Даследаванне культурнага пласта XV стагоддзя праводзілі на невялікім участку будпляцоўкі, дзе выкапаны катлаван пад новы будынак на плошчы Савецкай, паведамляе Sputnik.
Археолагі скончылі працу на будпляцоўцы каля дома Мураўёва і гатэля Сямашка ў цэнтры Гродна, дзе падчас капання катлавана будаўнікі натыкнуліся на культурны пласт XV стагоддзя.
Аб завяршэнні археалагічных даследаванняў на будпляцоўцы паведаміў іх кіраўнік — навуковы супрацоўнік Інстытута гісторыі НАН Андрэй Вайцяховіч. У бліжэйшы час ён будзе вывучаць усе знаходкі, якія былі выяўленыя падчас археалагічнага нагляду, а затым паабяцаў расказаць пра іх падрабязней.
Артэфакты XII-XVIII стагоддзяў
Падчас археалагічнага нагляду на месцы цяперашняга катлавана археолаг выявіў 16 ружэйных крэменяў XVIII стагоддзя і прадметы XVII стагоддзя — манеты, шпору, кавалачкі пячных кафляў з кветкамі, выявай дракона. Таксама падчас капання катлавана былі адкрыты фрагменты падвальных сцен і арачных скляпенняў старадаўняга будынка, іх вырашылі не захоўваць, толькі зрабілі замеры, сфатаграфавалі і нанеслі на схему для выніковай справаздачы.
На ўчастку, дзе праходзілі археалагічныя даследаванні, у першыя дні былі знойдзены цікавыя прадметы прыкладна XV — пачатку XVI стагоддзяў. Гэта фрагменты скуры, керамікі, металічныя прадметы, напрыклад, іголкі, кавалак нажа, дзве жаночыя зашпількі — саджанні, манеты, фрагменты драўляных канструкцый маставой і загарадзі. Самы старажытны з выяўленых артэфактаў — наканечнік стралы, датаваны XII-XIII стагоддзем, які мог выкарыстоўвацца для палявання. Яшчэ адна рэдкая знаходка — гэта фрагмент тканіны, якая мае прыгожую структуру і нядрэнна захавалася.
Тым часам на пляцоўцы ля дома Мураўёва працягваюцца будаўнічыя працы — на гэтым тыдні пачалі бурыць палі, якія нададуць дадатковую ўстойлівасць будучага будынка.
Што будуюць на Савецкай?
Будаўнічыя работы на рагу плошчы Савецкай і вуліцы Калючынскай пачаліся ў пачатку гэтага тыдня: 13 верасня тут пачалі капаць катлаван. Заказчык работ — гродзенскі бізнэсовец Станіслаў Сямашка, якому належаць тры суседніх будынка. Участак ён купіў год таму на аўкцыёне за 30 тысяч рублёў. Тут павінны пабудаваць будынак грамадскага прызначэння. Па зацверджаным Міністэрствам культуры праекце, адзін з фасадаў выкананы пад даўніну і візуальна падобны на дом Лапіных канца XIX стагоддзя, другі — у стылі «мадэрн» з вялікімі панарамнымі вокнамі і часткова зашклёнай дахам. Акрамя таго, будынак будзе мець падвальныя памяшканні і мансардны паверх.
Новострой ўзводзіцца на месцы страчанага ў сярэдзіне мінулага стагоддзя старадаўняга дома XVIII-XIX стагоддзяў. Ён належаў купцу Курляндскаму, у ім размяшчаліся фотамайстэрня, аптэчны склад, стаматалогія. Будынак быў моцна пашкоджаны падчас Другой сусветнай вайны, прызнаны аварыйным, некалькі гадоў стаяў у выглядзе руін. У 50-я гады яго знеслі, а падвалы засыпалі. На гэтым месцы доўгі час знаходзілася драўлянае будынак, у 90-е гады яго дэмантавалі, з тых часоў участак пуставаў.
З пачатку будаўнічых работ на аб’екце гараджан абурыла, што яны праходзяць без археалагічных даследаванняў. Калі капалі катлаван, праводзіўся археалагічны нагляд, а выкапаную зямлю вывозілі на грузавіках. Усе работы былі зацверджаны Міністэрствам культуры. Гродзенскі краязнаўца накіраваў у Мінкульт ліст з просьбай звярнуць увагу, што пры будаўніцтве можа быць знішчаны каштоўны культурны пласт, які прымыкае да тэрыторыі рынкавай плошчы старога Гродна.
Увечары 16 верасня, калі будаўнікі амаль скончылі рыць катлаван, на яго краі знайшлі прадметы меркавана XV стагоддзя. Участак абгарадзілі, доступ будаўнікоў туды зачынілі, а 20 верасня на ўчастку плошчай прыкладна 40 квадратных метраў пачаліся археалагічныя даследаванні.