• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram Tiktok www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • Музыка
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • Гісторыя за 5 хвілін
  • Трызуб і Пагоня
  • Разумняты
  • Вандруем разам
  • Афіша
02.10.2017 | Грамадства

Сірочы лёс: ці патрэбна дзецям татальная апека дзяржавы

У нашай краіне толькі 2% дзяцей штогод вяртаюцца ў свае біялагічныя сем’і — вось такія асаблівасці мае беларуская сістэма, што не арыентуецца на рэінтэграцыю сям’і, а мае характар, блізкі да пенітэнцыярнага.

Якія дзеці часцей трапляюць у інтэрнаты, як паменшыць колькасць сірот і падтрымаць сем’і, што апынуліся ў цяжкім становішчы, высветліў даследчы цэнтр “CASE Belarus”.

Каля 35 тысяч дзяцей (2%) у Беларусі з’яўляюцца поўнымі ці сацыяльнымі сіротамі. Яшчэ 25 тысяч дзяцей знаходзяцца ў сацыяльна небяспечным становішчы, то бок патэнцыйна могуць страціць апеку бацькоў.

— Штогод да трох тысяч дзяцей трапляюць у катэгорыю сіротаў. Больш за 80% з іх — сацыяльныя сіроты,— адзначае Зміцер Бабіцкі, аўтар даследавання «Становішча дзяцей-сіротаў і сем’яў групы рызыкі ў Беларусі».

Падрыхтавана “CASE Belarus”

Амаль палова дзяцей пасля пазбаўлення апекі бацькоў застаецца са сваякамі, якія афармляюць апякунства. Астатнія дзеці трапляюць у інтэрнаты, прыёмныя сем’і, дзіцячыя дамы сямейнага тыпу ці іх усынаўляюць. У краіне адсутнічаюць такія формы, як апека рэлігійнымі арганізацыямі і мясцовымі супольнасцямі.

Часцей у фостэрныя і прыёмныя сем’і трапляюць дзяўчынкі. У выніку амаль 70% дзяцей, якія жывуць у інтэрнатах, хлопчыкі.

— Лічыцца, што хлопчыкі больш праблемныя, тым больш, што людзі ўсё яшчэ мяркуюць, што паводзіны чалавека вызначаюцца генамі. Таму хлопчыкаў не так ахвотна бяруць на сямейную форму выхавання, — тлумачыць даследчык “CASE Belarus”.

Падрыхтавана “CASE Belarus”

Як сведчаць апошнія дадзеныя, праблема сіроцтва ў краіне не пагаршаецца, колькасць дзяцей-сірот зніжаецца як у абсалютным вымярэнні, так і ў адносным. Гэта звязана перш за ўсё з тым, што колькасць жанчын фертыльнага ўзросту памяншаецца, а таксама з дзяржаўнай палітыкай па прафілактыцы сацыяльнага сіроцтва і ахове дзяцінства.

— Калі казаць пра альтэрнатыўную апеку і палітыку аховы дзяцінства, то беларуская сістэма даволі распрацаваная. Яна ставіць Беларусь у адзін шэраг з Польшчай ці Літвой, — кажа эксперт.

Большая частка дзяцей-сірот у краіне мае ўзрост больш за 10 гадоў. І параўнанне дадзеных за розныя гады сведчыць аб тым, што сярэдні ўзрост сірот расце.

— Колькасць выяўленых сірот можа зніжацца за кошт таго, што дзеці сталеюць і выходзяць з гэтай катэгорыі, а новых сірот з’яўляецца менш, чым раней, — патлумачыў “Заўтра тваёй краіны” Зміцер Бабіцкі.

 

Падрыхтавана CASE Belarus

Галоўнае дасягненне палітыкі ў сферы аховы дзяцінства ў тым, што дзяцей, якія трапляюць на інстытуцыянальную апеку ў інтэрнатныя ўстановы, даволі мала, кажа эксперт. Але разам з тым толькі 2% дзяцей штогод вяртаюцца ў свае біялагічныя сем’і. Гэта характарызуе асаблівасці беларускай сістэмы, якая не арыентуецца на рэінтэграцыю сям’і, а мае характар, блізкі да пенітэнцыярнага: бацькі нясуць фінансавыя абавязкі па ўтрыманні дзяцей, якіх у іх адабралі. За ўхіленне ад працы і выплат прадугледжваецца такое пакаранне, як зняволенне. Зараз такіх пакараных налічваецца больш за 2 тысячы чалавек.

— На Захадзе людзей не пазбаўляюць бацькоўскіх правоў, а даюць час, каб яны маглі рэабілітавацца ў сацыяльным плане, і сям’я магла ўз’яднацца, — кажа Зміцер Бабіцкі.

Адна з праблем, якую давядзецца вырашыць, палягае ў тым, што дзеці-сіроты да трох гадоў знаходзяцца пад юрысдыкцыяй Міністэрства аховы здароўя і ўтрымліваюцца ва ўстановах медычнага тыпу, дзе, за рэдкім выключэннем, адсутнічае педагагічны персанал. Гэта прыводзіць да праблемаў у псіха-фізічным развіцці дзяцей, вызначае аўтар даследавання.

Сярод іншых рэчаў, якія можна палепшыць і зрабіць больш эфектыўнымі, эксперт называе дадатковыя меры па прафілактыцы сіроцтва, удасканаленне працы з бацькамі, правы якіх, як і інтарэсы сям’і, адыходзяць на другі план. Як вынік сістэма значна пагаршае магчымасці сям’і на рэінтэграцыю.

Актуальнай лічыць даследчык і працу па дэінстытуалізацыі: хоць у інтэрнатных установах у матэрыяльным плане дзеці часам утрымліваюцца лепш, чым жывуць многія дзеці не сіроты, але сацыяльны і псіхалагічны кантэкст у іх адмоўны з-за закрытасці структур і з-за таго, што дзеці жывуць у вялікіх групах, таму пазбаўленыя асобнай прасторы, падпарадкаваныя строгаму парадку, не маюць магчымасці самастойна выбіраць ні свой рацыён, ні чым займацца ў вольны час.

Патрабуе пэўных змен і палітыка ў постінтэрнатнай і постапекунскай працы. Сітуацыя з выдзяленнем сіротам жылля на безумоўнай аснове спрыяе іх безадказнаму станаўленню да маёмасці, лічыць эксперт. Дзеці часта абмежаваныя ў выбары прафесіі і месцы вучобы. З-за таго, што ўзровень адукацыі ў сірот ніжэйшы за сярэдні па краіне, большасць атрымлівае сярэднюю спецыяльную ці прафесійна-тэхнічную адукацыю. Навучанне ў вышэйшых установах дасягальнае толькі для шостай часткі сірот.

 Заўтра тваёй краіны

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Літаратура

Фестываль дзіцячай кнігі «Міхасёвы прыгоды» ў Мінску

У пятніцу, 2 чэрвеня, музей Якуба Коласа ладзіць Фэст дзіцячай кнігі «Міхасёвы прыгоды». Праграма: ...

valiancina_shauchenka
Асоба

Мелказёраў: я не баюся быць тупаком

Мікіта Мелказёраў жыве ў Варшаве, а ягоныя думкі па-ранейшаму — у беларускай стужцы навінаў. П’е эспрэса памерам...

valiancina_shauchenka
Краіна

Найвышэйшы над Беларуссю помнік ўсталявалі ў Наваградку

Скульптуру сімвала старадаўняга мястэчка, Міхала Арханёла, усталявалі ў двары колішняга дамініканскага кляштара ля касцёла...

valiancina_shauchenka
Культура

Паглядзіце, якія выцінанкавыя стыкеры зрабіла мастачка Вольга Бабурына

Дасяжныя для спампавання новыя стыкеры, створаныя мастачкай Вольгай Бабурынай, больш вядомай у творчым асяродку як Palunisа. ...

Апошнія навіны

    Літаратура
    Фестываль дзіцячай кнігі «Міхасёвы прыгоды» ў Мінску
    Асоба
    Мелказёраў: я не баюся быць тупаком
    Краіна
    Найвышэйшы над Беларуссю помнік ўсталявалі ў Наваградку
    Культура
    Паглядзіце, якія выцінанкавыя стыкеры зрабіла мастачка Вольга Бабурына
    Грамадства
    Стала вядома, як будзе выглядаць надмагільны помнік Змітраку Бядулю на Усходніх могілках
    Грамадства
    «Таму што мы — беларусы». Як выхоўваць дзіця па-беларуску за мяжой і не толькі?
    Грамадства Музыка
    «Краіна Ценю (Прывітанне)». Гурт «Маці Ветру» выпусціў новы трэк
    Грамадства
    Незададзеныя пытанні з непрыемнымі адказамі
    Літаратура Асоба
    «Чырвоная ўтопія» Святланы Алексіевіч — энцыклапедыя гвалту, у якой не пастаўлена кропка
    Культура
    Дзесьці ля анлайн-вытокаў. Гайд па віртуальнай музейнай прасторы Беларусі
    Музыка Забавы
    Тэст: Пазнай выканаўцу па радках з трэка
    Культура
    Успамiнаць Менск тут будзе не балюча. У Вільні пакажуць мультымедыйную фотавыставу для тых і пра тых, хто не можа вярнуцца ў родны горад
    Культура Музыка
    Беларускія песні ды танцы, майстар-класы ды купальскае вогнішча. Абвешчана праграма Фэстывалю Беларускай Традыцыі SONCAHRAJ
    Літаратура
    Першая кніга прозы аб пратэстах Беларусі — «Ператрус у музеі» Альгерда Бахарэвіча
    Навіны "Будзьма!" Гісторыя за 5 хвілін
    Тэстамент Гедыміна: памылка ці поспех вялікага князя? Адказваем у «Гісторыі за 5 хвілін»

Афіша

  • 01.06 — 02.06

    ПАДЗЕЯ ДНЯ: «Ich heiße Frau Troffea»: спектакль-перформанс Сяргея Шабохіна ў Варшаве

  • 01.06 — 18.06Выстава «Калі яго парушыць, яно становіцца адчувальным» у Вільні
  • 01.06 — 18.06Выстава выцінанкі Наталлі Каньковай у Віцебску
  • 01.06 — 18.06Выстава «Abstract» у Віцебску
  • 01.06 — 18.06Новыя імёны мастацтва: фестываль «Арт-Мінск»
  • 01.06 — 07.06Pop-up store беларускіх мастакоў у Мінску
  • 01.06 — 08.06 Выстава Анастасіі Рыдлеўскай «Nothing Left» у Познані
  • 01.06 — 10.06«Past Garden». Выстава Рамана Камінскага ў Варшаве

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Паглядзіце, які кліп стварыў штучны інтэлект для гурта NaviBand
    • Міраслаў Лазоўскі: Беларуская нацыя можа сфармавацца адно на падставе шырокай культурніцкай працы
    • Гайд па беларускім Кракаве: пляцоўкі, ініцыятывы, падтрымка
    • Сяляне ў Вялікім Княстве Літоўскім: як жылі, чым займаліся, што мелі
    • Усе жадаючыя могуць прыняць удзел у раскопках Старога Менска
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип