Ужо месяц у Вільні працуе карчма «1863». У сярэдзіне лютага мы наведалі страўню і дзелімся з вамі ўражаннямі.
Ужо месяц у старым горадзе Вільні працуе карчма «1863»: яе адкрылі трое беларусаў на 160-ю гадавіну паўстання 22 студзеня. Публічна вядома імя толькі аднаго з заснавальнікаў, былога акцёра РТБД Іллі Ясінскага. Ён з’ехаў з Беларусі праз пагрозу крымінальнай справы. Пасля аднаго з маршаў у Мінску сілавікі збілі артыста і пашкодзілі яму пазванкі.
Месца для карчмы выбрана не проста так: у гэтым доме збіраліся паўстанцы. Там знаходзіўся гатэль, у якім жыў адзін з кіраўнікоў паўстання Зыгмунт Серакоўскі.
Даведаўшыся, што мы збіраемся ў Карчму «1863», сябры раяць зарэзерваваць месца: а то можна прыйсці, пачакаць, а за столік так і не трапіць. З аднаго боку, гэта адлюстроўвае попыт на новую страўню. З іншага боку, беларусы, якія жывуць у Вільні, здзіўляюцца: тут папярэдні запіс — звычайная практыка не толькі для рэзервацыі столікаў. Запісвацца трэба, каб наведаць самыя розныя дзяржаўныя ўстановы, банк. Інакш не вырашыць самых простых пытанняў, кшталту папаўнення рахунку наяўнымі.
Карчма заваблівае надпісам «1863 Z PRAHAJ DA VOLI». Заходзім унутр. На сценах — партрэты беларускіх нацыянальных герояў, бчб-сцяг. Над барнай стойкай — меню па-беларуску і звесткі пра істотныя даты нашай гісторыі. Каля стойкі — этажэрка з беларускімі кнігамі. То-бок разлічваюць на тое, што наведвальнік паесць, зап’е і яшчэ адукуецца. Нас сустракае рускамоўная афіцыянтка і прадказальна паведамляе, што вольных месцаў, на жаль, няма. Але абяцае паглядзець у падземнай залі. Нейкім цудам знаходзіць для нас адзіны незаняты столік.
Другая заля знаходзіцца ў старых сутарэннях. Муры цагляныя, вельмі атмасферна. Унізе нас вітае ўжо беларускамоўная афіцыянтка. Наведвальнікі ў карчме розныя, чуваць і беларускую, і рускую, і літоўскую, і польскую мовы. Але агулам атмасфера беларуская: акрамя інтэр’ераў і размоў яе стварае музыка. Пакуль мы вячэралі, паспелі паслухаць запісы гуртоў Dzieciuki, «Нагуаль», «Стары Ольса», «Крамбамбуля».
У меню — дранікі чатырох відаў. Адзін з іх завецца «нічога лішняга», у складзе — толькі бульба і соль. Наступныя віды прапануюць на адзін інгрэдыент болей кожны: яйкі, цыбулю, муку. Прадэгуставалі дранікі — смачныя! Салаты ў меню маюць красамоўныя назвы: «Каб пану добра было», «Гай Юзік» (мяркуючы па складзе, «Цэзар»), «Фасоля па-касінерску». Прапануюць таксама супы, закускі. Другое — «Качка для паўстанца». Меню стылізавана пад газету з невялікімі пазнавальнымі артыкуламі (гісторыямі страў) і абвесткамі.
На дэсерт можна з’есці печаны яблык з мёдам, разынкамі і арэхамі. Мы каштавалі, рэкамендуем! Таксама прапануюць тварожныя палачкі бчб і шакаладнае печыва. З напояў — узвар, квас, кава, гарбата. Пытаем, які квас. Аказваецца, літоўскі: беларускія напоі ў Еўрасаюз завозіць нельга праз санкцыі.
Можна пакінуць гаспадарам і наступным наведвальнікам надпіс на памяць. Дарэчы, гаспадара Іллю Ясінскага мы бачылі, але адцягваць ад працы не сталі: ён сам стаіць за барнай стойкай, уласнаруч вырашае гаспадарчыя пытанні.
Агулам нам падалося, што Карчма «1863» — месца вельмі атмасфернае, з сапраўдным беларускім духам. Добра, што ў нашых суайчыннікаў у Вільні з’явілася яшчэ адна свая пляцоўка!
Фота аўтаркі
Алена Ляшкевіч, budzma.org