Хадзіць у народ можна па-рознаму. Загружацца півасам у мясцовым як бы бровары. Весяліцца пад бадзёрыя рытмы цётачак у вышыванках, што аджыгаюць на лістападаўскім кірмашы ля твайго метро. Глядзець роднае ТБ. Глядзець іншароднае ТБ. Зваліць на лецішча ў пошуках апошняга слоіка леташняга сунічнага сочыва. Штодзень працаваць у дзяржустанове. Не прабіваць трамвайны квіток. Ці проста ляцець плячом к плячу ў падземным пераходзе, падзяляючы лёс і маршрут з адрабіўшымі сваё пралетарыямі. А ёсць яшчэ гульня ў народ. Наіўная батлейка разумных чувачкоў, нармальны такі гандаль айчыннай лухтой. Вось ровар. Гэта – “дарагая прасцітутка”. Гэта – “таксісты на кафеіне”. Вось тут – гітарка і кепачка “Чыкага булз”. Побач “маладая сымпацічная судззя” і “бугаі з ГАІ”. І гэта ўсё – наш пацанскі попс.
Новы рэліз групоўкі “Р.С.П.” (раней вядомай як “Разбітае сэрца пацана”) пад назвай “Карняплоды любві” – дакладны адбітак нашай пераможнай стабільнасці. Бо тут можна вечна заставацца актуальным, проста ўключыўшы паўтор.
Базавая формула “Р.С.П.” бачыцца празрыстай, як кактэйль “Слеза комсомолки”. Тры яе падставовыя складнікі: акторская песня, сіроцкія заплачкі і дыскатэка 90-х.
Акторскія спевы – нармальны дадатак кожнай лакальнай поп-культуры. Шмат не з’ясі, але ж і шкоды не будзе. Актораў запускаюць, калі не хапае фактуркі. Так у свой час зашнураваная ўшчэнт савецкая эстрада дазіравана частавала слухача Андрэем Міронавым (нібыта кішэннае кабарэ) і Мішам Баярскім (як бы цацачны Джо Кокер). Так на пачатку 1980-х польскі попс зрабіў з актора Пятра Франчэўскага суперзорку Франка Кімано.
Ну якія з іх спевакі? Якія трэба. Нефарматныя. Свойскія.
Актору дазволена шмат. Жартаваць і плакаць. Хрыпець і верашчаць. Чапляцца за слоўкі і накручваць жарсці. Не здымаць капялюш. Ці, наадварот, скінуць з сябе ўсё. Праца такая. Ліцэдзейства, панімаіш. Яму можна.
Пэўна, таму з сярэдзіны 1990-х ў нашай прыціхлай краіне шчыльна пакаціла акторскае поп-рок-музыкаванне: Аляксей Шадзько, “Дзеці дзяцей”, Naka, Sounduk, ili-ili, Zui… І, натуральна, “Р.С.П.”. Акторскія штучкі. Легітымныя скамарошыны.
А калі штосьці раптам не торкае ў тых музычных практыкаваннях – дык што вы хочаце? Яны ж так, па прыколу. У вольны час.
Другі складнік – маляўнічае сіроцтва. Гарадскія страданія, паважаны і папулярны жанр. Патаемная асалода пацанскіх пасідзелак, з якой зрабіў стадыённы атракцыён легендарны “Ласковый май”. “Май” легалізаваў вулічныя распевы і зрабіў прафаннае каштоўным. Наіўныя самапальныя песенькі выйшлі ў топы. І вывелі ў людзі новага лірычнага героя – простага пацанчыка з разбітым сэрцам. Ціхага пасажыра апошняга трамвая. Стыхійнага паэта. Ён жа –“парэнёк пад следствіем”.
Нармальны герой пераходнага часу. Адно што наш трамвайчык стабільна валіць не наперад, а па кальцавой. Таму адпрасаванаму незавершаным транзітывам народу можна бясконца ўцюхваць рэтра-“ляпісаў”, “Сашу і Сірожу” ды пазасталых лепрыконсаў. Бо тутэйшыя пацанчыкі з пацанкамі не маюць шанцаў (і матывацый) пасталець. І ловяцца на знаёмае.
У “Карняплодах любві” музычных эсперыментаў прадказальна няма. Не той фармат. “Р.С.П.” стабільна вырабляе штосьці накшталт брытанскага паб-року (з папраўкай на пяшчотную ВІАшнасць і лёгкі хіпсцерызм) – хваткія кароткія трэкі, дазнякі чыстага фану для памяркоўнай большасці памяркоўна адукаваных.
Адсюль – кідкі (і штучны, як усё кідкае) закос пад “прастых і маладых рабят”. Адзіны на ўсю дыскаграфію. А што? Вось “Нірване” ж хапіла.
Адсюль – олдскульны дыскатэчны гук і інфантыльныя тэксты. З шэрагу тых, што пралятаюць наскрозь, не кранаючы істотнага.
Адсюль – хітовыя прыпевы з рэстаранным прысмакам. Дэманстратыўна папсовыя аранжыроўкі, гітарныя запілы, пяшчотная флейтачка ды лоўкія спевы.
Адсюль – моўныя штучкі з міксам расейшчыны і беларушчыны. А як інакш? Пацан-попсу пасуе толькі трасянка. Роўна як найлепшы музычны кампаньён трасянкі – акурат пацан-попс.
Трасянка – мова-падлетак. Не стыль прамаўлення, а стан мяккай (не)залежнасці ад наяўнага. Ціхі сабатаж нарматываў ды правілаў. Плюс адсутнасць надзеі іх неяк пасунуць. Гэта спроба пошуку сябе ў прабелах чужых сэнсаў. Агучка прасторы ў адсутнасці адэкватнага слоўніка.
“А ты на атчотнам канцэрце, правёў цібя Пеця Елфімаў…”
Стыль “Р.С.П.” – слабая мова культурнага памежжа. Тут няма куды бегчы. І невядома, навошта. Дзетка, хочаш пламбірчык? Час даўно спыніўся дзесьці на 16+.
І гэта агульны дыягназ, большы за разбор чарговага альбома чарговай брыгады. Белкульт стабільна ў разабраным стане. А светлае заўтра неяк спазняецца. “Неакрэслены стан, незавершаны лад…” (Анемпадыстаў). “Правільна” – а гэта што? “Насуперак” – ужо праехалі. “Інакш” – а хто падкажа? Белавус ці Башмет?
Застаецца тое, што мы любім: памыляцца ды збочваць. Дагульваць свой дваровы футбол. Танчыць пад лёгкія песенькі ад цэнтравых разумнікаў. Крычаць разам: “Сёння не ўбіцца нам на Зыбіцкай!” Трызніць: “Ты пазабыла дарогу к фальклёру…” Галасіць: “У міня ёсць петушок, у цібя культурны шок!” Пацаніць ды трасянкаваць.
Вось вам наш пяты альбом. І пофігу, што вы не чулі папярэдніх. Там тое самае.
Максім Жбанкоў
