• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
19.09.2018 | У краіне Гісторыя

З вядром на галаве і без вушэй, альбо Топ-5 помнікаў савецкай эпохі, што з’явіліся ў незалежнай Беларусі

Калі ў іншых постсавецкіх краінах Сталінаў ды Ленінаў менее, у нас яны працягваюць усплываць з небыцця. Апошні прэцэдэнт – з’яўленне профілю Леніна на трыумфальнай арцы ў Магілёве… А дзе яшчэ?

Мы паспрабавалі сабраць топ-5 самых скандальных савецкіх помнікаў, якія з’явіліся за апошнія 27 гадоў альбо проста вярнуліся пасля перапынку на свае старыя пастаменты.

 

Лінія Сталіна: “вождзь” без вушэй

Самы вядомы Сталін краіны “красуецца” на лініі свайго ж імя, якая паспела стаць турыстычнай атракцыяй. Адкуль узяўся гэты бюст? Некалі “вождзь” красаваўся ў Івянцы, але, паводле мясцовай байкі, яго патрушчыў былы “лясны брат”, які вярнуўся на Радзіму з ГУЛАГа пасля 1956 года. На фоне “развянчання культу асобы” былы палітвязень нібыта і не пацярпеў моцна пасля інцыдэнту, а вось Коба – пацярпеў: помнік застаўся без вушэй.

Сталін на лініі Сталіна (1)

Доўгія гады бюст захоўваўся на задворках нейкага мясцовага мехдвара і зноўку ўсплыў толькі пасля адкрыцця Лініі Сталіна. Пры гэтым першы час так і стаяў без вушэй. Пасля вушы даручылі дарабіць мясцоваму скульптару. Кажуць таксама, што Уга Чавес падчас свайго візіту на Лінію ўскладаў кветкі яшчэ да “бязвухага” Сталіна…

 

Ленін ля МТЗ: бойка пад дажджом

Помнік Леніну каля прахадной МТЗ з’явіўся пару гадоў таму з ініцыятывы дырэкцыі завода. На адкрыццё апроч рабочых і АМАПа прыйшлі сталічныя камуністы. Падчас урачыстасці ўспыхнуў канфлікт, які перарос у бойку: на адкрыццё прыйшлі таксама і антыкамуністы з плакатамі ў выглядзе рэзанансных цытатаў Ільіча.

Ленін каля ўваходу на МТЗ (1)

Ленін каля ўваходу на МТЗ (2)

Штурханіна суправаджалася крыкамі і скандаваннем лозунгаў з абодвух бакоў пад халодным восеньскім дажджом. Актывістаў арыштавалі, а помнік застаўся сабе стаяць на месцы, вітаючы рабочых штораніцы.

 

“Алея герояў” у Свіслачы: ад Каліноўскага да Сталіна

Свіслач, невялічкае мястэчка на поўдні Гарадзеншчыны, можа пахваліцца ўнікальнай для Беларусі “Алеяй герояў”. Гэта, мабыць, і ёсць адлюстраваннем стракатай ідэалагічнай карціны ў галовах нашых суайчыннікаў. Тут вам і Ленін, і Сталін, і Каліноўскі, і Траўгут, і помнік “афганцам”…

Сталін у Свіслачы (1)

Сталін у Свіслачы (2)

Насамрэч Сталін на пастаменце з’явіўся даволі позна: фактычна, яго паставілі ў супрацьвагу паўстанцам – Кастусю Каліноўскаму і Рамуальду Траўгуту. Мясцовыя ідэолагі палічылі патрэбным разбавіць кампанію нацыянальных герояў, а ў выніку атрымаўся поўны “вінегрэт у камені”.

 

Ленін у Сапоцкіне: сабралі, як пазл, і паставілі на месца

Мястэчка Сапоцкін – гэта самы захад Гарадзеншчыны, мяжа зусім блізка. Тут пануе каталіцкі дух, а мясцовыя па-ранейшаму трымаюцца старых польскіх традыцыяў: адзіная ў краіне вуліца імя Яна Паўла ІІ менавіта тут. Быў у Сапоцкіне і свой Ленін, якога сапоцкінцы зрынулі яшчэ ў пачатку 1990-х, нічога не баючыся і ні ў кога не пытаючыся.

Ленін у Сапоцкіне-1

Часы змяніліся: па загадзе “зверху” Леніна трэба было вяртаць. Але што рабіць, калі ён разбіты на некалькі кавалкаў (па лініі грудзей і па нагах)? Правільна, склеіць! Сказана –зроблена, але нават цяпер праз слаі фарбы праглядаюцца тыя шнары-пераломы. Зрэшты, нават пасля вяртання сапоцкінцы не раз дэманстравалі сваё стаўленне да помніка: аднаго ранку, напрыклад, на галаве Леніна аказалася металічнае вядро…

 

Помнік чэкістам: “крылаты гусар” Дзяржынскі

Памятны знак “Шчыт Айчыны” з’явіўся ў Мінску ў 2012 годзе. Кампазіцыя даволі мазаічная: тут вам і савецкі жаўнер часоў Другой сусветнай, і сучасны супрацоўнік КДБ, і, канечне ж, “Жалезны Фелікс”. Усё гэта дапаўняюць выявы Холмскіх варотаў Брэсцкай крэпасці, абеліска на плошчы Перамогі, Сафійскага сабора ў Полацку.

Помнік чэкістам - Мінск

Цікава, што па полі шчыта раскіданыя некалькі выяваў буслоў. Адной з птушак не бачна, але яе крыло нібыта вырастае з левага пляча Фелікса Эдмундавіча, што робіць яго падобным да крылатага гусара часоў Хадкевіча ці Януша Радзівіла.

Алесь Кіркевіч

 

 

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства Літаратура

«Літургія часу». У Лондане выходзіць новая кніга вершаў Алеся Дуброўскага-Сарочанкава

Пра выхад новай кнігі вершаў напісаў Алесь Дуброўскі на сваёй старонцы ў Фэйсбук. «У Лондане выходзіць...

valiancina_shauchenka
Грамадства

У турме Алесь Пушкін збіраецца намаляваць партрэты Маслюка і Тарашкевіча

Жонка мастака распавяла «Народнай Волі» пра апошнія навіны ад мужа. Алесь Пушкін Як вядома, Алесь Пушкін...

valiancina_shauchenka
Грамадства

«Астраномія. Сузор’і». Хутка з’явяцца яшчэ тры маркі з беларускімі назвамі сузор’яў

3 лютага 2023 года Міністэрства сувязі і інфарматызацыі Рэспублікі Беларусь выпускае ў абарачэнне тры паштовыя маркі...

valiancina_shauchenka
Грамадства Літаратура

Павел Баркоўскі: «Pradmova» можа пашырыць геаграфію, фэст будзе грунтавацца на якасці, а не на палітычнай кан’юнктуры

Каардынатар фэсту, філосаф Павел Баркоўскі ў інтэрв’ю Budzma.org распавядае пра новы конкурс ад «Pradmova», уласна сам сёлетні...

Апошнія навіны

    Грамадства Літаратура
    «Літургія часу». У Лондане выходзіць новая кніга вершаў Алеся Дуброўскага-Сарочанкава
    Грамадства
    У турме Алесь Пушкін збіраецца намаляваць партрэты Маслюка і Тарашкевіча
    Грамадства
    «Астраномія. Сузор’і». Хутка з’явяцца яшчэ тры маркі з беларускімі назвамі сузор’яў
    Грамадства Літаратура
    Павел Баркоўскі: «Pradmova» можа пашырыць геаграфію, фэст будзе грунтавацца на якасці, а не на палітычнай кан’юнктуры
    Грамадства Музыка
    Лявон Вольскі: Прадаць гітару ды ўладкавацца грузчыкам у гіпермаркет – калі дазволяць
    Грамадства «Музыка»
    Здрада дзяржаве. Музыку Яўгену Глушкову прысудзілі 9 год калоніі за фота аэрадрома ў Зябраўцы
    Грамадства Літаратура
    Выдавецтва «Кнігазбор» спыняе дзейнасць
    Грамадства
    Беларуская мова: абраная местачковасць?
    Грамадства
    Кааператывы як рухавік грамадскага жыцця
    Грамадства Мастацтва
    Узровень аб’ектаў. Выстаўку лаўрэатаў V Трыенале дэкаратыўнага мастацтва адкрылі ў Мінску
    Грамадства Замежжа Беларусы свету
    Вільні 700 гадоў. Што гэтае месца азначае для беларусаў?
    Грамадства
    Беларусь спыніла дзеянне пагаднення з Францыяй у галіне культуры, адукацыі, навукі і СМІ
    Грамадства «Музыка»
    Праект «bayski»: «Мэта даволі простая — паказаць, што беларуская мова можа быць моднай і стылёвай»
    Грамадства
    Абрад «Конікі» ў Давыд-Гарадку. Новы фільм праекта «Кола беларускіх абрадаў»
    Грамадства Літаратура
    Зміцер Бартосік: «З’ехаўшы з несвабоднай Беларусі, я развітаўся з сапраўднай свабодай»

Афіша

  • 27.01 — 26.01

    Гісторыя Гальшкі з Астрога: гістарычная лекцыя ў Вільні

  • 27.01 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 27.01 — 05.02Выстава Наталлі Разуменка ў Мінску
  • 27.01 — 30.03Экспазіцыя да 100-годдзя з дня нараджэння Алены Васілевіч у Мінску
  • 27.01 — 26.02Выстава айца Сяргея Сурыновіча «Птушыны вянок» ў Віцебску
  • 27.01 — 27.02Зімовая выстава ў Мінску
  • 27.01 — 26.02«Самародак з Рагачова». Выстава Анатоля Каплана ў Гомелі
  • 27.01 — 28.02Выстава выцінанкі «Зімовыя цуды» ў Маладзечне

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Лідар «Океана Ельзи» Святаслаў Вакарчук пракаментаваў прысуд за сваю песню ў Мінску
    • Песні, прысвечаныя паўстанню 1863–1864 гадоў
    • Штодзённасць паўстанцаў’1863. Смерць, зброя, алкаголь і адсутнасць сну
    • Мікалай Пачкаеў: «Беларуская лацінка далёкая ад польскай, а гістарычнай сувязі сучаснага кірылічнага алфавіту з тэкстамі старабеларускай мовы няма»
    • Студзеньскае паўстанне: як пачалося і чаму згасла
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип