Гродна, Пінск, Віцебск, Магілёў ды іншыя беларускія буйныя гарады маюць прывабныя для турыстаў вуліцы-пешаходкі са сваім асаблівым вайбам ды прыцягальнасцю. Мы распавядалі пра іх у гэтым артыкуле. А што ў рэгіёнах? Прапануем працягнуць наш агляд ды наведаць раённыя пешаходкі, яшчэ не настолькі прыстасаваныя пад патрэбы гасцей і месцічаў, але даволі перспектыўныя для развіцця турыстычнага патэнцыялу гарадоў і мястэчак краіны.
Бабруйск, Вуліца Сацыялістычная. Фота: 34travel.me
Бабруйск
Адкрывае наш топ горад Бабруйск і ягоны так званы «Бабруйскі Брадвей», ці «Сацыялка» — гістарычная частка вуліцы Сацыялістычнай, пазбаўленая аўтамабільнага руху. Гэта адна з найбольш упарадкаваных пешаходак, якая не саступае ў гэтым плане абласным цэнтрам.
Вуліца Сацыялістычная ў Бабруйску была заснавана ў 1876 годзе. Першая назва гэтай гарадской артэрыі — Мураўёўская ў гонар таго самага генерал-губернатара Мураўёва, які атрымаў мянушку «вешальнік» праз жорсткае пакаранне паўстанцаў 1863–1864 гг. Пазнейшыя назвы «Сацыялкі» Керэнскага і Перамогі не прыжыліся, і вуліца была зноў перайменавана ў Сацыялістычную. Месцічы сцвярджаюць, што тут яшчэ можна адшукаць атмасферу колішняга Бабруйска стогадовай даўніны, звярнуўшы ўвагу на другі паверх гістарычных камяніцаў, якія пазбеглі аздаблення рэкламнымі шыльдамі. Будынкі ў гэтай частцы вуліцы ўзведзеныя напрыканцы ХІХ — пачатку ХХ стагоддзя.
Бабруйск, Вуліца Сацыялістычная. Фота: 34travel.me
Традыцыя шпацыраў па «Сацыялцы» існуе як мінімум стагоддзе, а тое і даўжэй. Старажылы ўзгадваюць расповеды сваіх бабуль пра часы, калі на пагулянку па пешаходцы бабруйчане прыбіраліся ў найлепшыя строі, каб пакрасавацца адно перад адным. Вядома, што значная частка гісторыі вуліцы, як і ўсяго горада, шчыльна знітаваная з гісторыяй мясцовых юдэяў. Яўрэйскі пісьменнік Саламон Шульман нават прысвяціў вуліцы цэлы твор з назвай «Праменад па Сацыялцы».
Бабруйск, Вуліца Сацыялістычная. Фота: photobuildings.com
Сёння бабруйская пешаходка мае ўсе атрыбуты сучаснага турыстычнага цэнтра: разнастайныя кавярні, крамы, вулічныя музыкі. Яна прыйдзецца даспадобы не толькі аматарам архітэктуры ды гісторыіі. Закупіцца сувенірамі і ўсім неабходным можна на кірмашы, што месціцца на пачатку вуліцы. Тут жа можна пабачыць і помнік сімвалу горада — бабру, які нават мае сваё імя — Лазар Самуілавіч.
Бабруйск, Вуліца Сацыялістычная, помнік бабру. Фота: planetabelarus.by
Баранавічы
Наступная вуліца ў нашым топе — патэнцыйна пешаходная Савецкая ў Баранавічах. Тут захавалася ўнікальная брукаванка пачатку ХХ стагоддзя, якую ўжо спрабавалі зберагчы ад моцнай транспартнай нагрузкі праз спыненне аўтамабільнага руху на пэўным адрэзку гэтай гарадской артэрыі. Так горад на непрацяглы час займеў уласную пешаходку. Вакол яе пачалі адчыняцца крамы і з’яўляцца іншая адпаведная турыстычная інфраструктура. Але праз загружанасць суседніх вуліцаў па Савецкай зноў пусцілі транспарт. Сёлета да канца восені планавалася канчаткова вырашыць пытанне на карысць месцічаў і турыстаў, што жадаюць атрымаць зручнае месца для пешых шпацыраў па горадзе.
Баранавічы, вуліца Савецкая. Фота: nashkraj.by
Што тычыцца гісторыі галоўнай гарадской артэрыі, то вядомая яна з ХІХ стагоддзя, калі Баранавічы пачалі пашырацца за кошт размяшчэння тут буйнога чыгуначнага вузла. Савецкая вядзе ад цэнтра горада да чыгуначнага моста. Яна злучае «старыя» Баранавічы і «новыя», праз яе можна ўявіць, як выглядалі Баранавічы стагоддзе таму. Гістарычная назва вуліцы — Марыінская, за першымі немцамі — Гаўпштрасэ, за палякамі — Шаптыцкага. За польскім часам вуліца была выкладзена сапраўдным базальтавым брукам, які захаваўся да сёння і з’яўляецца цікавай для турыстаў мясцовай адметнасцю.
Баранавічы, вуліца Савецкая, брукаванка. Фота: nashkraj.by
Маладзечна
Улюбёнае месца адпачынку турыстаў і месцічаў Маладзечна — мясцовая пешаходная вуліца Прытыцкага. Яна доўжыцца ад чыгуначнага вакзала да цэнтральнай плошчы горада. Частка вуліцы Прытыцкага была пешаходнай ажно ад 1988 года, калі горад святкаваў сваё 600-годдзе, а ў 2011-м да Дажынак пешаходную частку было вырашана павялічыць удвая. Вуліца вельмі шырокая, таму атрымала сярод месцічаў мянушку «Брадвей». Працягласць мясцовага «Брадвея» — 700 метраў.
Пешаходка — самае папулярнае месца для адпачынку як сярод месцічаў, так і сярод турыстаў. Тут арганізуюць галоўныя гарадскія святкаванні і імпрэзы, месціцца шэраг крамаў, кавярняў, кінатэатр, касцёл Святога Юзафа, узведзены ў 1997 годзе на месцы знішчанага за Саветамі больш старажытнага папярэдніка. Адметна, што сярод будынкаў Маладзечанскай пешаходкі амаль няма гістарычна каштоўных: самыя старыя ўзведзеныя за савецкім часам. Ёсць тут і мясцовы «Біг-Бэн» — гарадскі гадзіннік, пад якім прынята прызначаць сустрэчы.
Маладзечна, вуліца Прытыцкага. Фота: planetabelarus.by
Мсціслаў
Яшчэ адна патэнцыйна паўнавартасная пешаходка месціцца ў Мсціславе. Насамрэч тут 3 пешаходныя вуліцы, але як прыклад разгледзім адну з іх, Пірагоўскую.
Пірагоўская вуліца ўпершыню згадваецца ў 1645 годзе. Назву, верагодна, атрымала з прычыны таго, што выводзіла з тагачаснага Мсціслава ў напрамку сучаснай вёскі Пірагова. За савецкім часам была перайменавана ў вуліцу Урыцкага. У 2016 годзе да абласнога фестывалю-кірмаша «Дажынкі» частцы вуліцы вернута гістарычная назва. Даўжыня Пірагоўскай складае каля 450 метраў.
Мсціслаў, вуліца Пірагоўская. Фота: blisch.by
Уздоўж вуліцы захаваліся гандлёвыя шэрагі — помнік архітэктуры канца ХІХ — пачатку ХХ стагоддзя. Сваёй першапачатковай функцыі яны не згубілі: зараз тут месціцца шэраг прадуктовых крамаў і кнігарня.
Для турыстаў Пірагоўская пакуль зусім не фрэндлі: навокал можна знайсці ўсяго 2 кавярні. Але з колькасцю архітэктурных каштоўнасцей паабапал можа паспаборнічаць зусім не вялікая колькасць гарадоў Беларусі.
Пачынаецца «пешаходка» з адной з асноўных перлінаў Мсціслава —колішняга калегіума і касцёла езуітаў XVIII стагоддзя, мужчынскай гімназіі, узведзенай на пачатку мінулага стагоддзя.
Ліда
Вуліца Замкавая лічыцца адной з самых старажытных у Лідзе. Менавіта частку гэтай вуліцы ад помніка князю Гедыміну да Праспекта Перамогі сёлета зрабілі пешаходнай у межах святкавання 700-годдзя горада. У планах мясцовых уладаў размясціць тут кавярні, гандлёвыя аб’екты, іншыя прывабныя турыстычныя лакацыі. Вулічных музыкаў было вырашана прыцягнуць адміністратыўным рэсурсам: «ажыўляць атмасферу» прапанавалі вучням мясцовага музычнага каледжа.
Ліда, вуліца Замкавая. Фота: lidanews.by
Замкавая вуліца праходзіць уздоўж сценаў галоўнай архітэктурнай славутасці горада — Лідскага замка, узведзенага ў 1330-я гады па даручэнні князя Гедыміна. Яшчэ па вуліцы можна сустрэць шэраг будынкаў, узведзеных на пачатку ХХ стагоддзя.
Ліда, вуліца Замкавая. Фота: lidanews.by
Язэп Вараніцкі, budzma.org
