Сёлета ў жніўні споўніцца 90 гадоў аднаму з самых вядомых дзеячаў беларускай дыяспары ў ЗША, доктару Янку Запрудніку. І якраз да гэтай знакавай даты годным падарунакам стала кніга “Кантакты”, якая днямі ўбачыла свет у серыі “Бібліятэка “Бацькаўшчыны”.
Кніга, укладальнікамі якой сталі вядомыя даследчыкі эміграцыі Наталля Гардзіенка і Лявон Юрэвіч, заснаваная на лістах, што пісалі беларусы з метраполіі Янку Запрудніку.
Як адзначае Наталля Гардзіенка, “кнігу “Кантакты” ў нечым можна лічыць працягам выдадзенай у мінулым годзе кнігі Янкі Запрудніка “Па гарачых сьлядах мінуўшчыны. Лісты 1952-1959 гг.”, укладаннем якой займалася Валянціна Трыгубовіч. Цяпер жа – той самы архіў, але іншы ракурс і іншыя ўкладальнікі. У “Кантактах” нам (мне і Лявону Юрэвічу) было цікава паказаць тое, як і дзеля чаго наладжваліся сувязі беларусаў з Беларусі з суродзічамі-эмігрантамі. У кнізе ёсць лісты і з яшчэ савецкіх часоў з газеты “Голас Радзімы”, і з 1980-х, калі да Янкі Запрудніка сталі больш актыўна звяртацца шараговыя беларусы, і з 1990-х, калі інтэнсіўнасць паступлення лістоў з Бацькаўшчыны ды разнастайнасць адрасантаў істотна павялічылася”.
Значную частку кнігі складаюць матэрыялы так званай “праваабарончай” дзейнасці беларускай эміграцыі. Асабліва ў 1980-х, па словах Наталлі Гардзіенкі, Янка Запруднік разам з іншымі эмігрантамі, а таксама і як рэдактар газеты “Беларус”, стаў актыўна падтрымліваць беларускіх іншадумцаў, найбольш вядомым з якіх быў Міхась Кукабака.
“Гэтая галіна дзейнасці беларускіх суродзічаў на Захадзе на сёння вельмі мала даследаваная, – гаворыць Наталля Гардзіенка, – таму ў “Кантактах” мы пастараліся змясціць і своеасаблівую хроніку паведамленняў пра беларускіх іншадумцаў у эміграцыйным друку, і бібліяграфію, і вялікую падборку лістоў да Янкі Запрудніка ад Міхася Кукабакі ўжо па вызваленні, а таксама матэрыялы пра іншых іншадумцаў. Сабраныя ў “Кантактах” лісты з Беларусі – толькі невялікая частка тае шырокай карэспандэнцыі, што адрасавалася Янку Запрудніку і наогул суродзічам на Захадзе. Мы стараліся зрабіць як бы агульны зрэз, засведчыць розныя ўзроўні, тэмы, характар зваротаў да замежных суайчыннікаў. Разам гэтыя матэрыялы адлюстроўваюць і ўяўленні метраполіі адносна дыяспары, і тое, чым жылі асобныя беларусы і беларускае грамадства агулам у 1980-х – 1990-х гг.”
Сэнс свайго жыцця Янка Запруднік акрэсліў у адным інтэрв’ю, якое даваў у 1993 годзе ў Беларусі : “Я знайшоў сэнс жыцця ў службе свайму народу, сваёй Бацькаўшчыне, беларускай справе. Гэта надае майму жыццю дамэтнасць і прыносіць духовае задавальненне”.
Нягледзячы на тое, што Янка Запруднік быў толькі адрасантам змешчаных у кнізе лістоў, ён – сапраўдны герой кнігі, бо ён як бы стаўся правадніком голасу метрапольных беларусаў для замежных суродзічаў. Як адзначае Наталля Гардзіенка, да яго часта звярталіся, бо верылі, што голас будзе пачуты не толькі рэдактарам газеты “Беларус”, але і шырэйшымі коламі беларусаў на Захадзе. І разуменне гэтай важнай ролі, таксама як і паважны юбілей, – добрая нагода, каб сказаць Янку Запрудніку дзякуй. І кніга “Кантакты”, і яе прэзентацыя падчас наведвання спадаром Янкам Беларусі – наша супольная спроба падзякаваць яму за гады служэння беларушчыне.
Прэзентацыя кнігі “Кантакты” адбудзецца ў аўторак, 28 чэрвеня, у Мінскай абласной бібліятэцы імя А. Пушкіна (г. Мінск, вул. Гікала, 4). Пачатак а 18:00.
Падчас прэзентацыі на ўсе пытанні асабіста адкажа галоўны герой кнігі – доктар Янка Запруднік.
Уваход на мерапрыемства вольны.
Кнігу “Кантакты” можна ўжо зараз набыць у наступных кнігарнях:
“Цэнтральны кніжны” (пр. Незалежнасці, 19),
“Акадэмкніга” (пр. Незалежнасці, 72),
“Кнігі & кніжачкі” (пр-т Незалежнасці, 14),
“Кнігарня пісьменніка” (вул. Казлова, 2),
“Веды” (вул. К. Маркса, 36),
“Светач” (пр-т Пераможцаў, 11),
“Кнігарня “Эўрыка” (вул. Куйбышава, 75),
а таксама ў інтэрнэт-краме knihi.by.
Інфармацыйны цэнтр МГА “ЗБС “Бацькаўшчына”
