За 2018 год сямейны інклюзіўны тэатр “і” стаў ужо дакладна неад’емнай часткай тэатральнага жыцця Беларусі: артысты, сярод якіх ёсць дзеці з асаблівасцямі, паставілі некалькі спектакляў, выбраліся на вялікую сцэну, а цяпер рыхтуюць бадай самы незвычайны і складаны спектакль у сваёй гісторыі.
Фота velcom.by
“Прэм’ера адбудзецца 2 красавіка, да міжнароднага Дня інфармавання пра праблемы аўтызму, — кажа рэжысёр тэатра Леанід Дзінэрштэйн. — Спектакль называецца “Восем пачуццяў, або Нараджэнне чалавека”. Так атрымалася, што ў спектакля шмат аўтараў і складаецца ён з васьмі навелаў — бадай што самая глабальная наша пастаноўка, доўжыцца яна будзе каля дзвюх гадзін і ў ёй будуць задзейнічаныя прафесійныя артысты з Опернага тэатра, будзе відэачастка, спектакль атрымліваецца вельмі разнастайным і сур’ёзным”.
Кожная навела спектакля расказвае пра пэўнае пачуццё. Ідэю пастаноўкі прыдумаў Кастусь Жыбуль, адзін з акцёраў тэатра, аўтар п’есы “Чыгунка”: калі пра тэатр здымалі дакументальны фільм, Кастусь літаральна за тры хвіліны расказаў пра восем розных пачуццяў, пра тое, як гэтыя пачуцці ўзаемазвязаныя, і нават пра тое, якога кожнае пачуццё колеру.
“Атрымалася такая сабе гутарка пра ўсё тое, пра што звычайна бацькі не размаўляюць з падлеткамі”, — кажа спадар Лаенід.
Аўтарамі п’есы выступілі самі акторы тэатра.
“Я не ведаю, чаму з усіх пачуццяў абрала менавіта жах, — кажа актрыса і аўтарка адной з навелаў Злата Залеская. — Магчыма, гэта менавіта тое, што больш за ўсё хвалюе. Каб змагацца з тым, што табе перашкаджае, трэба паспрабаваць зразумець карані гэтага пачуцця, выявіць корань”.
Спектакль “Восем пачуццяў” цалкам можа стаць інтэрнацыянальным: калектыў тэатра “і” супрацоўнічае з нідэрландскім інклюзіўным тэатрам Kazoo.
“У нідэрландцаў ёсць фестывалі, але рэсурсаў мала, — кажа спадар Леанід. — Калі наш папярэдні спектакль было цяжка перавозіць — сто чалавек, і гэта без хору, — то ў выпадку “Пачуццяў” сітуацыя можа быць больш дынамічнай: гэты спектакль мае магчымасць ператварацца ў менш масавы”.
Пакуль тэатр паспяхова супрацоўнічае з мінскім Музычным тэатрам: спектакль “Аднойчы ў вялізным горадзе” перыядычна будзе ставіцца на вялікай пляцоўцы.
“Дырэкцыя ўбачыла, што наш тэатр вельмі прафесійны, на спектакль прыйшлі людзі з горада, а не бацькі нашых актораў, — кажа спадар Леанід. — Кіраўніцтва дало дазвол, і цяпер мы можам раз на месяц працаваць на вялікай прафесійнай пляцоўцы”.
“Спектакль “Аднойчы ў вялізным горадзе” быў вялікім і складаным, але новы спектакль па філасофскім складніку яму не саступае, — кажа мастацкі кіраўнік тэатра Ірына Кісялёва. — Дзеці ўзяліся за стварэнне п’есы з вялікім энтузіязмам. Найбольш складана было мне, бо я не ўяўляла колькі ў нашых актораў усялякіх унутраных драмаў, якімі яны пачалі дзяліцца. Для кожнага гэта аказалася вельмі важным. Сэнс спектакля яшчэ і ў тым, каб перажыць той момант, калі ты — яшчэ ўчора дзіця — раптоўна робішся дарослым і не ведаеш, што з гэтым рабіць. Дзеці расказваюць нам тое, пра што не расказвалі бацькам. Бацькі спачатку насцярожыліся, але ў выніку самі захацелі ўзяць удзел у падрыхтоўцы, і гэта вельмі здорава”.
Хоць прэм’ера адбудзецца ўжо ў красавіку, трупа не імкнецца рабіць спектакль стаханаўскімі метадамі.
“Хутка пачнуцца здымкі фільма, — кажа спадарыня Ірына, — які таксама стане важнай часткай спектакля, але варта заўважыць, што ён таксама будзе мастацкі — думкі і фантазіі на экране, моцны харэаграфічны і музычны складнік, шмат тэксту. Нам самім вельмі цікава ўбачыць вынік”.
Юрась Ускоў
Праект “Семейный инклюзивный театр “і” стаў адным з фіналістаў курса Biz4all-2, які паспяхова ажыццяўляецца ў межах праграмы “Інкубатар сацыяльнага прадпрымальніцтва”. Арганізатарм гэтай праграмы з’яўляецца ОДБ Брусель (Бельгія) у партнёрстве з TNUNetworkUniversity (Нідэрланды) і пры фінансавай падтрымцы Еўрасаюза (больш падрабязна глядзіце на biz4all.eu).