• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
02.12.2016 | На адной мове з Фіёнай Гіб

На адной мове з Фіёнай Гіб: Дзень Святога Андрэя

Сёння Дзень Святога Андрэя, заступніка Шатландыі. Я шатландка, таму для мяне, як і для мноства іншых шатландцаў, гэты дзень асаблівы. Я ведаю, што ў мяне – і, упэўненая, таксама ў маіх суайчыннікаў – вельмі моцнае і глыбокае пачуццё нацыянальнай самасвядомасці.

Фіёна Гіб

Магчыма, вам вядома, што да 1603 года Шатландыя была незалежнай краінай. У гэты год кароль Шатландыі стаў каралём Англіі (не наадварот). Але толькі ў 1707 годзе Шатландыя і Англія стварылі адзіны ўрад – так з’явілася Злучанае Каралеўства Вялікабрытанія.

Чаму Святы Андрэй – наш заступнік? Яго мошчы былі перавезеныя ў Шатландыю ў VIII стагоддзі, але святым заступнікам нашых зямель ён стаў праз сотні гадоў, калі кароль Шатландыі звярнуўся да яго ў малітве перад важнай бітвай з англічанамі. Шатландская армія была нешматлікай у параўнанні з ангельскай. Таму кароль заклікаў Святога Андрэя дапамагчы зваяваць англічан. У дзень бітвы аблокі ў небе сышліся ў форме крыжа, падобнага да таго, на якім Святы Андрэй быў укрыжаваны ў 60 годзе нашай эры. Так шатландцы атрымалі перамогу ў той бітве, а Святы Андрэй стаў нашым заступнікам. А крыж стаў сцягам Шатландыі і з’яўляецца сімвалам краіны з 1385 года.

Дзіўна: такая маленькая краіна, якая перажыла за сваю гісторыю больш чым дастаткова цяжкасцяў, з насельніцтвам усяго 5 мільёнаў чалавек, Шатландыя моцна паўплывала на ўвесь свет. Сэр Уінстан Чэрчыль сказаў: “З усіх малых народаў зямлі, мабыць, толькі старажытныя грэкі пераўзыходзяць шатландцаў у тым, што яны зрабілі для чалавецтва”.

Вы спытаеце: “Дык што ж шатландцы зрабілі для мяне?” Давайце пачнем з сусветнавядомага філосафа Дэвіда Юма ці бацькі палітычнай эканоміі Адама Сміта. Таксама не будзем забываць пра бліскучых шатландскіх інжынераў, навукоўцаў і вынаходнікаў. Аляксандр Флемінг у 1945 годзе атрымаў Нобелеўскую прэмію ў галіне медыцыны за адкрыццё пеніцыліну. Шатландзец Джон Логі Бэрд вынайшаў тэлевізар і ў 1926 годзе ўпершыню прадэманстраваў яго свету. Першым давесці тэлефон да працоўнага стану здолеў Аляксандр Грэм Бэл, паравы рухавік вынайшаў Джэймс Уат.

Мы ганарымся сваёй мастацкай і культурнай спадчынай. Усе вы ведаеце пра нашага нацыянальнага паэта Роберта Бэрнса, знакамітых пісьменнікаў Роберта Льюіса Стывенсана і Артура Конана Дойла, без якога не было б Шэрлака Холмса. Магчыма, вы ведаеце архітэктара Чарльза Рэні Макінтоша, акцёра Шона Конэры. Імёны Макбета, Уільяма Уолеса, Роберта Бруса, Марыі Сцюарт – сінонімы Шатландыі.

Роб Рой, герой і разбойнік, быў маім продкам, бо я таксама належу да клану Мак-Грэгараў. Наш дэвіз – “Мы – каралеўскай крыві”. Мак-Грэгары вераць, што наш клан паходзіць ад каралевы Марыі.

І вы напэўна чулі пра нашую знакамітую, але вельмі сціплую пачвару Нэсі, якая жыве ў самым глыбокім возеры Шатландыі – Лах-Нэс. Шатландыя вядомая сваім напоем – віскі, які робіць важны ўклад у эканоміку Шатландыі і Злучанага Каралеўства. Кожную секунду 38 бутэлек шатландскага віскі адпраўляецца на экспарт, забяспечваючы амаль чвэрць агульнага экспарту напояў і прадуктаў харчавання з Вялікабрытаніі. На гэтым дазвольце мне наліць сабе трошкі віскі і разам з усімі шатландцамі свету падняць тост: за Дзень Святога Андрэя!

Фіёна Гіб

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Літаратура

У Беларусі хутка з'явіцца кніга ўспамінаў рэпрэсаваных гродзенцаў

У красавіку выйдзе з друку кніга ўспамінаў рэпрэсаваных гарадзенцаў «Ніколі болей», — паведаміў Андрэй Янушкевіч...

valiancina_shauchenka
Тэатр

Па старонках памяці. Гісторыя і традыцыі тэатральнага мастацтва Беларусі

Сёння, 27 сакавіка, у свеце адзначаюць Дзень тэатра. У беларускага тэатральнага мастацтва найбагацейшая гісторыя...

valiancina_shauchenka
Літаратура

Стартуе падкаст «Супердудко»: Наста Грышчук густоўна не пагаджаецца з наяўным

Выйшла пілотная серыя падкасту «Супердудко», — паведамляе «Літрадыё». Крытык Наста Грышчук п’е таматны гозэ і ўспамінае...

valiancina_shauchenka
Краіна

«Увага, стукач!» Беларусы звязаліся з даносчыкамі на пратэстоўцаў 2020-га і знялі фільм

Што можа быць больш сумным і дзікім за даносы беларусаў на іншых беларусаў? У 2020 годзе гэта было нормай, на жаль,...

Апошнія навіны

    Літаратура
    У Беларусі хутка з'явіцца кніга ўспамінаў рэпрэсаваных гродзенцаў
    Тэатр
    Па старонках памяці. Гісторыя і традыцыі тэатральнага мастацтва Беларусі
    Літаратура
    Стартуе падкаст «Супердудко»: Наста Грышчук густоўна не пагаджаецца з наяўным
    Краіна
    «Увага, стукач!» Беларусы звязаліся з даносчыкамі на пратэстоўцаў 2020-га і знялі фільм
    Грамадства
    У Вязынцы вясну гукалі. І нагукалі! Шмат фота
    Мастацтва
    Таша Кацуба. Мяккая зброя
    Гісторыя Літаратура
    Мікалай Гусоўскі і «Песня пра Зубра»
    Гісторыя
    Першая ў старадаўняй Беларусі жанчына-лекар. Лёс і вандроўкі Саламеі Русецкай
    Грамадства Літаратура
    Бяляцкі гаворыць пра нацыянальнае прымірэнне, падымае іншыя дыскусійныя тэмы не пад прымусам, а з-за сваёй інтэлектуальнай смеласці
    Грамадства «Музыка»
    Музыку Фёдара Чаранкова арыштавалі на 15 сутак
    Каляндар
    Каляндар з 27 сакавіка па 2 красавіка. Што святкуем? Па чым сумуем?
    Мастацтва Беларусы свету
    Выстава пад знакам Пагоні ў Нью-Ёрку
    Замежжа
    Гайд па беларускай Вільні: усё, што трэба мігрантам з Беларусі
    Грамадства
    Упершыню ў беларускага горада з’явіліся свае духі. Гэта Брэст
    Культура
    Песням-вяснякам навучаць усіх жадаючых у Веткаўскім музеі стараверстваў і беларускіх традыцый

Афіша

  • 28.03

    ПАДЗЕЯ ДНЯ: Прэзентацыя беларускага перакладу «Дзьмухаўцовага віна» Рэя Брэдберы у Мінску

  • 28.03 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 28.03 — 30.03Экспазіцыя да 100-годдзя з дня нараджэння Алены Васілевіч у Мінску
  • 28.03 — 31.03Выстава, прысвечаная мастаку кіно Яўгену Ганкіну, у Мінску
  • 28.03 — 31.03«У краіне мар». Выстава, прысвечаная Канстанцыі Буйло, у Мінску
  • 28.03 — 30.04Выстава «Ян Вермеер» у Мінску
  • 28.03 — 02.04Выстава Усевалада Швайбы і Тамары Дзяменцьевай «Узы меж нами» ў Гродне
  • 28.03 — 30.04 «Партрэт часу»: калекцыя жывапісу Белгазпрамбанка ў Магілёве

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Як, дзе і калі беларусы свету будуць адзначаць Дзень Волі
    • Ва Украіне з’явіўся сайт пра тое, чаму ў Беларусі ўсё так і беларусы такія
    • Адкуль мы ўзяліся: 7 кніг пра нашу гісторыю
    • Міты Другой Сусьветнай вайны. Да дня спаленьня Хатыні
    • Што вядома пра серыял пра Уладзіміра Мулявіна «За паўгадзіны да вясны», трэйлер якога з’явіўся ў сеціве?
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип