• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
22.02.2019 | Беларусы свету

Лявон Юрэвіч: “Сітуацыя з заробкамі ў бібліятэках ва ўсім свеце аднолькавая”

Прапануем вашай увазе інтэрвью з вядомым бібліёграфам, архівістам і літаратуразнаўцам Лявонам Юрэвічам, які працуе ў Публічнай бібліятэцы Нью-Ёрка.

 — Вы працуеце ў Публічнай бібліятэцы Нью-Ёрка, ці складана было атрымаць гэтую працу. Распавядзіце, якія былі патрабаванні ці абмежаванні (па полу, расе, поглядам)? А ўвогуле ў вас бібліятэкары могуць ствараць першасныя арганізацыі палітычных партый і рухаў ў бібліятэках?

Праца ў гэтай бібліятэцы — мая першая і, як на сёньня, адзіная ў ЗША. Прыехаў я ў Нью-Ёрк у лютым 1993 году, а ў красавіку ўжо пачаў працаваць. Трапіў фактычна выпадкова: прыйшоў знаёміцца з спадарыняй Зорай Кіпель, а празь нейкі тыдзень яна прапанавала падаць заяву на самы першасны узровень працы ў бібліятэцы — ёсьць такая пазіцыя пад назовам “паж” (page). Мне хапіла на яе веданьня мовы, тым болей, што паж акурат патрабаваўся ў Славянскі аддзел.

Ні пра якія погляды, натуральна, не пыталіся. Дый наагул у бібліятэцы ты можаш належаць толькі да прафсаюзаў. Ніякіх палітычных “гурткоў” няма й ня можа быць. Размовы пра палітыку, рэлігію й сэкс ня надта ўхваляюцца на працоўным месцы: тэмы дражлівыя, датклівыя, “выбухныя”. Лепш пазьбягаць іх і проста рабіць сваю працу.

 — Цікавіць таксама на якія сродкі працуе бібліятэка, ці аказвае яна платныя паслугі, ці падтрымліваецца з дзяржаўнага бюджэту, ці шукае мецэнатаў альбо атрымлівае нейкія гранты? Cуадносіны такой падтрымкі. І ўвогуле што можаце сказаць пра матэрыяльна-тэхнічную кампутарную забяспечанасць.

Нашая бібліятэка — гэта не дзяржаўная ўстанова. Так, мы атрымоўваем датацыі ад штату, якія маюць тэндэнцыю памяншацца, але маем і свае фонды. Таксама адмысловымі аддзеламі вядзецца праца па пошуку мецэнатаў, і вынікі бываюць ашаламляльныя. Напрыклад, Стыў Шварцман, чыім імем названы сёньня галоўны будынак, зь ільвамі, ахвяраваў на бібліятэку больш за 100 мільёнаў даляраў. Кіраўнікі асобных аддзелаў таксама маюць права — і карыстаюцца ім —падаваць заяўкі на гранты — менавіта на свой аддзел.

Што да кампутарнай забясьпечанасьці — карыстаньне кнігамі й кампутарамі ў нас дармовае, як і сам інтэрнэт. Каталёгі, базы дадзеных, за якія плоціць сама бібліятэка, — усё ў вольным доступе. Чытач можа прыйсьці з сваім кампутарам і працаваць, а можа узяць напракат ноўтбук і сядзець зь ім у будынку бібліятэкі, пакуль той адчынены.

 — Ці мяняецца неяк праца бібліятэк пры змене ўлады ў Белым Доме, ці ў Нью-Ёрку? Ці прызначаюцца новыя кіраўнікі бібліятэк, архіваў, музеяў пасля такіх зменаў? І ці ёсць цэнзура, спецсховы ці абмежаванні у камплектаванні фондаў бібліятэк?

Не, зьмена прэзыдэнтаў ці мэраў аніяк не адбіваецца на працы бібліятэкі й не выклікае ланцуговую рэакцыю. Эканоміка — вось што кіруе намі. Агульная эканамічная сітуацыя ў краіне адчувальна адбіваецца на бібліятэцы.

Спэцсховаў у савецкім разуменьні ў нас няма. Затое ёсьць калекцыі (аддзелы), куды вось так проста з вуліцы ня трапіш. Гэта архівы, гэта рэдкія кнігі — чытач мусіць мець дастаткова важкія падставы, каб туды зайсьці. Ня раз здаралася, што наведвальнік замаўляе першавыданьне толькі таму, што яму ці ёй захацелася пачытаць кнігу. Як бы: дзе тут Біблія Гутэнбэрга — я мушу спраўдзіць цытату з Апакаліпсісу. Канечне, гэта недапушчальна.

 — Суадносіны электроннага (кампутарнага) і традыцыйнага (папяровага) напрамкаў працы бібліятэк. Інтэрнет, алічбаваныя выданні ў працы супрацоўнікаў бібліятэк і чытачоў. Выкідваюцца ці захоўваюцца ў закансерваваным выглядзе традыцыйныя (картачныя) каталогі і картатэкі?

Натуральна, электронныя рэсурсы займаюць усё болей месца. У нас у вольным доступе больш за 800 базаў дадзеных — на самыя разнастайныя тэмы. Таксама і часопісы, газэты ўсё болей выкарыстоўваюцца ў электронным фармаце. Нямала кніг у электронным выглядзе таксама — іх можна чытаць і з хаты пры наяўнасьці чытацкага пасьведчаньня.

На сёньня каталёг, зразумела, электронны, але на паліцах, як помнік, хутчэй, стаяць тамы кніжнага каталёгу, якія, у сваю чаргу, былі зробленыя праз капіяваньне картак. Іх любяць разгортваць турысты і рабіць зь імі здымкі.

 — А што можна сказаць пра наведнікаў бібліятэкі, хто гэтыя людзі ў асноўным. Ці магчыма абслугоўвацца на адлегласці, праз інтэрнэт?

О, гэта самы розны народ. І мясцовыя — дасьледнікі, студэнты, пэнсіянэры, і тыя, хто адмыслова прылятае, прыяжджае, каб скарыстаць з нашых збораў. І, так, у нас ёсьць паслуга, якая называецца Ask NYPL — “спытай Бібліятэку”. Пытаньні могуць быць дасланыя праз e-mail, па тэлефоне — голасам ці тэкстам, або праз факс… калі вы знойдзеце яшчэ працоўны. І мы маем на іх адказваць. Пытаньні разьмяркоўваюцца паміж аддзеламі — каму чыя дзялянка.

 — Наколькі жорстка пастаўлена дысцыпліна для супрацоўнікаў, пакаранні за спазненні, тэхналагічныя парушэнні і да т.п. Прафесійны і міжасобавы мобінг – уціск, прыніжэнні з боку адміністрацыі, калег.

У нас вялікі горад і адна з найстарэйшых сістэмаў падземкі — ад 1904 г. Натуральна, што час ад часу нешта ламаецца — і тады спазьненьне непазьбежна. Але ніякіх пакараньняў за гэта: ты або адпрацоўваеш, застаўшыся пазьней, або бярэш з свайго адпачынковага часу.

Пра нейкія прыніжэньні, па-шчырасьці, ня чуў. У нас ёсьць даволі моцны прафсаюз, ёсьць аддзел кадраў, куды можна зазваніць, напісаць, калі маеш нейкія праблемы. Здаецца, найбольш распаўсюджаным было так званае sexual harassment — сэксуальныя дамаганьні — за гэта было звольнена некалькі чалавек.

 — Меры ўганаравання і заахвочвання за добрыя паказчыкі працы, формы “сацыялістычнага (капіталістычнага) спаборніцтва”.

Ну што значыць “добрыя паказчыкі”? Ёсьць праца, і ты яе мусіш выконваць, за тое й заробак атрымоўваеш. Прэмій у нас няма паводле вызначэньня.

 — Наколькі прафесійна і сацыяльна абаронены бібліятэкары як прафесійна-сацыяльная праслойка грамадства. Якія прафсаюзы і грамадска-прафесійныя арганізацыі існуюць ў бібліятэках?

Як троху вышэй згадаў, у нас даволі моцны прафсаюз. І звольніць некага — нават калі працаўнік таго заслугоўвае — ой як няпроста. На маіх вачах цягнулася змаганьне з адной бібліятэкаркай, якая была алкагалічка, піла на працы. Дык спатрэбіўся амаль год часу, каб кіраўнікі аддзелу пазбавіліся ад яе: усё мусіць быць задакумэнтавана, не адзін раз напісана ў той самы аддзел кадраў — каб было дастаткова відавочна, што не хвілінная злосьць ці помста кіруе начальнікам.

Наконт сацыяльнай абароненасьці — вельмі важна, што бібліятэка дае медычнае забесьпячэньне, прычым ня толькі на свайго працаўніка, але і на ўсю сям’ю, за вельмі невялікія грошы.

 — Сацыяльная і грамадская прэстыжнасць бібліятэчнай працы ў ЗША… Памеры заробкаў бібліятэкараў у параўнанні з іншымі прафесіямі, у залежнасці ад навуковых ступеняў.

Баюся, сытуацыя і з прэстыжнасьцю, і заробкамі — ва ўсіх бібліятэках сьвету прыкладна аднолькавая.

У амэрыканскай бібліятэцы багата пасадаў рознага ўзроўню. Уласна “бібліятэкар” — гэта пасада досыць высокая ў бібліятэчных рангах. Ты можаш стацца ім толькі займеўшы навуковую ступеню, прычым, менавіта ў галіне бібліятэказнаўства. Ступені ў іншых галінах не дадаюць табе ні да пазіцыі, ні да заробку ані цэнту. Іншая рэч, што яны робяць цябе большым спэцыялістам у нейкай канкрэтнай галіне, што таксама каштоўна.

 — Найбольш буйныя кнігазборы беларусікі ў бібліятэках і прыватных кнігазборах у ЗША. Іх запатрабаванасць чытачамі.

Як на мяне, збор беларусікі ў нашай бібліятэцы — найлепшы й найбольшы, асабліва што датычыцца эміграцыйных выданьняў: наўрад ці дзе яшчэ ў сьвеце ёсьць аналягічны.

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства Музыка

«Застаецца толькі спадзявацца, што мы ўсе яшчэ зайграем разам». Музыка Аляксандр Казакевіч пра вымушаны пераезд і пра тое, як граць адначасова ў чатырох гуртах

Аляксандр «Роб» Казакевіч — вядомы маладзечанскі рок-музыка, прызнаны палітвязнем. На піку ўласнай металёвай кар’еры...

valiancina_shauchenka
Грамадства Гісторыя

Сёння — Дзень памяці ахвяр Халакосту. Гісторыя Магілёўскага гета

27 студзеня — Міжнародны дзень памяці ахвяраў Халакосту. У Магілёве гета праіснавала з 13 жніўня 1941-га па 1943 год....

valiancina_shauchenka
Грамадства Літаратура

Стаў вядомы шорт-ліст літаратурнай прэміі «Гліняны Вялес»

Журы штогадовай літаратурнай прэміі «Гліняны Вялес» абвясціла кароткі спіс намінантаў на званне лаўрэата за найлепшую...

valiancina_shauchenka
Грамадства

Суд над эксперткай Таццянай Кузінай пачнецца 6 лютага

Пра гэта паведамляюць праваабаронцы. Палітолаг, даследчыца, адна з заснавальніц праекта SYMPA (Школа маладых...

Апошнія навіны

    Грамадства Музыка
    «Застаецца толькі спадзявацца, што мы ўсе яшчэ зайграем разам». Музыка Аляксандр Казакевіч пра вымушаны пераезд і пра тое, як граць адначасова ў чатырох гуртах
    Грамадства Гісторыя
    Сёння — Дзень памяці ахвяр Халакосту. Гісторыя Магілёўскага гета
    Грамадства Літаратура
    Стаў вядомы шорт-ліст літаратурнай прэміі «Гліняны Вялес»
    Грамадства
    Суд над эксперткай Таццянай Кузінай пачнецца 6 лютага
    Грамадства «Музыка»
    Гурт NaviBand выпусціў новы сінгл з украінскай спявачкай Tayanna. Паслухайце, як нашы мовы гучаць разам
    Грамадства «Музыка»
    Топ-5 песень Міхала Анемпадыстава
    Грамадства
    Шыльды «ахоўваецца дзяржавай» сталі мемам. Як бабруйцы жывуць і працуюць у гістарычных камяніцах
    Грамадства
    Куды схадзіць на выходных? Падборка цікавых імпрэзаў 28-29 студзеня
    Літаратура
    «Зекамерон» Максіма Знака выдадуць па-англійску
    Грамадства Літаратура
    «Літургія часу». У Лондане выходзіць новая кніга вершаў Алеся Дуброўскага-Сарочанкава
    Грамадства
    У турме Алесь Пушкін збіраецца намаляваць партрэты Маслюка і Тарашкевіча
    Грамадства
    «Астраномія. Сузор’і». Хутка з’явяцца яшчэ тры маркі з беларускімі назвамі сузор’яў
    Грамадства Літаратура
    Павел Баркоўскі: «Pradmova» можа пашырыць геаграфію, фэст будзе грунтавацца на якасці, а не на палітычнай кан’юнктуры
    Грамадства Музыка
    Лявон Вольскі: Прадаць гітару ды ўладкавацца грузчыкам у гіпермаркет – калі дазволяць
    Грамадства «Музыка»
    Здрада дзяржаве. Музыку Яўгену Глушкову прысудзілі 9 год калоніі за фота аэрадрома ў Зябраўцы

Афіша

  • 28.01 — 26.01

    Гісторыя Гальшкі з Астрога: гістарычная лекцыя ў Вільні

  • 28.01 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 28.01 — 05.02Выстава Наталлі Разуменка ў Мінску
  • 28.01 — 30.03Экспазіцыя да 100-годдзя з дня нараджэння Алены Васілевіч у Мінску
  • 28.01 — 26.02Выстава айца Сяргея Сурыновіча «Птушыны вянок» ў Віцебску
  • 28.01 — 27.02Зімовая выстава ў Мінску
  • 28.01 — 26.02«Самародак з Рагачова». Выстава Анатоля Каплана ў Гомелі
  • 28.01 — 28.02Выстава выцінанкі «Зімовыя цуды» ў Маладзечне

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Лідар «Океана Ельзи» Святаслаў Вакарчук пракаментаваў прысуд за сваю песню ў Мінску
    • Штодзённасць паўстанцаў’1863. Смерць, зброя, алкаголь і адсутнасць сну
    • Песні, прысвечаныя паўстанню 1863–1864 гадоў
    • Мікалай Пачкаеў: «Беларуская лацінка далёкая ад польскай, а гістарычнай сувязі сучаснага кірылічнага алфавіту з тэкстамі старабеларускай мовы няма»
    • Студзеньскае паўстанне: як пачалося і чаму згасла
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип