэалы балцкай мовы знікаюць тут толькі ў пач. ХХ ст.

4) “усходнеславянскае адзінства” – міф, прыдуманы Расіяй дзеля апраўдання сваёй экспансіі на землі Беларусі і Украіны (даследчыкамі ўжо даўно заўважана, што “Повесть временных лет”, якая, як вядома, расказвае ўзнікненні і рассяленні славянаў, не захавалася ў арыгінале, з’яўляецца фальсіфікатам 18 ст.). Парадаксальна тое, што назву “Русь” і “Расія”, нашая ўсходняя суседка запазычыла ў Кіеўскай Русі. Больш падрабязна пра згаданы момант напісана ў гэтым артыкуле.

5) адносна блізкая генетычная блізкасць т.н. славянскіх народаў тлумачыцца не столькі мудрагелістай і нелагічнай тэорыяй міграцыі славянскіх плямёнаў у канцы жалезнага веку, колькі гістарычна сфарміраванай на гэтай тэрыторыі супольнасцю ў бронзавым веку – лужыцкай культурай.

supron-licvin.livejournal.com

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства Музыка

«Застаецца толькі спадзявацца, што мы ўсе яшчэ зайграем разам». Музыка Аляксандр Казакевіч пра вымушаны пераезд і пра тое, як граць адначасова ў чатырох гуртах

Аляксандр «Роб» Казакевіч — вядомы маладзечанскі рок-музыка, прызнаны палітвязнем. На піку ўласнай металёвай кар’еры...

valiancina_shauchenka
Грамадства Гісторыя

Сёння — Дзень памяці ахвяр Халакосту. Гісторыя Магілёўскага гета

27 студзеня — Міжнародны дзень памяці ахвяраў Халакосту. У Магілёве гета праіснавала з 13 жніўня 1941-га па 1943 год....

valiancina_shauchenka
Грамадства Літаратура

Стаў вядомы шорт-ліст літаратурнай прэміі «Гліняны Вялес»

Журы штогадовай літаратурнай прэміі «Гліняны Вялес» абвясціла кароткі спіс намінантаў на званне лаўрэата за найлепшую...

valiancina_shauchenka
Грамадства

Суд над эксперткай Таццянай Кузінай пачнецца 6 лютага

Пра гэта паведамляюць праваабаронцы. Палітолаг, даследчыца, адна з заснавальніц праекта SYMPA (Школа маладых...

Апошнія навіны

    Грамадства Музыка
    «Застаецца толькі спадзявацца, што мы ўсе яшчэ зайграем разам». Музыка Аляксандр Казакевіч пра вымушаны пераезд і пра тое, як граць адначасова ў чатырох гуртах
    Грамадства Гісторыя
    Сёння — Дзень памяці ахвяр Халакосту. Гісторыя Магілёўскага гета
    Грамадства Літаратура
    Стаў вядомы шорт-ліст літаратурнай прэміі «Гліняны Вялес»
    Грамадства
    Суд над эксперткай Таццянай Кузінай пачнецца 6 лютага
    Грамадства «Музыка»
    Гурт NaviBand выпусціў новы сінгл з украінскай спявачкай Tayanna. Паслухайце, як нашы мовы гучаць разам
    Грамадства «Музыка»
    Топ-5 песень Міхала Анемпадыстава
    Грамадства
    Шыльды «ахоўваецца дзяржавай» сталі мемам. Як бабруйцы жывуць і працуюць у гістарычных камяніцах
    Грамадства
    Куды схадзіць на выходных? Падборка цікавых імпрэзаў 28-29 студзеня
    Літаратура
    «Зекамерон» Максіма Знака выдадуць па-англійску
    Грамадства Літаратура
    «Літургія часу». У Лондане выходзіць новая кніга вершаў Алеся Дуброўскага-Сарочанкава
    Грамадства
    У турме Алесь Пушкін збіраецца намаляваць партрэты Маслюка і Тарашкевіча
    Грамадства
    «Астраномія. Сузор’і». Хутка з’явяцца яшчэ тры маркі з беларускімі назвамі сузор’яў
    Грамадства Літаратура
    Павел Баркоўскі: «Pradmova» можа пашырыць геаграфію, фэст будзе грунтавацца на якасці, а не на палітычнай кан’юнктуры
    Грамадства Музыка
    Лявон Вольскі: Прадаць гітару ды ўладкавацца грузчыкам у гіпермаркет – калі дазволяць
    Грамадства «Музыка»
    Здрада дзяржаве. Музыку Яўгену Глушкову прысудзілі 9 год калоніі за фота аэрадрома ў Зябраўцы

Афіша

  • 27.01 — 26.01

    Гісторыя Гальшкі з Астрога: гістарычная лекцыя ў Вільні

  • 27.01 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 27.01 — 05.02Выстава Наталлі Разуменка ў Мінску
  • 27.01 — 30.03Экспазіцыя да 100-годдзя з дня нараджэння Алены Васілевіч у Мінску
  • 27.01 — 26.02Выстава айца Сяргея Сурыновіча «Птушыны вянок» ў Віцебску
  • 27.01 — 27.02Зімовая выстава ў Мінску
  • 27.01 — 26.02«Самародак з Рагачова». Выстава Анатоля Каплана ў Гомелі
  • 27.01 — 28.02Выстава выцінанкі «Зімовыя цуды» ў Маладзечне

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Лідар «Океана Ельзи» Святаслаў Вакарчук пракаментаваў прысуд за сваю песню ў Мінску
    • Штодзённасць паўстанцаў’1863. Смерць, зброя, алкаголь і адсутнасць сну
    • Песні, прысвечаныя паўстанню 1863–1864 гадоў
    • Мікалай Пачкаеў: «Беларуская лацінка далёкая ад польскай, а гістарычнай сувязі сучаснага кірылічнага алфавіту з тэкстамі старабеларускай мовы няма»
    • Студзеньскае паўстанне: як пачалося і чаму згасла
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип