Рэспубліканская рада па гістарычнай палітыцы заклапацілася праблемай «экстрэмісцкай» літаратуры

Прадстаўленая ў беларускіх кнігарнях гістарычная літаратура «павінна адпавядаць нашай дзяржаўнай гістарычнай палітыцы», заявіў у рамках пасяджэння Рэспубліканскага савета па гістарычнай палітыцы пры адміністрацыі Аляксандра Лукашэнкі 15 кастрычніка намеснік старшыні Пастаяннай камісіі па адукацыі, культуры і навуцы Палаты прадстаўнікоў, супрацоўнік Інстытута гісторыі НАН Вячаслаў Даніловіч, піша pozirk.online.


Viačaslaŭ Danilovič
Вячаслаў Даніловіч

«Да нас не павінна трапляць экстрэмісцкая літаратура», — дадаў ён.

Даніловіч, якога цытуюць дзяржСМІ, таксама падкрэсліў, што ў фокусе ўвагі рады будуць «тэмы кандыдацкіх і доктарскіх дысертацый».

Кіраўнік рады і Адміністрацыі прэзідэнта Дзмітрый Круты заявіў, што «пасля 2020 года спробы перапісаць гісторыю сталі яшчэ больш лютымі з боку і беглай апазіцыі, і заходніх палітыкаў».

Адзначыўшы, што «барацьба за захаванне нашага гістарычнага мінулага, на жаль, з’яўляецца не менш важнай і не менш вострай, чым эканамічнае супрацьстаянне, інфармацыйная барацьба ці нават недзе ваенная», Круты назваў задачай савета «аператыўнае рэагаванне на разнастайныя правакацыі, фейкі», якія, паводле яго сцвярджэння, на Беларусь «льюцца штодня».

Мастацкая і гістарычная літаратура ўвесь час папаўняе «Рэспубліканскі спіс экстрэмісцкіх матэрыялаў», які вядзе Міністэрства інфармацыі.

15 кастрычніка стала вядома, што ў яго было ўключана навукова-папулярнае друкаванае выданне «Ластоускi В. Выбраныя творы: / Уклад., прадмова i каментар Я. Янушкевiча — Мн.: «Беларускi кнiгазбор», 1997, 512 с.». Рашэнне аб прызнанні кнігі экстрэмісцкімі матэрыяламі прыняў суд Баранавіцкага раёна і Баранавічаў напярэдадні.

Пры гэтым раней у спіс ужо ўнеслі выданне твораў гісторыка і дзеяча беларускага адраджэння, выпушчанае ў 1997 годзе. 30 красавіка 2024 года адпаведнае рашэнне прыняў суд Цэнтральнага раёна Мінска.

Гэтыя выданні адрозніваюцца толькі колькасцю старонак і некаторымі арфаграфічнымі нюансамі ў назве.

У канцы жніўня ў спіс уключаны тры кнігі гісторыка Ігара Мельнікава, прыгаворанага 13 верасня да чатырох гадоў пазбаўлення волі ў папраўчай калоніі ва ўмовах агульнага рэжыму за інтэрв’ю «Еўрарадыё», якое на той момант не было прызнана «экстрэмісцкім фарміраваннем».

У чэрвені ў спіс уключана прадмова літаратуразнаўца Іосіфа (Язэпа) Янушкевіча да двухтомніка «Драматычныя творы, вершаваныя аповесці і апавяданні / Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч». Уваходныя ў зборнік творы напісаны меркавана ў 1861 годзе — незадоўга да паўстання Кастуся Каліноўскага (1863–1864 гг.). Яны прысвечаны барацьбе за вызваленне беларусаў ад расійскага імперскага ўплыву.

У 2022 годзе ўлады прызналі «экстрэмісцкімі матэрыяламі» кнігу Віктара Ляхора «Ваенная гісторыя Беларусі. Героі. Сімвалы. Колеры», зборнік артыкулаў «Беларусь на ростанях» і кнігу «Кароткі курс гісторыі Беларусі IX — XXI стст» пад рэдакцыяй Анатоля Тараса«, кнігу Дзмітрыя Лукашука і Максіма Гарунова «Беларуская нацыянальная ідэя».

1 лютага гэтага года пасол РФ у Мінску Барыс Грызлоў заявіў, што Расія і Беларусь дамовіліся аб стварэнні адзіных падручнікаў па гісторыі для школ і ВНУ.

У траўні памочнік прэзідэнта РФ Уладзімір Мядзінскі заклікаў «прыйсці да максімальнай збалансаванасці» пры выкладанні гісторыі Расіі і Беларусі.

На думку Мядзінскага, які таксама з’яўляецца сустаршынёй сумеснай расійска-беларускай камісіі па гісторыі, такі падыход неабходны «і ў школьнай, і ў прафесійна-тэхнічнай, і ў вышэйшай адукацыі».

Крокам да рэалізацыі гэтай задачы ён лічыць новы падручнік па гісторыі 5-9 класаў, які ахоплівае перыяд ад станаўлення старажытных славян да 1912 года.

Мядзінскі адзначыў, што створаны пры згаданай камісіі (з беларускага боку яе ўзначальвае старшыня Палаты прадстаўнікоў Ігар Сяргеенка) расійска-беларускі савет сфарміраваны дзеля абароны «гістарычнай праўды» і фарміравання «адзінага ўяўлення пра дабро і зло», дзеля «агульнай будучыні» Расіі і Беларусі.

Чытайце яшчэ:

Круты возьмецца за «беларусізацыю» па слядах Макея?

Забараніць, скасаваць, сьцерці, выкрасьліць! Лявон Вольскі пра беларускі экстрэмізм