Летняя спёка прыйшла ў Беларусь і бліжэйшымі днямі надвор’е не збіраецца мяняцца. У спёку шмат каму можа стаць кепска, каб гэтага змаглі пазбегнуць нашыя чытачы, budzma.org пагутарыла з дактарамі і дзеліцца парадамі, як ратавацца ад гарачыні ў летнія дні.
Цеплавы ўдар і яго сімптомы
Самае частае, што можа здарыцца ў спёку — цеплавы ўдар — стан арганізму, выкліканы падвышанай тэмпературай, можа быць небяспечным для здароўя і нават жыцця. «Злапаць» цеплавы ўдар можна проста доўга знаходзячыся на сонцы, калі тэмпература паветра вышэй за 30 градусаў цэльсія. Цеплавы ўдар у спёку можна атрымаць не толькі на сонцы, але і ў памяшканні, дзе вельмі горача, падчас фізічных нагрузак: цяжкай працы ці спартовых практыкаванняў.
У зоне рызыкі найперш сталыя людзі, цяжарныя жанчыны і дзеці, а таксама людзі з пэўнымі хранічнымі захвораваннямі, звязанымі з сэрцам і падвышаным ціскам.
Калі чалавек пачынае адчуваць моцную смагу, ускладняецца дыханне, падвышаецца тэмпература цела, з’яўляецца пульсуючы галаўны боль, цямнее ў вачах, пачынаюцца галюцынацыі ці папросту чалавек губляе прытомнасць — значыць, хутчэй за ўсё, здарыўся цеплавы ўдар.
Што рабіць пры цеплавым удары?
Пры цеплавым удары адразу трэба зайсці ў прахалоднае памяшканне, пажадана з працуючым кандыцыянерам, па магчымасці зняць цесную вопратку ці расшпіліць яе, разбуцца, абгарнуцца вільготным рушніком ці прасцінаю, можна намачыць цішотку або кашулю і накінуць на сябе, ці прыкласці лёд да шыі і спіны, а лепш ахаладзіцца ў вадзе з дапамогай душа ці ванны. Паступова выпіць літр вады, лепш мінеральнай ці салёнай (на літр вады дадаць сталовую лыжку солі). Лепш за ўсё звярнуцца па дапамогу да дактароў.
Калі правільна не ліквідаваць цеплавы ўдар, то наступствы могуць быць непрадказальнымі, ажно да пашкоджання ўнутраных органаў і мозга, што можа прывесці да летальнага сыходу.
Як засцярагчыся ад гарачыні?
Старайцеся піць больш вадкасці, лепш за ўсё звычайнай вады, нельга ўжываць алкагольныя напоі, яны парушаюць тэрмарэгуляцыю, лепш адмовіцца ад чая і кавы. Зменшыць фізічныя нагрузкі, спортам займацца лепш ранкам ці ўвечары, калі спёка спадае. Працаваць у памяшканнях з кандыцыянерамі, старацца забяспечыць пэўную вільготнасць памяшканняў: набудзьце ўвільгатняльнік паветра ці пастаўце проста ёмістасць з вадой у пакоі, дзе будзеце знаходзіцца.
Удзень, калі спёка дасягае максімальных паказчыкаў, лепш пазбягаць выхаду на вуліцу або карыстацца галаўнымі ўборамі светлых колераў. У вопратцы лепш аддаваць перавагу натуральнай тканіне, у сінтэтычнай вопратцы вам будзе горача.
У гарачыню лепш змяніць свой рацыён, адмовіцца ад смажанай, тлустай і салодкай ежы — такія стравы выклікаюць смагу, а непрыемнае пачуццё цяжкасці ў страўніку толькі пагоршыць ваш фізічны стан. Ужывайце садавіну і гародніну, халодныя супы і салаты.
Чытайце яшчэ: «Літоўскі халаднік» у летнюю спёку. Гатуем з «Будзьма!»
Як трэба перасоўвацца на самаходзе ў спёку?
Перад паездкай у спёку абавязкова адчыніце дзверы ці апусціце шыбы, каб гарачае паветра выйшла з салона аўтамабіля, потым можна ўключаць кандыцыянер, але з ім трэба быць асцярожным, не накіроўвайце на сябе ці іншых пасажыраў паветраныя дэфлектары — так можна хутка захварэць, рэзкі перапад тэмпературы негатыўна ўплывае на здароўе чалавека.
З сабой у паездку абавязкова варта ўзяць воду ці іншыя напоі прахладнай тэмпературы. У аўтааптэчцы павінны быць непратэрмінаваныя валідол, карвалол і нітрагліцэрын — калі камусьці падчас паездкі стане кепска, гэтыя лекі могуць уратаваць здароўе. Ніколі не пакідайце дзяцей у самаходзе. У нагрэтым сонцам і гарачым паветрам самаходзе лёгка можна атрымаць цеплавы ўдар. Тое ж тычыцца і жывёлаў.
Лепш за ўсё, па магчымасці, адмовіцца ад паездак у спёку. Беражыце сябе, трымайцеся правілаў і нават у спёку вы будзеце адчуваць сябе добра.
АМ, budzma.org
