Другая палова вясны і пачатак лета — самы лепшы час для наведвання Палесся. І хай пакуль прырода не цешыць цёплым надвор’ем і сонечнымі днямі — разлівы на Прыпяці непазбежныя. «Планета Беларусь» распавядае, чым вандроўнікаў можа зацікавіць радзіма знакамітага дзеда Талаша.
У 1933 годзе была надрукавана аповесць Якуба Коласа «Дрыгва», прысвечаная партызанскай барацьбе на Палессі падчас грамадзянскай вайны.
Галоўным героем кнігі быў стары паляшук Васіль Ісакавіч Талаш, які жыў на беразе ракі Прыпяць у вёсцы Навасёлкі. Сёння гэтая вёска не такая знакамітая, як Ляскавічы, у якіх знаходзіцца адміністрацыя нацыянальнага парку «Прыпяцкі».
Таму звычайна знаёмства з Петрыкаўскім раёнам пачынаецца ў Ляскавічах.
Так вёска выглядала ў 2006 годзе да пераносу адміністрацыі нацыянальнага парка «Прыпяцкі» з Турава ў Ляскавічы. Не было ні гасцініцы, ні музея прыроды, ні катэджнай вуліцы ля царквы.
У траўні Ляскавічы перамяняюцца, вада ў Прыпяці па-ранейшаму высокая, але ўсё навокал зелянее.
Абалона Прыпяці ў гэты час выглядае фантастычна.
На тэрыторыі нацпарку рака вельмі звілістая, за доўгія гады ўтварылася мноства старыц, захаваліся поймавыя дубровы.
У красавіку-траўні гэтыя мясціны ідэальна пасуюць для адпачынку і кармлення вялікай колькасці пералётных птушак.
За апошнія дзесяць гадоў аграгарадок Ляскавічы вельмі змяніўся, але тут яшчэ можна знайсці куточкі традыцыйнага Палесся.
Але, у першую чаргу, тут на вочы трапляюць сучасная гасцініца «Над Прыпяццю», адміністрацыя нацпарка і музей прыроды.
Калі ў вас ёсць вольны час, музей прыроды трэба наведаць абавязкова. У ім не толькі добра прадстаўлены жывёльны і раслінны свет нацпарка «Прыпяцкі», але і вельмі прафесійна аформлены залы, якія дэманструюць традыцыйнае жыццё палешукоў.
У Ляскавічах яшчэ ёсць Музей пад адкрытым небам. Ён размешчаны на тэрыторыі, дзе традыцыйна адбываецца фестываль «Кліч Палесся», там стаяць асобныя катэджы, якія прадстаўляюць паляванне і рыбалку, пчалярства, ганчарства, ткацтва, саломапляценне, кавальскую справу і інш.
Яшчэ адной фішкай нацыянальнага парка «Прыпяцкі» з’яўляецца сафары па парку дзікіх жывёл на стылізаваным паравозе.
Кагосьці з турыстаў гэтая экскурсія вельмі ўражвае, хтосьці ставіцца да яе скептычна, але госці маюць рэальную магчымасць убачыць ласёў, аленяў, казуляў, дзікоў.
Шматлікім турыстам, асабліва дзецям, падабаюцца скульптуры дагістарычных жывёл і сустрэча з казачнымі героямі палескай міфалогіі.
Але, безумоўна, самае вялікае ўражанне на гасцёў нацпарка робіць водная экскурсія.
Індывідуальныя турысты могуць скіравацца ў падарожжа на чоўнах або катэрах. Групавая экскурсія адбываецца на цеплаходзе «Кірыла Тураўскі». Падчас падарожжа магчымы прыпынак на адной з выспаў, арганізацыя пікніка або абеду.
Жадаючыя могуць правесці фотасесію на фоне прыпяцкіх краявідаў.
Раз на два гады ў Ляскавічах праходзіць міжнародны фестываль «Кліч Палесся».
На адмыслова абсталяванай тэатральнай пляцоўцы збіраюцца дзясяткі самабытных творчых калектываў з усяго Палесся, а таксама госці з-за мяжы.
Свята працягваецца да позняга вечара і сканчваецца маляўнічым феерверкам.
У Ляскавічах ёсць Свята-Міхайлаўская царква, пабудаваная ў 1993 годзе.
Але звычайна турыстаў значна больш цікавяць старажытныя храмы. Яны ёсць у Петрыкаве, які месціцца на высокім левым беразе Прыпяці.
Першая згадка Петрыкава адносіцца да 1523 года. На той момант ён уваходзіў у склад Слуцкага княства, якое ў сваю чаргу было часткай ВКЛ. Гэтае мястэчка належала роду Алелькавічаў. Паводле некаторых звестках у сярэдзіне XV стагоддзя тут быў заснаваны замак, разбураны падчас вайны ВКЛ з Маскоўскай дзяржавай.
Петрыкаў моцна пацярпеў падчас паўстання Багдана Хмяльніцкага: з 1595 па 1596 г. мястэчка двойчы захопліваў атрад пад кіраўніцтвам Севярына Налівайкі.
Пачынаючы з XVII стагоддзя, Петрыкаў разам са шматлікімі навакольнымі землямі апынуўся ў валоданні роду Хадкевічаў.
У многіх сферах пачаўся эканамічны ўздым. Гэтаму таксама спрыяў прывілей, выдадзены апошнім каралём Рэчы Паспалітай Станіславам Аўгустам Панятоўскім і які дазваляў двойчы на год праводзіць у Петрыкаве кірмашы.
Захаваліся архіўныя здымкі, якія былі зроблены ў Петрыкаве падчас аднога з кірмашоў.
Цыганскі табар і сляпы гусляр на фоне царквы.
У 1793 годзе па выніках другога падзелу Рэчы Паспалітай Петрыкаўшчына была далучана да Расійскай імперыі і стала часткай Мазырскага павета.
Петрыкаўскі храм у імя Свяціцеля Мікалая Цудатворца пабудаваны ў 1839 годзе на высокім узгорку над Прыпяццю, дзе з 1772 года стаяла драўляная царква, якая згарэла ў пачатку XIX стагоддзя. У 1929 годзе храм зведаў лёс шматлікіх бажніцаў беларускай зямлі: ён быў зачынены і разрабаваны, выкарыстоўваўся пад гаспадарчыя патрэбы. У пасляваенны час высілкамі вернікаў Мікалаеўскую царкву атрымалася адрамантаваць.
Будаўніцтва каменнай царквы Узнясення Гасподняга ў 1890 годзе было абумоўлена павелічэннем насельніцтва мястэчка.
У 1930-м храм быў зачынены і доўгі час занепадаў. З восені 1940 года яго сталі выкарыстоўваць пад сховішча солі, пасля тут абсталявалі воданапорную вежу. У пасляваенны час бажніца доўгі час заставалася закінутай. У 1970-я гады тут адчынілі піўны бар, а ў 1980-х пераўладкавалі пад дзіцячае кафэ-марозіва.
У 1991 годзе Свята-Узнясенскую царкву вярнулі вернікам. У 2000 годзе, на 110-гадовы юбілей Узнясенскага храма, адбылося асвячэнне адноўленай царквы.
У Петрыкаве варта наведаць старажытны парк, з аглядовай пляцоўкі якога адкрываецца цудоўная панарама на пойму ракі Прыпяць. Тамсама тут месціцца і помнік Дзеду Талашу. Яго аўтарам з’яўляецца вядомы скульптар Заір Азгур. Выбар месца абумоўлены тым, што менавіта ў гэтым горадзе пахаваны рэальны прататып знакамітага літаратурнага героя, створанага Якубам Коласам.
У вёсцы Навасёлкі знаходзіцца дом-музей дзеда Талаша. Вось як апісваў у сваёй аповесці «Дрыгва» гэтае месца Якуб Колас: «Па-над Прыпяццю між лясоў, пяскоў і балот туліцца невялічкая вёсачка, хат, можа, так трыццаць ці сорак. I хаты няроўныя тут, як і людзі: адна большая, другая меншая, старэйшая ці навейшая. Але хата дзеда Талаша ўсё ж такі зварачае на сябе ўвагу. Не так знадворным выглядам, як адзіноцтвам: стаіць яна наводшыбе і ў блізкім суседстве з хмызняком ускрай балота. Побач з хатай, прыкрываючы яе ад летняга сонца, красуецца высокая разложыстая груша. Вясною, усыпаная белым цветам, як маладая дзяўчына, яна проста аздабляе дзедаў двор, і не толькі дзед Талаш, а і бусел з гнязда, змайстраванага на дзедавай клуні, залюбуецца ёю».
У Навасёлках размясцілася незвычайная аграсядзіба River club, якая, спадзяемся, вам спадабаецца.
А калі вы, знаёмячыся з Палессем, не хочаце абмяжоўвацца толькі Петрыкаўскім раёнам, то мы рэкамендуем выкарыстоўваць паромную пераправу і рухацца ў бок Мазыра па правым баку Прыпяці. Дзеля гэтага ў цэнтры Петрыкава трэба павярнуць на вуліцу Прыпяцкую, адтуль да парома ўсяго некалькі кіламетраў.