Калі хто не сцярпеў і спакусіўся на твор у электронным выглядзе – шчырыя спачуванні. А хто не, то сцеражыцеся, спойлеры! Дзеянне адбываецца ў дзвюх эпохах паралельна: за нашым часам і ў ХІХ стагоддзі, пярэварацень пакахае тэрарыстку, а нехта памрэ.
Літаратурныя піраты (так, у Беларусі такія ёсць) на свой лад прадстаўляюць на сайтах твор, змяняюць паслядоўнасць частак ці ўвогуле іх прыбіраюць. Таму папяровы варыянт нарэшце навядзе ў блытаніне парадак. На яго, дарэчы, збіраюць талакой, і фундатары атрымаюць асобнікі да пачатку продажу. Пра гэта гутарылі на прэзентацыі другой часткі кнігі Людмілы Рублеўскай “Рыцары і Дамы Беларусі” 21 снежня ў “Акадэмкнізе”.
Пісьменніца адзначыла, што сама аматарка цёмных і містычных гісторый, якія так прыемна чытаць зімовымі вечарамі. То і не дзіва, бо спадарыня піша свае творы пераважна ноччу. “Цяпер мы можам толькі марыць пра тыя ўмовы і часы, калі працаваў Караткевіч”, — прызналася яна. Дарэчы, што пісьменніцу часцяком параўноўваюць з класікам, яна лічыць невыпадковым: “Ён усіх нас выхаваў. І я намагаюся стварыць Беларусь, у якой хочацца жыць. Так, у герояў складаныя лёсы, але імі можна захапляцца”. Праўда, браць за герояў выбітных асоб мінулага Рублеўская баіцца, раптам хто з гісторыкаў знойдзе недакладнасць.
Затое ў сваіх зборніках эсэ “Рыцары і Дамы Беларусі” Людміла Рублеўская раскрывае і нечаканыя гісторыі знакамітых людзей, і дзіўныя факты пра людзей амаль невядомых. “Гэта такі цікавы дэтэктыў. Бярэш адзін факт, ён вядзе да іншага, пачынае разгортвацца гісторыя. Але цалкам верыць ім нельга, бо факты ілгуць”, — адзначыла пісьменніца.
Наведніца прэзентацыі запыталася, ці не рана яе васьмігадовая дачка ўзялася за прыгоды Вырвіча. На што аўтарка распавяла, як у дзяцінстве адолела падручнік па філасофіі і бянтэжыла ведамі настаўнікаў. Пра лёс Пранціша нічога новага даведацца не выпала. Праз варыятыўнасць канчаткаў папярэдняй кнігі пакуль складана прадказаць, што будзе далей і якую нітку падзей возьмецца распрацоўваць пісьменніца. І хоць Рублеўская схіляецца да канцоўкі, дзе Вырвіч не сямейнік, наступная кніга яшчэ не саспела. Так што надзея ёсць.
Закранулі і славуты танк у Слуцку і дапушчэнні ў гістарычных раманах. “У той час былі такія эксперыменты па стварэнні паравых рухавікоў. У Францыі адзін навуковец паспрабаваў перавесці артылерыю вось на гэтыя паравыя рухавікі. Калі ў Беларусь прыязджалі найлепшыя еўрапейскія мастакі, то чаму б не прывесці такое вынаходніцтва. Канечне, з урокам гісторыі па маёй кнізе я б пасцераглася. Але тут самае галоўнае — зацікавіць гэтай гісторыяй. Мне падаецца, што танк тут сваю добрую ролю адыгрывае”, — мяркуе Рублеўская.
Са сваіх падарожжаў па краіне яна распавяла: “Калі школьнікам кажуць, што да іх прыйдзе беларускі пісьменнік, малыя дзівяцца: “А яны што, яшчэ жывыя?” А я ім адказваю: “Так, жывыя, і ёсць такія, хто не піша пра вайну”.
Літаратарка прызналася, што наперадзе ў беларускіх пісьменнікаў яшчэ багата працы па белетрызацыі гістарычных дзеячаў і з’яваў, аднак руплівая праца ідзе: “Адна з фішак беларускай літаратуры — гэта гістарычная тэматыка. Аднак за мяжой, у той жа Польшчы, перыяд рамантызму ўжо адпрацаваны, створаныя гістарычныя міфы ў нацыянальнай літаратуры ХІХ стагоддзя. Як і ў чэшскай літаратуры. Тады пагалоўна заклікалі вывучаць фальклор і пісаць на гістарычныя тэмы. А ў нас гэты пласт яшчэ не напрацаваны”.
Марыя Грыц
Глядзіце таксама:
