• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
18.10.2012 | Замежжа Музыка Беларуская мова

Дзеці штата Мічыган спяваюць беларускія «Песні для Лады»

Беларуская кампазітарка Ала Барзова жыве ў ЗША ўжо 19 гадоў. Нядаўна буйны лэйбл класічнай музыкі Naxos выпусціў дыск з яе творамі. У рэліз апроч аркестравага сачынення «Да Новага Свету» ўвайшла 36-хвілінная кантата «Песні для Лады», словы для якой напісаныя паводле беларускага фальклору. Яна выконваецца Дэтройцкім сімфанічным аркестрам і дзіцячым хорам Мічыганскага дзяржаўнага ўніверсітэта.

«Прыляцелі птушкі, селі на вароты, у чырвоных ботах», — спяваюць маленькія амерыканцы па-беларуску, дарэчы, зусім без акцэнту.

— Cпадарыня Ала, які беларускі фальклор быў выкарыстаны ў кантаце?

— Гэта частка дзіцячага фальклору — лічылкі, гульні, калыханкі. Два месяцы ў бібліятэцы Акадэміі навук у Мінску я іх вывучала. У сярэдзіне першай часткі кантаты дзеці спяваюць пра птушак і пра тое, як чакаюць іх вяртання з цёплых краёў. У фінале твора я выкарыстала запіс птушыных спеваў у вясеннім лесе. Атрымалася своеасаблівая арка, якая аб’яднала твор.

— У амерыканскіх дзяцей атрымліваецца спяваць па-беларуску? І ці ведаюць яны, пра што гэтыя песні?

— Дзеці (а падчас канцэрту на сцэне каля 70 харыстаў) выконваюць 36-хвілінную кантату на памяць і практычна без акцэнту. Калі я прыехала ў горад Лансінг на рэпетыцыю, то адразу зразумела, што з імі хтосьці вельмі сур’ёзна працаваў, інакш гэта было б проста немагчыма. Высветлілася, што дзяцей вучыла беларускаму вымаўленню Алена Дзербіна, маладая і вельмі таленавітая скрыпачка з Мінска, якая ў Ласінгу атрымлівала доктарскую ступень. Сэнс песняў дзеці ведаюць, бо маюць ангельскі пераклад. Яны вучылі і спявалі кантату з вялікім энтузіязмам, гэта было проста цудоўна.

— Праца над кантатай пачалася ў 1986 годзе, калі вы яшчэ жылі ў Беларусі, і доўжылася пяць гадоў. А як вы атрымалі прапанову выпусціць гэты дыск цяпер?

— Ужо праз год пасля напісання ў 1992-м кантата была запісаная дзіцячым хорам і аркестрам беларускага радыё. Гэты запіс быў маёй візітоўкай, калі я прыехала ў ЗША. Я паказала яго шэрагу вядомых амерыканскіх кампазітараў. Праз год пасля эміграцыі дзве часткі кантаты былі выкананыя з велізарным поспехам дзіцячым хорам Кантара і Пенсільванскім сімфанічным аркестрам у горадзе Алентаўн, дзе мая сям’я тады жыла. Аднак прайшло 18 гадоў пасля напісання кантаты, перш чым яе параіў сусветна вядомаму дырыжору Леанарду Слаткіну вядомы амерыканскі кампазітар Джон Карыльяна. Маэстра Слаткін, чыя сям’я таксама калісьці прыехала з Беларусі, шукаў значнае славянскае сачыненне для свайго першага сезона ў якасці галоўнага дырыжора Дэтройцкага сімфанічнага аркестра. Я радая, што гэтым сачыненнем стала мая беларуская кантата.

— Вашая дачка Лада, якой прысвечаны твор, вырасла на беларускіх песнях, але з дзяцінства жыве ў Амерыцы. Ці ўсведамляе яна сябе сёння хоць трошкі беларускай?

— Мы эмігравалі ў ЗША, калі Ладзе было восем, але некалькі гадоў таму яна здзівіла нас, напісаўшы песню-ўспамін пра дзень нашага ад’езду, які, як выявілася, запомніла вельмі добра. Ладзе 27, яна жыве ў Портлэндзе, штат Арэгон, вывучае ангельскую літаратуру, піша песні і выконвае іх, акампануючы сабе на гітары, завяршае працу над сваёй кнігай апавяданняў. Яна таксама працуе з падлеткамі, дапамагаючы ім знайсці свой шлях. Безумоўна, яна марыць калі-небудзь наведаць Беларусь, дзе ў нас шмат сваякоў.

Калыханку з кантаты (а гэта не проста калыханка, а цэлая сцэна), Лада вельмі любіла ў дзяцінстве. Яшчэ адна яе ўлюбёная беларуская калыханка — «Спі, сыночак міленькі», да якой я напісала іншыя словы, выкарыстаная ў маім сачыненні «Казачныя карцінкі» для фартэпіяна.

— Як успрымаюцца беларускія матывы амерыканскай публікай?

— Амерыка — шматнацыянальная краіна, і беларyскія (ды і наогул нацыянальныя) матывы ўспрымаюцца з вялікай цікавасцю. Усе чатыры выкананні кантаты ў Дэтройце былі сустрэтыя авацыяй стоячы. Кожны вечар у зале было 2000 слухачоў. Кантата — сапраўды вельмі беларускае сачыненне і не адзінае ў маёй творчасці. У мяне ёсць харавы цыкл «Калі вецер вее» на вершы Максіма Танка (мы жылі з ім у адным доме), ужо згаданы фартэпіянны цыкл «Казачныя малюнкі», «Пінск і блюз» для акардэона або скрыпкі і фартэпіяна, а таксама песні.

— Ці плануеце калі-небудзь прэзентаваць «Песні для Лады» на радзіме?

— Я прыязджала на радзіму двойчы: у 2003 годзе з вядомым амерыканскім ансамблем Da Capo Chamber Players, які выконваў у тым ліку і маю музыку, і ў 2007 годзе на выкананне майго сачынення «Да Новага Свету» сімфанічным аркестрам Беларускай філармоніі пад кіраўніцтвам Аляксандра Анісімава. «Песні для Лады» ніколі не выконваліся ў Беларусі ў канцэрце. Я б вельмі хацела, каб такое выкананне адбылося.

Аляксандра Дорская

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства

Паглядзіце, якой магла б быць адна з цэнтральных вуліц Гомеля пры сучасным падыходзе да добраўпарадкавання. 3D візуалізацыя

Гомельцы і не толькі гомельцы прызвычаіліся глядзець на горад праз стандарты казарменнага добраўпарадкавання:...

valiancina_shauchenka
Культура

У папраўчай калоніі ў Беразвеччы будуць шукаць старажытныя фрэскі

У будынку былога кляштара базыльянаў у Глыбокім, у якім размешчаная папраўчая калонія № 13, хочуць знайсці старадаўнія...

valiancina_shauchenka
Кіно

Топ-10 фільмаў да дня сьмеху

Хаця нагодаў каб сьмяяцца можна знайсьці з гакам, гледзячы на нашую рэчаіснасьць, ня будзе лішнім адкласьці ў бок...

valiancina_shauchenka
Культура

Хто ў хаце гаспадар або Як будзіць дамавіка?

1 красавіка не зусім звычайны дзень. У гэты дзень, згодна з вераваннямі нашых продкаў, прачынаецца Хатнік (Дамавік)....

Апошнія навіны

    Грамадства
    Паглядзіце, якой магла б быць адна з цэнтральных вуліц Гомеля пры сучасным падыходзе да добраўпарадкавання. 3D візуалізацыя
    Культура
    У папраўчай калоніі ў Беразвеччы будуць шукаць старажытныя фрэскі
    Кіно
    Топ-10 фільмаў да дня сьмеху
    Культура
    Хто ў хаце гаспадар або Як будзіць дамавіка?
    Гісторыя
    Дык а чаму «Стары»? Гісторыя Жыгімонта І
    Культура Гісторыя
    Народны каляндар: што і як беларусы адзначалі ў красавіку
    Культура
    Арт-рэздэнцыя для беларускіх творцаў у Варшаве
    Грамадства Гісторыя
    Гісторык Яўген Дудкін пра абвяшчэнне дзяржаўнасці беларускай мовы ў БНР
    Грамадства
    У Варшаве распачынаецца цыкл дзіцячых праграм «Чароўны край»
    Грамадства
    Беларусы распачалі флэшмоб памяці Ларысы Геніюш пасля знікнення яе помніка ў Зэльве
    Літаратура Асоба
    Кастусь Цвірка: «Буду жыць, пакуль не выдам усе 200 тамоў «Беларускага кнігазбору!»
    Афіша
    Куды схадзіць на выходных? Падборка цікавых імпрэзаў 1-2 красавіка
    Грамадства
    1 красавіка ў Рызе распачынаецца «Мова Нанова»
    Грамадства
    «Адчайныя часы патрабуюць адчайных крокаў». Як беларуска Наталля Сайед стала спявачкай у Гішпаніі
    Тэатр
    У Юрмале пройдзе прагляд вiдэазапiсу спектакля «Свабодных Купалаўцаў» «Сфагнум»

Афіша

  • 02.04 — 01.04

    ПАДЗЕЯ ДНЯ: Гуканне вясны ў Гомелі!

  • 02.04 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 02.04 — 30.04Выстава «Ян Вермеер» у Мінску
  • 02.04Выстава Усевалада Швайбы і Тамары Дзяменцьевай «Узы меж нами» ў Гродне
  • 02.04 — 30.04 «Партрэт часу»: калекцыя жывапісу Белгазпрамбанка ў Магілёве
  • 02.04 — 05.04Выстава «Кераміка і ЭТНАбатаніка» ў Гомелі
  • 02.04Выстава Сяргея Русака «Культурны слой» у Познані
  • 02.04Выстава рэпрэсаваных мастакоў «ВІТАНКІ З БЕЛАРУСІ» ў Варшаве

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Топ-3 смешных выпадкаў з Якубам Коласам
    • «Пагоня» не з’яўляецца «экстрэмісцкім» сімвалам
    • 9 адметных сядзібаў, пра якія вы не чулі
    • Чаму нас не вучылі ў школе: 5 прынцыпаў эфектыўнага запамінання
    • «Беларусьфільм» здыме экранізацыю рамана Караткевіча. Сталі вядомыя падрабязнасці
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип