Усе бацькі мараць аб тым, каб іх дзіця паспяхова вучылася ў школе і інстытуце. Шмат у чым гэта залежыць ад таго, наколькі добра ў дзіцяці развіта памяць, ці можа яно хутка і якасна запамінаць матэрыял. Чым лепш у дзіцяці памяць, тым хутчэй і лягчэй яно засвойвае неабходныя веды. Без здольнасці хутка і добра запамінаць інфармацыю немагчыма здаць іспыты «на выдатна» ці вывучыць замежную мову. Бо адукацыя пабудавана на завучванні матэрыялаў і запамінанні. Вельмі часта бацькі і настаўнікі скардзяцца на дрэнную памяць дзіцяці, асабліва ў 1 класе. Дзеці забываюцца, што зададзена на дом, што трэба прынесці са школьнага прыладдзя на наступны дзень. «Звязда» разам з псіхолагам Аленай Шаўчэнка дае некаторыя карысныя парады, якія дапамогуць палепшыць запамінанне.
Як працуе памяць? На працу памяці ўплываюць пэўныя ўчасткі кары галаўнога мозгу, мазжачок, лімбічная сістэма. Але асноўны ўплыў на гэтую працу аказваюць участкі, размешчаныя ў скроневай вобласці левага і правага паўшар’яў. Яшчэ адна важная структура мозгу, якая ўплывае на працэс запамінання — гіпакампа. У галаўным мозгу каля 86 млрд нейронаў, якія ўтвараюць шматлікія сувязі. Наш мозг запамінае ўсё, што мы ўбачылі, панюхалі, пачулі, паспрабавалі. Любая інфармацыя пакідае след у памяці.
Чаму дзіця дрэнна запамінае? Прычыны могуць быць абсалютна розныя:
Стомленасць
Лянота
Дзіцяці можа быць сумна, і нецікава. У дашкольнікаў пераважае міжвольнае запамінанне. Найлепш яны захоўваюць у памяці тыя прадметы і з’явы, якія іх здзівілі і зацікавілі, а таксама тыя, з якімі яны актыўна ўзаемадзейнічалі.
Негатыўная ацэнка бацькоў: «У цябе ніколі нічога не атрымліваецца», «ты ўвесь час робіш памылкі»
Недахоп сну, стрэсавыя сітуацыі, рэзкая змена ўмоў жыцця, павышаныя нагрузкі на галаўны мозг, у тым ліку на памяць. Таму сачыце за сном дзіцяці. Пры недасыпанні праца мозгу пагаршаецца.
Якія прадукты дапамагаюць палепшыць памяць? Для добрай памяці без кашы не абысціся. З гародніны для мозгу карысна капуста брокалі, памідоры, шпінат і авакада. Чорны вінаград, сок з яго і разынкі павышае ў крыві колькасць дапаміну, які паляпшае памяць і стымулюе мазгавую дзейнасць. Рыба павінна быць у меню двойчы на тыдзень. Гэта — ласось і іншая тоўстая рыба, яйкі, грэцкія арэхі, морква, цёмна-зялёная гародніна, бананы.
Метады, якія, несумненна, палепшаць запамінанне інфармацыі:
Вывучайце з дзіцем замежныя мовы — гэта развівае асацыятыўнае мысленне. Навукоўцы даказалі, што прасцей і больш эфектыўна вывучыць замежную мову з дзяцінства. Калі дзіця будзе вучыць 5-7 новых слоў у дзень, гэта будзе яшчэ і выдатнай трэніроўкай памяці. Абавязкова практыкуйце паўтарэнні вывучанага раней, каб словы не забываліся.
Прасіце дзіця расказаць, як прайшоў яго дзень у садку ці школе. Гэта выдатны спосаб трэніроўкі памяці і ўменні выбудоўваць храналогію падзей. Спачатку задавайце навадныя пытанні — напрыклад, якія былі заняткі, што давалі на сняданак і на абед. Выпытайце падрабязнасці, каб навучыць запамінаць дэталі накшталт колеру сукенкі сяброўкі. З часам дзіця навучыцца само апісваць у дэталях мінулы дзень. Падобнай выявай вы трэніруеце магчымасць утрымліваць увагу, быць уключаным і запамінаць новую інфармацыю з драбнюткімі падрабязнасцямі.
Чытайце і пераказвайце разам. Абавязкова чытайце дзіцяці казкі і апавяданні, пасля чаго прасіце пераказаць падзеі і выказаць сваё меркаванне. Добра трэніруе памяць і завучванне на памяць невялікіх вершаў, выдатна папоўніць слоўнікавы запас і палепшыць камунікатыўныя навыкі. Прапануйце дзіцяці чытаць услых, калі трэба нешта вывучыць. Гэта дапамагае засяродзіцца на матэрыяле і запомніць яго. Чытанне ўслых павінна быць выразным і эмацыянальным, бо праз эмоцыі памяць працуе значна лепей.
Займайцеся з дзіцем спортам. Спартыўныя практыкаванні і любая рухальная актыўнасць спрыяюць развіццю маторыкі, а таксама паляпшаюць забеспячэнне галаўнога мозгу кіслародам. Няхай дзіця катаецца на веласіпедзе, асвоіць ролікі, абавязкова навучыцца плаваць.
Практыкаванні, якія дапамогуць палепшыць памяць:
«Запамінанне прадметаў». Пакажыце дзіцяці малюнак, на якім намаляваны некалькі прадметаў, і дайце 15-20 секунд на запамінанне. Пасля гэтага перавярніце лісток і папрасіце яго пералічыць, што было намалявана. Таксама можна намаляваць усе гэтыя прадметы паўторна на новым лісце.
«Параўнанне спіскаў». Пакажыце дзіцяці спіс з 10 слоў і папрасіце іх запомніць. Потым дайце яму другі спіс, дзе ёсць 3-5 слоў з першага спіса і 5-7 новых. Папытаеце адшукаць усе словы з першага спісу. Але чым старэйшае дзіця, тым больш слоў павінна быць у спісе.
«Угадай прадмет». Гульня падыходзіць для дзяцей да 12 гадоў. Дзіцяці завязваюць вочы і даюць у рукі прадмет. Ён павінен навобмацак адгадаць, што гэта за прадмет. У час заняткаў развіваецца тактыльная памяць.
«Пабудзь ляўшуном, калі ты праўша, і наадварот». Звычайныя дзеянні (трымаць відэлец, лыжку, зубную шчотку), перакладзеныя на нязвыклую руку, ужо дапамогуць мозгу перазагрузіцца і навучыцца простым рэчам нанова. Парайце дзіцяці задзейнічаць руку, якая не з’яўляецца асноўнай. Напрыклад, праўшы могуць пачаць чысціць зубы левай рукой. Гэта выдатная трэніроўка мозгу.
Для дасягнення істотных вынікаў трэба сістэматычна трэніраваць памяць. Займацца неабходна ўвесь час, тады і эфект будзе максімальным. Усе заняткі павінны праводзіцца ў гульнявой форме, каб не выклікаць надакучлівасць.
