У манаграфіі комплексна даследуюцца мястэчкі Беларусі ў канцы XVIII – першай палове ХІХ ст. На падставе прац айчынных і замежных аўтараў, архіўных дакументальных крыніц, картаграфічных матэрыялаў, мемуараў, перыядычнага друку аналізуюцца пытанні, звязаныя з палажэннем мястэчак у структуры населеных пунктаў Беларусі, асаблівасцямі іх функцыянiравання, сацыяльна-дэмаграфічнай, этнаканфесійнай сітуацыі, роляй гэтых паселішчаў у сацыяльна-эканамічным і культурным развіцці Беларусі ў азначаны перыяд.

Кніга будзе цікавая і карысная для навукоўцаў, выкладчыкаў і студэнтаў ВНУ, усіх, хто цікавіцца гісторыяй і культурай Беларусі.

Змест
Уводзіны
1. Гістарыяграфія і  крыніцы
1.1. Гістарыяграфія
1.2. Крыніцы
2. Агульная характарыстыка  мястэчак
і ўмовы іх развіцця ў канцы XVIII – першай палове XIX ст.
2.1. Азначэнне паняццяў  “мястэчка”, “штэтл”
2.2. Колькасць і  тыпалогія мястэчак,
іх месца ў структуры паселішчаў Беларусі
2.3. Палітыка царызму  ў дачыненні да мястэчак і  іх насельніцтва
2.4. Сацыяльна-эканамічныя  фактары развіцця мястэчак
3. Эканамічнае развіццё  мястэчак
3.1. Транспарт
3.2. Гандаль
3.3. Прамысловасць
3.4. Сельская гаспадарка
4. Сацыяльныя працэсы  ў мястэчках
4.1. Саслоўная структура  насельніцтва
4.2. Этнаканфесійная  сітуацыя
4.3. Сацыяльная дыферэнцыяцыя,
падаткі і павіннасці местачкоўцаў
5. Мястэчкі на культурным  ландшафце Беларусі
5.1. Адукацыйна-асветніцкая  роля
5.2. Тэатральнае і  музычнае жыццё
5.3. Архітэктурнае  аблічча
Заключэнне
Спіс  крыніц і літаратуры
Дадаткі
Summary
Геаграфічны паказальнік