• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
28.10.2016 | Літаратура

Зомбі-хорар па-беларуску? Чаму б і не!

Неяк у гутарцы я распавяла сябру, што таемна ад усіх, на поўным эксклюзіве, як кажуць, чытаю зомбі-хорар навелу Уладзіміра Садоўскага “1813”. Першай рэакцыяй быў гучны смех і пытанне: няўжо ты верыш у зомбі? Смех стаў яшчэ мацнейшы, калі я сказала, што гэты твор напісаны па-беларуску. Маўляў, навошта нам беларускамоўны хорар пра зомбі?

1813

Чаму мы абсалютна нармальна ўспрымаем кнігу і фільм пра тое, як прэзідэнт ЗША Аўраам Лінкальн палюе на вампіраў, як паэт Джордж Байран вёў вампірскі лад жыцця? Чаму кніга і фільм “Пыха і перадузятасць і зомбі” па матывах класічнага рамана Джэйн Остэн  не выклікаюць хвалі абурэння, а ўспрымаюцца як абсалютна нармальныя творы ў межах жанру mash-up? Зрэшты, хто сказаў, што на Беларусі не могуць жыць зомбі, а шаноўны Міхал Клеафас Агінскі патэнцыйна не мог з імі змагацца хаця б на старонках кнігі?

навела Уладзіміра Садоўскага “1813”

Дарэчы, час, абраны Уладзімірам Садоўскім для разгортвання падзей навелы “1813”, дазваляе надзвычай лагічна ўплесці ў сюжэт магчымасць з’яўлення зомбі непадалёк ад Маладзечна, дзе месціўся родавы замак Агінскіх. Напалеонаўскія войскі адступілі, але пасля зімы на палях засталося шмат яшчэ не пахаваных трупаў французскіх салдат. Беларускія гарады і мястэчкі ператвораныя ў папялішчы. Мясцовая шляхта рыхтавалася да нацыянальна-вызваленчага паўстання і за час вайны сабрала добрыя арсеналы ў сутарэннях палацаў, што страцілі былую раскошу. Ёсць крыніца нараджэння зомбі – самі трупы, раскіданыя па палях, ёсць зброя, каб з імі змагацца, ёсць вусцішны антураж-дэкарацыі, у якіх цалкам могуць разгортвацца падобныя падзеі.

На першы погляд, аўтару застаецца толькі скласці дэталі гэтага “пазла” – зляпіць іх агульным сюжэтам і знайсці крыніцу зомбі-навалы, тую незразумелую сілу, якая мусіць ператвараць мёртвыя целы французаў у ненажэрных пачвар. Дарэчы, з гэтай задачай ён досыць добра справіўся (ды абыдземся без спойлераў).

зомбі-хорар Уладзіміра Садоўскага “1813”

Але перад Уладзімірам Садоўскім стаяла яшчэ адна мэта, больш складаная – упісаць выдуманую гісторыю ў рэальны беларускі антураж. Вымаляваць дробныя дэталі сюжэтных ліній, стварыць каларытныя характары галоўных персанажаў – Міхала Клеафаса Агінскага і яго дзядзькі, перанесці ў прастору псеўдагістарычнага твора дакладныя факты з гісторыі знакамітага роду і яго маёнткаў. А мо – і дадумаць тое, што магло адбывацца…

Спадзяюся, што спецыялісты па гісторыі даруюць Уладзіміру Садоўскаму некаторыя вольнасці абыходжання з фактамі. Бо навела “1813”, як мне бачыцца, пісалася не для прафесійных гісторыкаў, а перадусім для моладзі, захопленай адкрыццём і вывучэннем мінуўшчыны. Гэта хутчэй шлях знізу ўверх, калі знаёмства з мастацкім творам можа падштурхнуць да больш глыбокага даследавання: ці сапраўды ёсць падставы для такіх аўтарскіх фантазій?

Кніга Уладзіміра Садоўскага “1813”

Але ў цэлым – твор вельмі нават захапляе. Перадусім – сваёй нязвыкласцю ў беларускім літаратурным кантэксце. Дэталі выглядаюць вельмі кінематаграфічна (і ў цэлым навела па атмасферы нагадвае класічны фільм жахаў): так і бачыш, чытаючы, як Міхал Клеафас Агінскі на старым кані імчыць па гразкай вясновай дарозе ў Вілейку. Як забыўшыся на ўсё, натхнёны, ён піша новую мелодыю. Як на замкавыя сцены навальваецца цэлае войска ненажэрных зомбі, і старыя муры ледзь-ледзь вытрымліваюць пад іх націскам… І да апошняга з’яўляюцца розныя версіі таго, ці перамогуць Агінскія з паплечнікамі ў няроўным баі з зомбі?

Аднак дакладна, што пра адну перамогу можна казаць ужо зараз: з’явіўся сапраўдны зомбі-хорар па-беларуску. А значыць, наша літаратурная прастора пашырылася прынамсі на адзін пункцік, паказаўшы магчымасць існавання і ў нас твора ў такім захапляльным жанры.

Марына Весялуха, літаратурны крытык

Мастак: Раман Петрашка

Старт продажаў кнігі Уладзіміра Садоўскага “1813” адбудзецца 1 лістапада на партале kniharnia.by

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства

Легкія Еўропы. Малавядомыя факты пра балоты Беларусі

Балота — адметнасць беларускага ландшафту, ці не вызначальная рыса беларускай прыроды. Таямнічы і жудасны свет,...

valiancina_shauchenka
Культура Гісторыя

Увесь музей толькі для вас! Літаратурны музей Петруся Броўкі праводзіць розыгрыш да Дня ўсіх закаханых

Засталося ўсяго два тыдні да самага рамантычнага дня ў годзе ‒ Дня ўсіх закаханых. Традыцыйна Літаратурны музей Петруся...

valiancina_shauchenka
Грамадства Музыка

Затрыманыя вакаліст гурта «Бан Жвірба» Дзмітрый Гаўрылін і яго жонка

27 студзеня ў Гомелі міліцыяй былі затрыманыя вакаліст гурта «Бан Жвірба» Дзмітрый Гаўрылін і яго жонка Вікторыя...

valiancina_shauchenka
Літаратура Беларуская мова

«Беларускія народныя казкі ў апрацоўцы Якуба Коласа»

У Выдавецкім доме «Звязда» падрыхтавана да друку чарговае, трэцяе па ліку, выданне маляўніча аформленай кнігі —...

Апошнія навіны

    Грамадства
    Легкія Еўропы. Малавядомыя факты пра балоты Беларусі
    Культура Гісторыя
    Увесь музей толькі для вас! Літаратурны музей Петруся Броўкі праводзіць розыгрыш да Дня ўсіх закаханых
    Грамадства Музыка
    Затрыманыя вакаліст гурта «Бан Жвірба» Дзмітрый Гаўрылін і яго жонка
    Літаратура Беларуская мова
    «Беларускія народныя казкі ў апрацоўцы Якуба Коласа»
    Грамадства
    «Сяргей можа застацца без лекаў...». Аляксандр Сацук распавёў пра апошнія навіны ад брата
    Адукацыя
    ЕГУ абвясціў імя новага рэктара
    Літаратура
    «Не забывай, што ў любую хвіліну можа выскачыць з канапель рабая свіння». Што раілі беларускія класікі маладым пісьменнікам
    Грамадства Гісторыя
    Слонімскую сінагогу зноў выставяць на аўкцыён
    Культура Грамадства Гісторыя
    У Мсціславе ў гэтым годзе прыступяць да рэканструкцыі забудовы XII-XIV стагоддзяў на Замкавай гары
    Культура Грамадства
    На вышытай мапе Беларусі кожны рэгіён будзе прадстаўлены сваімі этнаграфічнымі славутасцямі
    Музыка «Музыка»
    «Гэта нас натхніла і працягвае натхняць». Топ беларускіх трэкаў ад гурта «Puaro»
    Грамадства Адукацыя
    «Васьміног» абвяшчае конкурс на атрыманне грантаў для адукацыйных праектаў, якія дапамогуць школьнікам і рэпрэсаваным настаўнікам
    Грамадства
    Куды схадзіць на выходных? Падборка цікавых імпрэзаў 4-5 лютага
    Грамадства Тэхналогіі
    Эксперты: Трымайцеся падалей ад расійскіх анлайн-сервісаў
    Культура Грамадства
    Слуцкі пояс і саломка – зацверджаны лагатып сёлетняй культурнай сталіцы Беларусі

Афіша

  • 10.02 — 12.02

    Паэтычны фестываль «Вершы на асфальце» імя Міхася Стральцова ў Вільні

  • 04.02 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 04.02 — 05.02Выстава Наталлі Разуменка ў Мінску
  • 04.02 — 30.03Экспазіцыя да 100-годдзя з дня нараджэння Алены Васілевіч у Мінску
  • 04.02 — 26.02Выстава айца Сяргея Сурыновіча «Птушыны вянок» ў Віцебску
  • 04.02 — 27.02Зімовая выстава ў Мінску
  • 04.02 — 26.02«Самародак з Рагачова». Выстава Анатоля Каплана ў Гомелі
  • 04.02 — 28.02Выстава выцінанкі «Зімовыя цуды» ў Маладзечне

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • «Цяпер у мяне ёсць месца, дзе я магу быць шчырай і не думаць пра тое, каб выжыць»: актрыса Святлана Зелянкоўская адкрыла ў Варшаве тэатр-студыю
    • Каго хаваў пад маскамі сваіх герояў Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч?
    • Эксперты: Трымайцеся падалей ад расійскіх анлайн-сервісаў
    • «У 73 гады паехала скараць Берлін». Як баба Каця зрабіла вёску вядомай на ўвесь свет
    • Ён, яна і старажытны дуб. Вальс «1863» стаў кліпам да дня народзінаў Каліноўскага
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип