• budzma.org
  • Пра нас
  • Крама
Будзьма беларусамі! Будзьма беларусамі!
telegram www.instagram.com/budzma/ Facebook.com vk.com twitter.com youtube.com
  • Актуаліі
  • Меркаванні
  • Гісторыя
  • Літаратура
  • «Музыка»
  • Гатуем з «Будзьма!»
  • «Гісторыя за 5 хвілін»
  • «Трызуб і Пагоня»
  • «Разумняты»
  • Вандруем разам
  • Афіша
26.05.2022 | Вандруем разам

У Полацк — на выхадныя: што паглядзець у самым старажытным беларускім горадзе

Полацк сёлета адзначае 1160-годдзе. Адмыслова да гэтай даты мы сабралі для вас невялікі гайд. Выбраць было складана: бо ў горадзе столькі славутасцяў, што за адны выхадныя не паглядзіш, піша «Sputnik Беларусь».


001.jpg

Але калі ў вас ёсць 1-2 дні на шпацыр па найстаражытным беларускім горадзе, то лавіце спіс must see месцаў, якія павінен убачыць кожны.

Сафійскі сабор

Першым у спісе абавязковых да прагляду месцаў ва ўсіх турыстаў значыцца Сафійскі сабор. Месца па-сапраўднаму ўнікальнае: гэта першы мураваны храм, пабудаваны ў Беларусі.

002.jpg

У Полацку Сафія з’яўляецца пасля аднайменных «старэйшых сясцёр» у Кіеве і Ноўгарадзе — у XI стагоддзі. Пабудаваны храм па ўзоры сабора ў Канстанцінопалі. Да нашых дзён дайшлі фрагменты першага мура таго часу (іх можна ўбачыць, калі спусціцца ў падзямелле-крыпту) і фрэскавыя роспісы.

А якая неверагодная акустыка! Кожную нядзелю ў канцэртнай зале Сафійскага сабора можна паслухаць арган, тут рэгулярна праходзяць канцэрты старажытнай і сучаснай камернай музыкі. 

Валун, які выконвае жаданні

Палюбаваўшыся маляўнічымі краявідамі ў наваколлях сабора (а ён жа размяшчаецца на беразе Заходняй Дзвіны), прама каля храма адшукайце валун XII стагоддзі — Барысаў камень, які цудам захаваўся да нашых дзён.

003.jpg

Яшчэ тры ацалелыя камяні, надпісы на якіх выбіў сам князь Барыс Усяславіч, стаяць у Браслаўскім і Вілейскім раёнах, а таксама ў Маскве. Астатнія ж помнікі эпіграфікі былі знішчаны савецкай уладай.

Гавораць, што Барысаў камень выконвае жаданне. Але рытуал трэба правесці правільна, таму запамінайце: трэба дакрануцца да валуна, загадаць жаданне, тройчы яго абыйсці і верыць, што хутка ўсё выканаецца.

Прагулка па Ніжне-Пакроўскай

Ад Сафійскага сабора абавязкова прагуляйцеся па сапраўднай славутасці горада — вуліцы Ніжне-Пакроўскай (якая, на шчасце, вярнула сваю гістарычную назву і была перайменаваная з вуліцы Леніна). Уключайце аўдыягід і атрымлівайце асалоду ад архітэктуры адной з найстаражытнейшых вуліц Полацка.

004.jpg

Па правай руцэ — маляўнічыя віды на Заходнюю Дзвіну, а з другога боку — помнікі архітэктуры XVII-XIX стагоддзяў. Тут захаваўся будынак былой лютэранскай царквы (вы дакладна не пройдзеце міма: заўважыце: чырвоная цэгла, высокі шпіль — адзіны помнік неаготыкі ў Полацку). Цяпер тут краязнаўчы музей, экспазіцыі якога вельмі хваляць турысты.

005.jpg

Абавязкова зайдзіце ў Музей беларускага кнігадрукавання, які размясціўся ў былых карпусах Полацкага Багалянскага мужчынскага праваслаўнага манастыра XVIII стагоддзя. Тут захоўваюцца ўнікальныя экспанаты — старажытныя пісьмёны і кнігі, статуты ВКЛ, рэканструяваная друкарня XVII-XVIII стагоддзяў. Бярыце экскурсію — яе праводзяць на беларускай мове і расказваюць вельмі шмат цікавых фактаў пра кнігадрукаванне.

006.jpg

Па шляху можна зазірнуць у Музей сярэднявечнага рыцарства — экскурсіі, дапоўненыя анімацыяй, можна прымерыць рыцарскія даспехі, патрымаць у руках сапраўдную зброю і нават пастраляць з лука ва ўнутраным дворыку.

Першая навучальная ўстанова Беларусі

Непадалёк ад Сафійскага сабора можна ўбачыць будынак былога Іезуіцкага калегіума, заснаванага ў 1580 годзе. Цяпер гэта адзін з карпусоў Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Абавязкова прагуляйцеся па яго дворыках: тут максімальна ўзноўлена атмасфера той эпохі.

007.jpg

А яшчэ ёсць знакаміты полацкі гадзіннік, і кожную гадзіну ён ажывае: пад студэнцкі гімн павітаць мінакоў выходзяць фігуркі знакамітых ураджэнцаў полацкай зямлі.

Самы «беларускі» помнік

Помнік літары «Ў» — самы незвычайны і ўнікальны ў сваім родзе: ні ў адным беларускім горадзе, мабыць, няма больш беларускай славутасці. «У нескладовае» ў Полацку — гэта не толькі эксклюзіўны помнік нашай «мове», але і ўсёй унікальнай своеасаблівасці беларускага народа і культуры.

008.jpg

Цэнтр Еўропы

Непадалёк таксама на праспекце Ф.Скарыны (абавязкова тут прайдзіцеся) геаграфічны цэнтр Еўропы адзначаны адпаведным помнікам. Праўда, Полацак — не зусім дакладная кропка, самы «цэнтральны цэнтр» знаходзіцца ў 60 кіламетрах ад самога помніка, на возеры Шо.

А яшчэ можна купіць сертыфікат, які пацвярджае, што ты пабываў у самым цэнтры Еўропы — у помніка ёсць спіс адрасоў, дзе такое пасведчанне прадаюць.

009.jpg

Горад мастоў

Полацак стаіць на трох рэках, таму нядзіўна, што тут столькі мастоў. Самы вядомы — мост Чырвоны праз Палату. Але назва ў яго звязана са страшнымі падзеямі: падчас баёў у Айчынную вайну 1812 года ён быў поўнасцю заліты крывёй. Менавіта праз гэты мост расійскія войскі прыйшлі ў Полацак, каб вызваліць яго ад французаў.

Але больш за ўсё ў турыстаў выклікае цікавасць падвесны пешаходны мост праз гэтую ж раку, які пасля рамонту мае зусім іншы выгляд. У народзе яго нават завуць «мостам пацалункаў» і бо нездарма: атмасфера і выгляды тут сапраўды спрыяюць рамантычным настроям.

У гараджан, дарэчы, ёсць традыцыя: маладыя павінны аб’ехаць пяць галоўных мастоў горада, не праехаўшы па адным і тым жа двойчы — і будзе вам шчасце!

Галоўная святыня

Абавязкова наведайце і Спаса-Еўфрасіннеўскі манастыр — найстаражытнейшы ў Беларусі помнік праваслаўя, дзе захаваліся ўнікальныя фрэскі з часоў яго заснавання ў XII стагоддзі. У старажытнай царкве Спаса на тэрыторыі манастыра знаходзяцца мошчы прападобнай Еўфрасінні.

010.jpg

Менавіта тут захоўвалася галоўная беларуская рэліквія, на жаль, страчаная ў гады Вялікай Айчыннай вайны — крыж Еўфрасінні Полацкай, падораны манастыру ў 1161 годзе.

Рушнікі і вышыванкі

Дарэчы, тым, у каго плануецца вяселле, ёсць нагода зазірнуць яшчэ і ў Музей традыцыйнага ручнога ткацтва Паазер’я. Тут гатовы правесці аўтэнтычны абрад, які дапаможа маладой сям’і здабыць дабрабыт і шчасце.

Апошняе ў рубрыцы:

valiancina_shauchenka
Грамадства

Затрыманы бард Андрэй Мельнікаў

Гомельскі бард Андрэй Мельнікаў знаходзіцца ў ІЧУ Мінскага раёна да 5 лютага. Пра гэта паведамляе «Штодзень». ...

valiancina_shauchenka
Грамадства Тэатр Беларусы свету

«Я выйду з лесу, выцягну хрыбет, і ён будзе служыць мне замест мяча». У Варшаве адбудзецца прэм’ера спектакля ў пастаноўцы беларускай рэжысёркі Паліны Дабравольскай

1 лютага ў авангардным тэатры Komuna Warszawa адбудзецца прэм’ера спектакля ў пастаноўцы беларускай рэжысёркі Паліны...

valiancina_shauchenka
Грамадства Літаратура

«На гэтым вусцішным маршруце...» Верш ад Насты Кудасавай

Наста Кудасава апублікавала верш на сваёй старонцы ў Фэйсбук, распавёўшы, што паслужыла нагодаю для напісання гэтага...

valiancina_shauchenka
Грамадства

Музей лічбавай бессмяротнасці. У Беларусі з’явіцца віртуальная скарбніца беларускага дызайну

У 2022-м Беларускі саюз дызайнераў адзначыў 35-годдзе. З 1987 года грамадская арганізацыя займаецца развіццём і прасоўваннем...

Апошнія навіны

    Грамадства
    Затрыманы бард Андрэй Мельнікаў
    Грамадства Тэатр Беларусы свету
    «Я выйду з лесу, выцягну хрыбет, і ён будзе служыць мне замест мяча». У Варшаве адбудзецца прэм’ера спектакля ў пастаноўцы беларускай рэжысёркі Паліны Дабравольскай
    Грамадства Літаратура
    «На гэтым вусцішным маршруце...» Верш ад Насты Кудасавай
    Грамадства
    Музей лічбавай бессмяротнасці. У Беларусі з’явіцца віртуальная скарбніца беларускага дызайну
    Грамадства Мастацтва
    Графіка на палатне. Выстаўку памяці Валерыя Шкарубы адкрылі ў Мінску
    Грамадства Літаратура
    Глядзіце, як будзе выглядаць вокладка рамана Хэмінгуэя, які хутка выйдзе па-беларуску
    Грамадства Тэатр
    «Цяпер у мяне ёсць месца, дзе я магу быць шчырай і не думаць пра тое, каб выжыць»: актрыса Святлана Зелянкоўская адкрыла ў Варшаве тэатр-студыю
    Гатуем з «Будзьма!»
    Халадзец: як страва вікінгаў стала беларускай. Гатуем з «Будзьма!»
    Грамадства «Музыка»
    «Застаецца толькі спадзявацца, што мы ўсе яшчэ зайграем разам». Музыка Аляксандр Казакевіч пра вымушаны пераезд і пра тое, як граць адначасова ў чатырох гуртах
    Грамадства Гісторыя
    Сёння — Дзень памяці ахвяр Халакосту. Гісторыя Магілёўскага гета
    Грамадства Літаратура
    Стаў вядомы шорт-ліст літаратурнай прэміі «Гліняны Вялес»
    Грамадства
    Суд над эксперткай Таццянай Кузінай пачнецца 6 лютага
    Грамадства «Музыка»
    Гурт NaviBand выпусціў новы сінгл з украінскай спявачкай Tayanna. Паслухайце, як нашы мовы гучаць разам
    Грамадства «Музыка»
    Топ-5 песень Міхала Анемпадыстава
    Грамадства
    Шыльды «ахоўваецца дзяржавай» сталі мемам. Як бабруйцы жывуць і працуюць у гістарычных камяніцах

Афіша

  • 29.01 — 26.01

    Гісторыя Гальшкі з Астрога: гістарычная лекцыя ў Вільні

  • 29.01 — 22.04Выстава ткацкіх працаў у Мінску
  • 29.01 — 05.02Выстава Наталлі Разуменка ў Мінску
  • 29.01 — 30.03Экспазіцыя да 100-годдзя з дня нараджэння Алены Васілевіч у Мінску
  • 29.01 — 26.02Выстава айца Сяргея Сурыновіча «Птушыны вянок» ў Віцебску
  • 29.01 — 27.02Зімовая выстава ў Мінску
  • 29.01 — 26.02«Самародак з Рагачова». Выстава Анатоля Каплана ў Гомелі
  • 29.01 — 28.02Выстава выцінанкі «Зімовыя цуды» ў Маладзечне

УСЕ ПАДЗЕI

Рассылка навінаў

Важнае пра нас

  • Што такое "Будзьма беларусамі!"
  • Рэкламадаўцам
  • Асобы кампаніі
  • Усе праекты "Будзьма!"
  • Рэдакцыйная пошта: [email protected]

Папулярнае

    • Лідар «Океана Ельзи» Святаслаў Вакарчук пракаментаваў прысуд за сваю песню ў Мінску
    • Штодзённасць паўстанцаў’1863. Смерць, зброя, алкаголь і адсутнасць сну
    • Мікалай Пачкаеў: «Беларуская лацінка далёкая ад польскай, а гістарычнай сувязі сучаснага кірылічнага алфавіту з тэкстамі старабеларускай мовы няма»
    • Студзеньскае паўстанне: як пачалося і чаму згасла
    • «Гэта фундаментальна»: у Варшаве ствараецца Інстытут беларускай кнігі
© Грамадская культурніцкая кампанія «Будьма беларусамі!», 2008-2019.
Логотип